Gmina nie zagrozi kodeksem karnym

Uchwała Rady Gminy Opatowiec naruszyła prawo zobowiązując podatników do podpisania oświadczenia, że zostali pouczeni o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań i że podane przez nich dane są zgodne z prawdą.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w niedawnym wyroku stwierdził nieważność uchwały w tej części. Nie pomogły argumenty gminy, że uchwała już nie obowiązuje. Stwierdzenie nieważności, jak wytłumaczył WSA, ma znaczenie dla czynności prawnych podjętych na podstawie takiej uchwały.

Rada Gminy Opatowiec określiła wzory formularzy informacji i deklaracji dotyczących podatku od nieruchomości, rolnego i leśnego, zawierające załącznik o treści: „uprzedzony/a o odpowiedzialności karnej z art. 233 § 1 Kodeksu karnego oświadczam, że podane przeze mnie dane są zgodne z prawdą".

Wypełnienie rubryki z oświadczeniem było obowiązkowe. Zgodnie z przywołanym przepisem kto, składając zeznanie mające służyć za dowód w postępowaniu sądowym lub w innym postępowaniu prowadzonym na podstawie ustawy, zeznaje nieprawdę lub zataja prawdę, podlega karze pozbawienia wolności do lat trzech.

Uchwałę zaskarżył do sądu prokurator rejonowy. Zarzucił rażące naruszenie prawa polegające na nałożeniu na podatników obowiązku składania oświadczenia i pouczeniu o odpowiedzialności karnej, pomimo braku podstawy prawnej.

Delegacje dla rady gmin, przewidziane w ustawach o podatkach i opłatach lokalnych, o podatku rolnym i o podatku leśnym, zawierają upoważnienie jedynie do określenia wzorów formularzy zawierających dane niezbędne do wymiaru i poboru danin.

Gmina twierdziła, że uchwała już nie obowiązuje, i wniosła o odrzucenie skargi.

WSA (sygnatura akt: I SA/Ke 711/13) uznał jednak, że skargę trzeba rozpatrzyć merytorycznie, chociaż zaskarżony akt utracił moc.

– Stwierdzenie nieważności uchwały wywołuje skutki od chwili jej podjęcia (ex tunc). W tej sytuacji uchwałę należy potraktować tak, jakby nigdy nie została podjęta – wyjaśnił sąd.

Zaskarżona uchwała może być bowiem zastosowana do sytuacji z okresu poprzedzającego jej uchylenie.

WSA potwierdził więc stanowisko prokuratora. Gmina nie miała podstawy prawnej do zamieszczania w formularzach kwestionowanego oświadczenia.