Brytyjczycy nie są narodem

To jak Amerykanom udało się stworzyć spójny naród?

Gdy 13 pierwszych państw, czyli stanów, stworzyło federację, wszystkie kolejne dołączały do niej dobrowolnie – i z wielkim entuzjazmem. Nie miały one własnej tradycji, historii ani języka. Dlatego dziś można być dumnym z tego, że jest się np. Wisconsinczykiem, ale ta duma nie pozostaje w kontrze do całości, czyli do Stanów Zjednoczonych.

Czy integracja polityczna pomaga w tworzeniu spójnego narodu?

Na Wyspach Brytyjskich, jak widać, niezbyt pomaga. Natomiast w USA integracja polityczna jest słabsza, ale naród jest spójny – tam każdy mówi o sobie „jestem Amerykaninem". Stany mają polityczno-prawną odrębność – gdy ktoś się przeprowadza ze stanu do stanu, to musi np. robić nowe prawo jazdy, a przestępcy podlegają międzystanowej ekstradycji. W Wielkiej Brytanii atrybuty państwowe są silniejsze niż w USA, za to więzi emocjonalne – dużo słabsze.

Czy Wielka Brytania może się więc rozpaść?

W Wielkiej Brytanii ludzie coraz bardziej zdają sobie sprawę z tego, że historyczna suwerenność jest ważną wartością. Może niekoniecznie pójdą w stronę pełnej suwerenności, ale nikt nie chce rezygnować z żadnych atrybutów historycznej odrębności.