Sąd ten nie może więc przejść do porządku dziennego nad błędami dotyczącymi prawa materialnego. Tak wynika z uchwały Sądu Najwyższego z 31 stycznia 2008 r. (sygn. III CZP 49/07). W powiększonym składzie siedmiu sędziów rozstrzygnął on zagadnienie przedstawione przez pierwszego prezesa SN.
W uchwale SN uznał jednocześnie, że sąd II instancji rozpoznający apelację jest związany wskazanymi w apelacji zarzutami naruszenia prawa procesowego. Nie może więc uwzględnić apelacji i zmienić wyroku lub uchylić go na podstawie dostrzeżonych, ale niewytkniętych w niej zarzutów dotyczących uchybień proceduralnych.
W granicach zaskarżenia musi jednak brać pod uwagę uchybienie powodujące nieważność postępowania przed sądem I instancji, co zresztą wynika jasno z art. 378 kodeksu postępowania cywilnego. „Granice zaskarżenia” zaś należy rozumieć w ten sposób, że sąd II instancji nie może objąć postępowaniem apelacyjnym części wyroku, od którego apelacja nie została wniesiona. Słowem, nie może się zajmować w żadnym razie rozstrzygnięciami sądu I instancji, których w apelacji nie zakwestionowano. Tak będzie, gdy np. poszkodowany dochodzący roszczeń wynikających z wypadku drogowego godzi się z wysokością przyznanej przez sąd I instancji renty rekompensującej zwiększone wydatki, a kwestionuje w apelacji wysokość zadośćuczynienia.
Jednakże uchybienia powodujące nieważność postępowania ze swej istoty dotyczą całego postępowania (patrz ramka) i trudno je odnieść tylko do rozstrzygnięcia konkretnej kwestii.
Uchwała ma zasadnicze znacznie dla funkcjonowania modelu apelacji, dla sądów, a także – może przede wszystkim – dla stron i ich pełnomocników. Oznacza, że sąd II instancji może być arbitrem zajmującym się zarzutami i argumentami stron, tylko gdy chodzi o kwestie proceduralne, poza kwestią nieważności postępowania. Nie wolno mu natomiast nie zauważyć uchybień dotyczących prawa materialnego, a więc przepisów odnoszących się do istoty sporu, będących podstawą rozstrzygnięcia, decydujących w świetle ustalonych faktów o przyznaniu racji jednej lub drugiej stronie.
