Europa wymarzona i nieosiągalna

Tekst z tygodnika Uważam Rze

Amerykanie nadal marzą o wakacjach w Europie, przemierzeniu jej z plecakiem, zanurzeniu się w jej kulturze lub o europejskim miesiącu miodowym – zapewnia w rozmowie z „Uważam Rze" Emily Britcher, redaktorka U.S. News Travel. Ona również tuż po ślubie wsiadła z mężem do samolotu i poleciała do Paryża. – Dla części osób trudne gospodarczo czasy stały się przeszkodą w realizacji tych marzeń. Wciąż jednak obserwujemy ogromne zainteresowanie naszym rankingiem 20 najlepszych miejsc na europejskie wakacje – dodaje Emily Britcher.

Ranking najwspanialszych miast na Starym Kontynencie redaktorzy U.S. News Travel ułożyli na podstawie opinii ekspertów i internautów, którzy mogą głosować, czy dane miejsce pasuje do pierwszej dwudziestki czy powinno z niej wypaść.

Francuska stolica – w której po uszy zakochał się między innymi amerykański reżyser i aktor Woody Allen – znalazła się jednak dopiero na drugim miejscu. I co prawda wieżę Eiffla wielu Amerykanów widziało już wcześniej w Las Vegas, to Luwr i inne wspaniałe muzea, piękne ogrody, zabytkowe kościoły i romantyczna atmosfera miasta świateł wciąż przyciągają zza oceanu tłumy turystów.

Vicky Cristina Kraków?

Pierwsze miejsce w rankingu najwspanialszych europejskich miast zajęła Barcelona. Całkiem ładne plaże i gorące nocne życie przyciągają spragnione miłosnych przygód amerykańskie turystki, chcące pójść w ślady filmowych Vicky i Cristiny. Miasto odwiedzają także całe rodziny, które między najpiękniejszymi zakątkami Starego Kontynentu przemieszczają się na pokładach statków wycieczkowych.

– Sprzedajemy bardzo dużo rejsów po Europie. Amerykanie lubią tak podróżować, bo o nic już nie muszą się martwić. W cenę wliczone jest bowiem wszystko poza fakultatywnymi wycieczkami – mówi „URz" Lucyna Serlin z podwaszyngtońskiej agencji turystycznej ALL Travel & Cruises. – Kiedyś wycieczki do Europy były niezwykle popularne. Obecnie, choć Amerykanie nadal myślą o europejskich wakacjach i często nas o nie pytają, to drogie euro, wysoka cena biletów lotniczych i wciąż nie najlepsza sytuacja ekonomiczna w USA sprawiają, że liczba takich wycieczek spadła o ok. 20 proc. – dodaje Lucyna Serlin.

Ci, którzy nawet w kryzysie decydują się na zwiedzanie Starego Kontynentu, dzielą się na dwie główne grupy: tych, którzy wiedzą dokładnie, gdzie i co konkretnie chcą zwiedzić, oraz tych, którzy w Europie jeszcze nigdy nie byli i chcą w ciągu 7–10 dni zobaczyć jak najwięcej.

Właśnie ci ostatni często wybierają rejsy lub chcą zobaczyć największe miasta. Na liście U.S. News Travel na trzecim miejscu europejskich przebojów jest Lizbona, a po niej Berlin, Budapeszt, Praga, Amsterdam, Londyn, Stambuł i Madryt. Na 19. miejscu znalazł się zaś Kraków. – Niezwykle popularne są też Włochy, Rzym, Wenecja i inne włoskie miasta – zauważa Serlin.

O wycieczki do Krakowa i innych miast nad Wisłą turyści pytają rzadko. Najczęściej do Polski wybierają się głównie Polonusi lub Amerykanie, którzy chcą odwiedzić kraj swoich rodziców.

– Myślę, że ci, którzy już raz byli w Europie, wracając, chcą zobaczyć mniej znane miejsca. Wtedy wybierają na przykład Europę Wschodnią – zaznacza Emily Britcher.

Wielu Amerykanów jeszcze przed wylotem stara się dowiedzieć jak najwięcej o Starym Kontynencie. Czytają przewodniki lub oglądają w telewizji programy turystyczne. – Czymś, co poznaje się jednak dopiero podczas samej podróży, jest wyjątkowa atmosfera odwiedzanych miast. Europa ma niezwykle długą historię, której my w USA nie mamy. Między innymi dlatego wydaje się tak bardzo romantyczna. Poza tym wielu Amerykanów nigdy w niej nie było, więc to również miejsce egzotyczne i nieco magiczne. Podróż do Europy staje się dla wielu ogromnym marzeniem, czymś, co choć raz w życiu chciałoby się zrobić – opowiada redaktorka U.S. News Travel.

Na opublikowaną przez dziennik „USA Today" listę dziesięciu miejsc, w których „można znaleźć szczęście", obok Tajlandii, Bali czy Egiptu, trafiły dwa europejskie miejsca: wyspy Orkady i Sycylia.

– Marzę o rejsie lub wycieczce do Europy, ale nie mogę sobie wyobrazić wyjazdu na tak długi czas – mówił niedawno reporterowi CNN Don Brock, mieszkający pod Waszyngtonem programista, który ostatni raz na dwutygodniowych wakacjach był ponad dziesięć lat temu. Podobnych osób jest w USA wiele. – W dzisiejszych czasach rzeczywiście rzadko ktoś wybiera się na ponaddziesięciodniowy urlop. Dwutygodniowa wycieczka to już naprawdę długa podróż – mówi Lucyna Serlin.

Wypocząć jak Francuz

Poważny kryzys gospodarczy i wysokie bezrobocie, uparcie utrzymujące się na poziomie ok. 9 proc., sprawiają bowiem, że Amerykanie biorą urlopy jeszcze rzadziej niż kiedyś. Nie pomagają ukazujące się w gazetach artykuły z poradami lekarzy tłumaczących, że każdy ciężko pracujący człowiek musi dla zdrowia psychicznego i fizycznego zapewnić sobie trochę odpoczynku. Telewizyjni prezenterzy przepytują więc ekspertów, dlaczego mieszkańcy USA tak niechętnie biorą urlopy, a ci przekonują pracowników i pracodawców, że dzięki urlopom będą bardziej wydajni, i z rozrzewnieniem wspominają o Europie.

Z danych Światowej Organizacji Turystycznej wynika bowiem, że najhojniej płatnym urlopem obdarzają swoich podwładnych właściciele europejskich firm. Przeciętny Włoch może liczyć średnio na 42 dni płatnego urlopu, Francuz na 37 dni, a Niemiec na 35 dni. Większość pozostałych mieszkańców Starego Kontynentu ma zaś do dyspozycji przynajmniej 20 dni wakacji na koszt pracodawcy. Czas na odpoczynek mają też Brazylijczycy (34 dni w roku), Kanadyjczycy (26 dni), a nawet Japończycy (25 dni wolnego w roku).

W przeciwieństwie do państw europejskich, w których odpowiednie ustawy wymagają, aby pracownicy nie tylko otrzymywali, ale również wykorzystywali swoje urlopy, w Ameryce nie istnieje żadne prawo federalne, które nakazywałoby szefom wysyłanie podwładnych na zasłużony wypoczynek.

– Stany Zjednoczone to jedyny rozwinięty kraj na świecie, który nie gwarantuje pracownikom prawa do urlopu. Mniej więcej jedna czwarta pracowników w USA nie ma więc w ogóle płatnego urlopu. To wstyd dla naszego kraju i dowód na to, że polityka zakładająca, iż przedsiębiorcy będą dobrowolnie wysyłać ludzi na urlopy, jest błędna – mówi „URz" John Schmitt, ekonomista z waszyngtońskiego Center for Economic and Policy Research i współautor raportu „No-Vacation Nation". W jeszcze gorszej sytuacji znajdują się osoby najgorzej zarabiające. W tej grupie ponad 30 proc. pracowników nie ma w ogóle prawa do urlopu.

Wiele firm płatnymi wakacjami stara się jednak przyciągnąć do siebie najlepszych specjalistów.

– Nawet w tych przypadkach liczba dni wolnych nie spełniłaby wymogów Unii Europejskiej, w której pracownicy muszą mieć co najmniej 20 dni płatnych wakacji. Dzieje się tak między innymi dlatego, że pracodawcy w Stanach Zjednoczonych mają dużo większą władzę nad podwładnymi niż w większości państw na świecie – zauważa John Schmitt. Stosunkowo niewielka liczba związków zawodowych – w sektorze prywatnym zrzeszonych jest ok. 6–7 proc. zatrudnionych – sprawia zaś, że wielu pracowników nie ma praktycznie żadnych szans w sporze z pracodawcą.

– W USA możesz zgodnie z prawem stracić pracę, gdy zachorujesz, spóźnisz się, przyjdziesz do pracy niewłaściwie ubrany albo gdy po prostu nie spodobasz się swojemu szefowi. Pracodawcom nie grożą wówczas sądy pracy ani inne tego typu instytucje, chyba że udowodni mu się dyskryminację ze względu na płeć, przynależność etniczną etc. – podkreśla waszyngtoński ekonomista.

Setki milionów wolnych dni

Według sondażu przeprowadzonego przez Reuters/Ipsos tylko 57 proc. pracowników w USA wykorzystuje przyznane przez szefa dni wolne. Reszta rezygnuje z wypracowanego wypoczynku. We Francji cały urlop wykorzystuje 89 proc. pracujących, na Węgrzech 78 proc., w Polsce 66 proc., a w Japonii tylko 33 proc.

Jak te procenty przekładają się na dni wolne? Z badania serwisu turystycznego Expedia.com wynika, że choć statystyczny pracownik w USA miał w zeszłym roku do dyspozycji 18 dni urlopu, to wykorzystał tylko 14 z nich.