Rz: Dlaczego został zdymisjonowany minister obrony Ukrainy Walerij Heletej?

Ołeksij Melnyk: Według oficjalnej wersji wywiązał się on ze swoich obowiązków podczas „aktywnej fazy" operacji antyterrorystycznej w Donbasie i na tym jego rola się skończyła. Prawdą jest jednak to, że był to niekompetentny człowiek, z powodu którego prezydent Poroszenko był mocno krytykowany. Głównym problemem Heleteja było to, że nadużywał swojego stanowiska i próbował wpływać na decyzje dowództwa armii.

Dlaczego więc prezydent podjął taką decyzję dopiero teraz?

Jeszcze kilka dni temu Poroszenko mówił, że nie ma odpowiedniej kandydatury. Dopiero wtedy, gdy krytyka ze strony mediów i ukraińskiego społeczeństwa sięgnęła zenitu, prezydent musiał podjąć odpowiednią decyzję. Obecnie trwają prace komisji parlamentarnej, która bada przyczyny m.in. tragedii pod Iłowajskiem. Stopień odpowiedzialności za te i inne błędy byłego ministra obrony na pewno zostanie opisany w raportach komisji.

Czy nowy minister obrony poradzi sobie z problemami, które zostawił poprzednik?

Szefem resortu został były dowódca Gwardii Narodowej Stepan Połtorak, który wcześniej okazał się dobrym dowódcą. Tymczasem stanowisko ministra ma charakter bardziej polityczny niż wojskowy. Wszystko będzie zależało od tego, czy Połtorak na nowym stanowisku będzie potrafił zdystansować się od swego generalskiego doświadczenia. Resort obronny wymaga poważnych reform. By je przeprowadzić, minister obrony musi poświęcić jak najwięcej czasu na kontakty z parlamentem, rządem i prezydentem. Powinien całkowicie zrezygnować z dowodzenia w armii i pozostawić to szefowi sztabu generalnego.

Czy ukraińska armia zmieniła się w czasie wojny w Donbasie?

W porównaniu z tragicznym stanem, w jakim wojsko było w marcu tego roku, dziś jest ogromny postęp. Wielu dowódców sprawdziło się w trakcie działań bojowych, odbyła się w pewnym sensie naturalna selekcja. Tymczasem pozostały poważne problemy systemowe, popełniono dużo błędów w trakcie tak zwanego zawieszenia broni.

Czy zawieszenie broni w Donbasie spowoduje zamrożenie konfliktu na kolejne lata?

Decyzja w sprawie zawieszenia broni była wyłącznie polityczna i duża część ukraińskiego społeczeństwa nie zgadza się z nią. W związku z tym powstał konflikt interesów między politykami i wojskowymi, którzy namawiają kijowskie władze do kontynuowania walk.  Najbardziej zbulwersowani są żołnierze batalionów ochotniczych, którzy nie rozumieją sensu tej decyzji. Wielu z nich nie może zrozumieć, dlaczego toczyliśmy tak ciężkie walki, by później nagle wszystko porzucić.  Konflikt już prawie został zamrożony, a między terenami kontrolowanymi przez separatystów i resztą Ukrainy powstaje bariera. Los tego regionu będzie teraz zależał od sytuacji w Rosji.

Na razie Kreml postanowił wycofać wojska od granicy z Ukrainą...