Reklama

Syria: Początek końca wojny domowej?

Amerykańsko-rosyjskie porozumienie o zawieszeniu broni w Syrii jest sukcesem polityki Putina.

Aktualizacja: 11.09.2016 21:57 Publikacja: 11.09.2016 20:15

John Kerry i Siergiej Ławrow – zmęczeni sobą gracze

John Kerry i Siergiej Ławrow – zmęczeni sobą gracze

Foto: AFP

Tuż przed wejściem w życie od poniedziałku zawieszenia broni w bombardowaniach w Idlib i Aleppo zginęło ponad sto osób. W większości to ofiary cywilne, w tym 13 dzieci.

Nie wygląda na to, aby miały to być ostatnie ofiary wojny, mimo że od poniedziałku w Syrii powinny zamilknąć karabiny, działa oraz wstrzymane mają zostać bombardowania lotnicze pozycji zbrojnej opozycji walczącej z siłami prezydenta Asada.

Siedmiodniowy rozejm ogłosili w Genewie szefowie dyplomacji Rosji i USA. Moskwa obiecała wywrzeć presję na reżim rezydenta Asada, aby nie atakował grup syryjskiej opozycji. Waszyngton ma uczynić to samo w stosunku do wspieranych w Syrii bojowników walczących z armią rządową. Damaszek wyraził już zgodę na plan z Genewy. Także Teheran, wspierający Asada. Zawieszenie broni ma umożliwić dostarczenie pomocy humanitarnej dla cywilów zamkniętych w oblężonym Aleppo. Jest pomyślane jako wstęp do planu zakończenia wojny. Jak, kiedy i na jakich zasadach, jeszcze nie wiadomo.

Porozumienie nie oznacza oczywiście zakończenia walki z dżihadystami z tzw. Państwa Islamskiego oraz z współpracującym z Al-Kaidą Frontem al-Nusra, który zmienił niedawno nazwę na Fateh al-Sham.

Po Genewie jest już dla wszystkich jasne, że USA zdają sobie sprawę z konieczności wycofania się ze swych żądań usunięcia prezydenta Asada. Przynajmniej na tym etapie planowania przyszłości Syrii. Już to jest niewątpliwie sukcesem Putina i jego dyplomacji. W strategii amerykańskiej przeważyło przekonanie, że wszelkie inne sprawy muszą ustąpić miejsca zasadniczemu celowi, jakim jest walka z dżihadystami.

Reklama
Reklama

Jednym z punktów porozumienia amerykańsko-rosyjskiego jest wstrzymanie się od bombardowania celów dżihadystów w rejonach zamieszkanych przez ludność cywilną. To w nich bojownicy tzw. Państwa Islamskiego lokują swe ośrodki decyzyjne oraz jednostki zbrojne jako relatywnie bezpieczne. Rzecz w tym, że bombardowania takich celów pociągają za sobą często śmierć cywilów będących w gruncie rzeczy zakładnikami dżihadystów. Prowadzi to do rosnącej niechęci wobec wszystkich, którzy dokonują takich nalotów. W końcu, zdaniem źródeł amerykańskich, wojna w Syrii pochłonęła już pół miliona ofiar. Wygląda na to, że na zawieszeniu broni skorzystać mogą także dżihadyści. Na jakiś czas.

Przedmiotem uzgodnień USA i Rosji jest także wymiana informacji na temat celów nalotów. Ławrow mówił w Genewie nawet o powstaniu wspólnego centrum koordynacyjnego. Jak pisze „New York Times", powołując się na informacje z Pentagonu, takie uzgodnienia wywołują obawy amerykańskich wojskowych. Problem w tym, że wymiana informacji co do celów ułatwić może Rosjanom ustalenie metod i sposobów, jakimi posługują się Amerykanie w identyfikacji celów. Pentagon wolałby zachować to w tajemnicy.

Nie ma żadnej gwarancji, że porozumienie z Genewy zostanie wprowadzone w życie. Są jednak przesłanki, że mogłoby się to udać w sytuacji współpracy Moskwy i Waszyngtonu. Ostatnia próba porozumienia na temat zawieszania broni w Syrii w lutym tego roku zakończyła się fiaskiem. Osiągnięcie amerykańsko-rosyjskiego porozumienia wydawało się niemożliwe jeszcze w czasie niedawnego spotkania Obamy z Putinem przy okazji szczytu państw G20 w Chinach.

Doszło do niego w Genewie w piątek po kilkunastu godzinach bezpośrednich negocjacji ministrów Kerry'ego i Ławrowa w Genewie. Symptomatyczne, że na wspólnej konferencji prasowej po podpisaniu pięciu wynegocjowanych tam dokumentów John Kerry unikał określania „zawieszenie broni", ograniczając się do zapewnień, że chodzi o plan „redukcji użycia siły". To świadczy o tym, że chodzi wyłącznie o wstępne uzgodnienia. Ale do tej pory takich nie było.

Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1299
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1298
Świat
Podcast „Rzecz o geopolityce”: Rosja na gospodarczej krawędzi? Koreański chaos
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1297
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1296
Reklama
Reklama