Prezydenci z Europy powinni dostać Nobla

RZ: Czy jest pan zadowolony z reakcji świata, w tym Polski, na inwazję Rosji na Gruzję?

Ariel Cohen: Nie. Ale to, co zrobili prezydent Polski Lech Kaczyński oraz przywódcy państw bałtyckich, jest czymś niewiarygodnie wspaniałym, godnym podziwu i heroicznym. Proszę to napisać. To akt moralnego heroizmu, który powinien się stać „złotym standardem” w polityce XXI wieku. To, co przywódcy Polski, Litwy, Łotwy i Estonii zrobili dla zażegnania kryzysu w Gruzji, to czyn najwyższego kalibru. Czegoś takiego mógłby dokonać Mahatma Gandhi. Oni wszyscy zasługują na Pokojową Nagrodę Nobla za powstrzymanie tej wojny.

A inni światowi przywódcy?

Reszta świata, szczególnie ci, którzy łagodnie odnosili się do agresorów, powinni wiedzieć, że mogą być następni. Prezydent Rosji Dmitrij Miedwiediew ogłosił, że wstrzymuje działania wojenne, ale groźba związana z politycznym przetrwaniem Gruzji oraz niepodległych państw południowego Kaukazu nadal istnieje. Rosja pokazuje też, że może sabotować deklaracje Stanów Zjednoczonych i Unii Europejskiej dotyczące integrowania członków Wspólnoty Niepodległych Państw z zachodnimi organizacjami, takimi jak NATO.

Niektórzy komentatorzy uważają, że rosyjskie wojska mogą teraz stanowić zagrożenie dla Polski. Uważa pan, że takie zagrożenie rzeczywiście istnieje?

Myślę, że poza Gruzją i Azerbejdżanem następnym celem jest Ukraina. A to kraj, który Polska wspomaga i jest jego sąsiadem. Dlatego rzeczywiście Polacy mają wszelkie powody, by odczuwać niepokój z powodu antyukraińskich zakusów Rosji. Czy Moskwa mogłaby jutro dokonać inwazji na Polskę? Prawdopodobnie nie. Ale jeśli Rosja będzie coraz bardziej zwiększać swoją obecność wzdłuż granicy z Polską, to prawdopodobnie w końcu do tego dojdzie. Gdyby polała się krew i Rosja użyła siły, rosyjskie zagrożenie dla Polski stałoby się bardziej realne. Zwłaszcza ze strony Kaliningradu. Ale też z Białorusi.

Według prawników, dokonując inwazji na Gruzję, Rosja naruszyła prawo międzynarodowe. Pan uważa, że powinna być ukarana. W jaki sposób?

Wszystkie opcje są na stole. Stany Zjednoczone oraz ich europejscy sojusznicy powinni uzmysłowić Moskwie, że ma dużo do stracenia. Łącznie z członkostwem w G8. Może też stracić szansę na zorganizowanie igrzysk olimpijskich w Soczi w 2014 roku oraz pożegnać się z dostępem do zachodnich rynków. To trzy możliwe sankcje wobec Rosji. Ale można też wprowadzić inne środki. Na przykład bojkot rosyjskiej kultury czy rosyjskich sportowców i imprez sportowych w Rosji.

Czy, wkraczając z użyciem czołgów i bombowców na terytorium suwerennego kraju, Rosja zachowała się jak państwo na miarę XXI wieku?

Rosja może stracić członkostwo w G8, olimpiadę w Soczi w 2014 roku i dostęp do zachodnich rynków

To rosyjskie imperium jest odpowiedzialne za czystki etniczne i wymordowanie ponad 400 tysięcy ludzi podczas wojen na Kaukazie w XIX wieku. Podobnie jak Rosja jest odpowiedzialna za wymordowanie w tym samym czasie tysięcy Polaków. W XX wieku ZSRR kontynuował tę politykę, mordując miliony ludzi w gułagach. Jest też odpowiedzialny za śmierć polskich oficerów w Katyniu i innych miejscach. Rosyjskie władze – może z wyjątkiem obecnego prezydenta Dmitrija Miedwiediewa – zmierzają ku temu modelowi. Stany Zjednoczone i ich sojusznicy powinni wysłać silny sygnał do Moskwy, że tworzenie XIX-wiecznych stref wpływów i ponowne wyznaczanie granic byłego Związku Radzieckiego zagrażają bezpieczeństwu świata.