Zadania funduszu przejmują budżety gmin i powiatów

Takie zmiany od 1 stycznia wprowadziła nowelizacja ustawy – [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=335073]Prawo ochrony środowiska, którą Sejm uchwalił 20 listopada 2009 r. (DzU nr 215, poz. 1664)[/link].

Przewiduje ona ponadto przekształcenie Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w państwową osobę prawną, a funduszy wojewódzkich – w samorządowe osoby prawne.

Zmiana formy organizacyjnoprawnej NFOŚiGW oraz WFOŚiGW, a także likwidacja funduszy powiatowych i gminnych jest uzasadniona uwzględnieniem w katalogu form prawnoorganizacyjnych jednostek sektora finansów publicznych określonym w [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=325303]ustawie z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (DzU nr 157, poz. 1240)[/link] wyłącznie państwowych funduszy celowych pozbawionych osobowości prawnej.

Likwidacja gminnych i powiatowych funduszy ochrony środowiska nie oznacza jednak, że jednostki te nie będą realizowały już zadań związanych z ochroną środowiska naturalnego. Zmieni się tylko forma ich finansowania.

[srodtytul]Środkami dysponują wójt i starosta[/srodtytul]

Od 1 stycznia 2010 r. dotychczasowe tytuły przychodów gminnych i powiatowych funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej z tytułu opłat i kar stanowią dochody budżetów tych jednostek.

Natomiast należności pobrane i zobowiązania tych funduszy stały się należnościami i zobowiązaniami budżetów gmin i powiatów. O sposobie dysponowania tymi środkami decydują starosta w powiecie, a w gminie wójt (burmistrz, prezydent miasta).

Według znowelizowanych przepisów ustawy – Prawo ochrony środowiska środki pieniężne zgromadzone na

rachunkach bankowych dotychczasowych powiatowych (gminnych) funduszy oraz odzyskane należności pomniejszone o ich zobowiązania powiaty i gminy będą obowiązane przekazać na finansowanie ochrony środowiska i gospodarki wodnej w zakresie określonym w ustawie.

Zaznaczyć również trzeba, że nowelizacja nakłada na powiaty i gminy obowiązek finansowania ochrony środowiska w wysokości nie mniejszej niż kwota wpływów z tytułu opłat i kar środowiskowych, stanowiących dochody budżetów tych jednostek.

Z powyższego wynika, że do gminnych i powiatowych budżetów będą wpływały w dotychczasowej wysokości należności z uiszczanych kar. Oznacza to, że zgodnie z przepisami ustawy – Prawo ochrony środowiska wpływy z kar i opłat zasilają w 20 proc. budżety gmin, a w 10 proc. budżety powiatów.

Gminne budżety przejmą również wpływy z opłat, o których mowa w art. 6 ust. 7 ustawy o utrzymaniu porządku i czystości w gminach. Są to nakładane decyzją wójta (burmistrza, prezydenta miasta) opłaty za odbieranie odpadów komunalnych lub opróżnianie zbiorników bezodpływowych.

Do 31 grudnia 2009 r. wpływy z tego tytułu zasilały gminne fundusze. Dochodami budżetowymi gmin stały się również wpływy z tytułu kar i opłat za usuwanie drzew i krzewów.

Dochodami budżetów gmin i powiatów stały się ponadto, od 1 stycznia, m.in. opłaty za korzystanie ze środowiska oraz za szczególne korzystanie z wód. Ponadto budżety tych jednostek będą mogły otrzymywać dotacje udzielane przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska oraz fundusze wojewódzkie.

[srodtytul]Ustawa określa ich przeznaczenie[/srodtytul]

Likwidacja gminnych i powiatowych funduszy nie oznacza, że pozyskane przez te jednostki nowe dochody będą mogły być wydatkowane w dowolny sposób.

Nowelizacja zawiera bowiem zapisy, które mają gwarantować utrzymanie przynajmniej dotychczasowego poziomu finansowania ochrony środowiska przez te jednostki samorządu terytorialnego.