Do pracownika socjalnego zatrudnionego przez urzędy i jednostki samorządu terytorialnego (m.in. przez gminy, jednostki pomocnicze gmin, jednostki i zakłady budżetowe gmin czy też starostwa powiatowe i powiatowe jednostki administracyjne) zastosowanie znajdą zarówno przepisy [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=5A3D1B9E26DD0F76D218BF3E243ED915?id=292862]ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych[/link], jak i [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=4555EA325B0BF6953B8F9E21BDAEF45C?id=276051]ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej[/link].
Prawa i obowiązki pracownika socjalnego regulują również przepisy kodeksu pracy. Spory ze stosunku pracy tej grupy pracowników socjalnych rozpatrywane są przez sądy pracy.
Ustawa o pracownikach samorządowych określa zasady naboru pracowników samorządowych. Precyzuje, że dopuszczalną podstawą zatrudnienia pracowników socjalnych jest umowa o pracę na czas określony lub nieokreślony i wskazuje okoliczności uzasadniające ich stosowanie.
[srodtytul]Ustawa przed kodeksem[/srodtytul]
Tym samym ustawa o pracownikach samorządowych wyłącza zastosowanie innych rodzajów umów o pracę określonych w kodeksie pracy w stosunku do pracowników socjalnych. Ustawa przewiduje m.in. szczególne zasady dotyczące powierzenia innej pracy pracownikom samorządowym, przeniesienia pracowników zatrudnionych na stanowiskach kierowniczych, podnoszenia kwalifikacji pracowników samorządowych, zawieszenia z mocy prawa umowy o pracę pracownika samorządowego