Papież przeciw politycznej grze religiami

Choć w sześciomilionowej Jordanii żyje niecałe 200 tysięcy chrześcijan, wizyta Benedykta XVI była wielkim wydarzeniem dla całego kraju. Papieża na lotnisku w Ammanie przywitała osobiście królewska para (łamiąc w ten sposób dyplomatyczny protokół), na trasie jego przejazdu rozwieszono watykańskie biało-żółte flagi, a jordańscy chrześcijanie otrzymali dzień wolny od pracy. Pielgrzymka była tematem numer jeden dla jordańskiej prasy i telewizji.

Być może stało się tak dlatego, że głównym tematem papieskich wystąpień był islam i dialog między religiami. – Ta wizyta jest dla mnie wspaniałą okazją, by podkreślić wielki szacunek, jaki mam dla wspólnoty muzułmańskiej – powiedział po wylądowaniu w Ammanie. Papież wezwał chrześcijan i muzułmanów do pojednania i porzucenia wszelkich waśni.

[srodtytul]Religia, ideologia i brzemię historii[/srodtytul]

Przestrzegł jednocześnie przed „ideologicznymi manipulacjami religią”, które mają często podłoże polityczne. – Właśnie to jest prawdziwym katalizatorem napięć i podziałów, a czasami nawet przemocy – oświadczył papież. Według niego wszelkie konflikty powinny być rozwiązywane na drodze dialogu, tak aby wyznawcy wszelkich religii żyjący na Bliskim Wschodzie mogli żyć w pokoju. „Brzemię trudnej, naznaczonej często nieporozumieniami” historii powinno zostać przełamane.

Do ostatniego „nieporozumienia” doszło całkiem niedawno, bo zaledwie trzy lata temu. W wygłoszonym wówczas wykładzie w Ratyzbonie Benedykt XVI użył średniowiecznego cytatu, w którym islam został przedstawiony jako „zła i nieludzka” religia. Pomimo zapewnień papieża, że cytowany tekst nie odzwierciedla jego własnych poglądów, w świecie muzułmańskich zawrzało. Doszło do gwałtownych protestów i antypapieskich wystąpień.

Wykładu z Ratyzbony nie zapomnieli papieżowi jordańscy radykalni islamiści z organizacji Bracia Muzułmanie, którzy ogłosili, że bojkotują jego wizytę. Jeden z najważniejszych duchownych Jordanii Abdullah Abdul-Qader wezwał jednak wiernych do ciepłego powitania papieża.

– Okażcie szacunek braciom chrześcijanom, którzy przyjmują właśnie przywódcę swojego Kościoła – powiedział.

[b]W meczecie Husajna[/b]

Podczas pobytu w Ammanie papież odwiedził największy w mieście meczet króla Husajna, gdzie co prawda się nie pomodlił, ale – jak przekazał rzecznik Watykanu ks. Federico Lombardi – oddał się „pełnym szacunku refleksjom”.

Była to już kolejna wizyta Benedykta XVI w muzułmańskiej świątyni podczas pielgrzymek. Podobny gest papież wykonał trzy lata wcześniej, gdy odwiedził Stambuł.

[b]Silna wiara chrześcijan[/b]

Choć Benedykt XVI dużo mówił o porozumieniu z islamem, nie zapomniał o arabskich chrześcijanach. Podczas niedzielnej mszy na Międzynarodowym Stadionie w Ammanie zaapelował do nich, by pielęgnowali religijne tradycje swoich ojców, pomimo nierzadko wrogiego otoczenia. – Wiem, że wierność chrześcijańskim korzeniom i Kościołowi w Ziemi Świętej wymaga od was odwagi. Ta odwaga wywodzi się jednak z głębokiej wiary – przemawiał do 20 tysięcy wiernych zgromadzonych na stadionie.

W tłumie można było zobaczyć arabskie flagi z całego Bliskiego Wschodu. Między innymi z Syrii, Libanu oraz Iraku, gdzie sytuacja chrześcijan jest wyjątkowo trudna. – Bardzo chciałbym spotkać papieża. Myślę, że on może jakoś pomóc Irakowi, bo Jezus przecież chce, żebyśmy wszyscy byli szczęśliwi – mówił zachodnim dziennikarzom 11-letni Cecile Adam, którego rodzina uciekła z Bagdadu.

[b]Symbole, które wywołują kontrowersje[/b]

Choć motywem przewodnim papieskiej pielgrzymki do Ziemi Świętej (Jordania, Izrael, Autonomia Palestyńska) jest pojednanie wyznawców wszystkich religii, podróż przebiega w bardzo napiętej atmosferze.

W Izraelu z irytacją mówiono o kefiji, zwanej w Polsce popularnie arafatką, którą papież otrzymał od palestyńskich pielgrzymów i założył na ramiona podczas jednej z jordańskich uroczystości.

Muzułmanie zirytowali się zaś, gdy podczas sobotniego przemówienia na górze Nebo – Mojżesz ujrzał z niej niegdyś Ziemię Obiecaną – Benedykt XVI powiedział o „nierozerwalnej więzi” łączącej katolików z Żydami. Wcześniej omal nie doszło do skandalu, gdy w lokalnych mediach gruchnęła wiadomość, że papież obraził islam. Reporterzy zauważyli bowiem, że wchodząc do meczetu Króla Hussajna nie zdjął butów. Sprawa szybko się jednak wyjaśniła: imamowie z świątyni zaplanowali Benedyktowi XVI specjalną trasę po świątyni, która nie wymagała tego gestu.