Zuzanna Dąbrowska: Rektor UW i kwestia nie całkiem techniczna

Rektor Uniwersytetu Warszawskiego, prof. Alojzy Nowak odwołał wykład byłej zastępczyni Rzecznika Praw Obywatelskich, Hanny Machińskiej. Władze uczelni twierdzą, że powodem odwołania była niesprecyzowana bliżej „kwestia techniczna”.

Publikacja: 15.01.2023 14:16

Dr Hanna Machińska o odwołaniu swojego wykładu dowiedziała się od znajomych. Uczelnia jej nie powiad

Dr Hanna Machińska o odwołaniu swojego wykładu dowiedziała się od znajomych. Uczelnia jej nie powiadomiła

Foto: TV.RP.PL

Miesiąc wcześniej środowisko naukowe rozgrzała do czerwoności inna sprawa związana z rektorem UW. Nieoczekiwanie, już po konsultacjach zewnętrznych i wewnątrzresortowych, Rada Ministrów postanowiła dodać do nowelizacji ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz niektórych innych ustaw, zmianę, którą resort nauki nazwał właśnie „nowelizacją techniczną”. Chodziło o przepis wydłużający granicę wieku, która umożliwia kandydowanie na rektora w taki sposób, by możliwe stało się kandydowanie na drugą kadencję rektora Alojzego Nowaka. Przepis wydłuża limit wiekowy u rektorów z 67 lat do 70.

Według relacji w mediach (m.in. w Wirtualnej Polsce i Gazecie Wyborczej), ten oficjalnie techniczny przepis skrojony był specjalnie pod osobę rektora pełniącego swoją funkcję od 2020 roku, mającego obecnie 66 lat. Powstał nawet termin „lex Nowak” pasujący do innych inicjatyw legislacyjnych resortu edukacji i nauki.

Być może na powstanie teorii silnych związków rektora z obozem władzy (choć on sam odżegnuje się od „bycia człowiekiem PiS”) wpłynęła jego działalność zawodowa poza uczelnią: profesor jest członkiem kilku rad nadzorczych, przede wszystkim Jastrzębskiej Spółki Węglowej z dominującym udziałem skarbu państwa, czy też rady nadzorczej Elektrowni Pątnów-Adamów-Konin. O wysunięciu jego kandydatury na to stanowisko przez Powszechne Towarzystwo Emerytalne PZU (należące do państwa) pisał tygodnik "Polityka". Nowak jest także członkiem prezydenckiej Narodowej Rady Rozwoju i zasiada w prezydenckiej Radzie ds. Szkolnictwa Wyższego, Nauki i Innowacji, przewodniczy też kapitułom konkursów organizowanych przez Narodowy Bank Polski na najlepsze prace magisterskie, doktorskie i habilitacyjne. Zredagował kilka książek wspólnie z Teresą Czerwińską, byłą minister finansów w rządzie PiS.

W ostatnich dniach zmieniona ustawa wróciła do Sejmu z Senatu, który wprowadził szereg poprawek merytorycznych i redakcyjnych. Zapewne nie należy się dziwić, że wszystkie merytoryczne – przepadły, na czele ze sprzeciwem Senatu wobec wydłużenia limitu rektorskiego wieku. Rektor Nowak może więc spokojnie planować kandydowanie na kolejną kadencję i ma powody do bycia wdzięcznym władzy.

Na Uniwersytecie zawrzało jednak mocno po jego decyzji dotyczącej wykładu Hanny Machińskiej. Mnożą się protesty i wystąpienia do władz uczelni, a wiele osób szykuje się na wtorek, kiedy miał się odbyć wykład, by i tak przyjść o 18.00 do Sali w starej BUW przy Krakowskim Przedmieściu i wysłuchać obrończyni praw człowieka. Ta zapowiedziała, że przyjdzie, by „przeprosić zawiedzioną publiczność”. Wykład miał się odbyć w ramach bardzo popularnego cyklu „8 wykładów na nowe tysiąclecie”. Ich organizator, prof. Piotr Węgleński, były rektor UW, członek rzeczywisty PAN, w rozmowie z Gazetą Wyborczą, zapowiedział, że w tej sytuacji kolejny wykład (prof. Adama Rotfelda) może się nie odbyć.

Dr. Machińska dowiedziała się o odwołaniu wystąpienia od znajomych, bo uczelnia zapomniała ją poinformować. Była zastępczyni RPO znana jest z swego zaangażowania w obronę praw człowieka, m.in. w związku z sytuacją na granicy polsko-białoruskiej i push-backami uchodźców dokonywanymi przez polską Straż Graniczną. W grudniu ze stanowiska swojego zastępcy odwołał ją RPO, prof. Marcin Wiącek.

Czytaj więcej

Zuzanna Dąbrowska: Minister Czarnek i trzecia konkwista

Miesiąc wcześniej środowisko naukowe rozgrzała do czerwoności inna sprawa związana z rektorem UW. Nieoczekiwanie, już po konsultacjach zewnętrznych i wewnątrzresortowych, Rada Ministrów postanowiła dodać do nowelizacji ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz niektórych innych ustaw, zmianę, którą resort nauki nazwał właśnie „nowelizacją techniczną”. Chodziło o przepis wydłużający granicę wieku, która umożliwia kandydowanie na rektora w taki sposób, by możliwe stało się kandydowanie na drugą kadencję rektora Alojzego Nowaka. Przepis wydłuża limit wiekowy u rektorów z 67 lat do 70.

Pozostało 82% artykułu
Opinie polityczno - społeczne
Jędrzej Bielecki: Czy Polska będzie hamulcowym akcesji Ukrainy do Unii Europejskiej?
Opinie polityczno - społeczne
Stefan Szczepłek: Jak odleciał Michał Probierz, którego skromność nie uwiera
Opinie polityczno - społeczne
Udana ściema Donalda Tuska. Wyborcy nie chcą realizacji 100 konkretów
Opinie polityczno - społeczne
Michał Szułdrzyński: Przeszukanie u Zbigniewa Ziobry i liderów Suwerennej Polski. Koniec bezkarności
Opinie polityczno - społeczne
Aleksander Hall: Jak odbudować naszą wspólnotę