Gmina nie zagrozi kodeksem karnym

Ustalając wzory deklaracji podatkowych, gmina nie może wymuszać podpisania oświadczeń o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.

Publikacja: 31.01.2014 09:07

Uchwała Rady Gminy Opatowiec naruszyła prawo zobowiązując podatników do podpisania oświadczenia, że zostali pouczeni o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań i że podane przez nich dane są zgodne z prawdą.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w niedawnym wyroku stwierdził nieważność uchwały w tej części. Nie pomogły argumenty gminy, że uchwała już nie obowiązuje. Stwierdzenie nieważności, jak wytłumaczył WSA, ma znaczenie dla czynności prawnych podjętych na podstawie takiej uchwały.

Rada Gminy Opatowiec określiła wzory formularzy informacji i deklaracji dotyczących podatku od nieruchomości, rolnego i leśnego, zawierające załącznik o treści: „uprzedzony/a o odpowiedzialności karnej z art. 233 § 1 Kodeksu karnego oświadczam, że podane przeze mnie dane są zgodne z prawdą".

Wypełnienie rubryki z oświadczeniem było obowiązkowe. Zgodnie z przywołanym przepisem kto, składając zeznanie mające służyć za dowód w postępowaniu sądowym lub w innym postępowaniu prowadzonym na podstawie ustawy, zeznaje nieprawdę lub zataja prawdę, podlega karze pozbawienia wolności do lat trzech.

Uchwałę zaskarżył do sądu prokurator rejonowy. Zarzucił rażące naruszenie prawa polegające na nałożeniu na podatników obowiązku składania oświadczenia i pouczeniu o odpowiedzialności karnej, pomimo braku podstawy prawnej.

Delegacje dla rady gmin, przewidziane w ustawach o podatkach i opłatach lokalnych, o podatku rolnym i o podatku leśnym, zawierają upoważnienie jedynie do określenia wzorów formularzy zawierających dane niezbędne do wymiaru i poboru danin.

Gmina twierdziła, że uchwała już nie obowiązuje, i wniosła o odrzucenie skargi.

WSA (sygnatura akt: I SA/Ke 711/13) uznał jednak, że skargę trzeba rozpatrzyć merytorycznie, chociaż zaskarżony akt utracił moc.

– Stwierdzenie nieważności uchwały wywołuje skutki od chwili jej podjęcia (ex tunc). W tej sytuacji uchwałę należy potraktować tak, jakby nigdy nie została podjęta – wyjaśnił sąd.

Zaskarżona uchwała może być bowiem zastosowana do sytuacji z okresu poprzedzającego jej uchylenie.

WSA potwierdził więc stanowisko prokuratora. Gmina nie miała podstawy prawnej do zamieszczania w formularzach kwestionowanego oświadczenia.

Przestępstwem jest złożenie fałszywego oświadczenia, na przykład w kwestionariuszach lub formularzach. Jednak warunkiem odpowiedzialności za złożenie fałszywego oświadczenia jest, by przepis ustawy, na podstawie której oświadczenie jest składane, przewidywał możliwość odebrania oświadczenia pod rygorem odpowiedzialności karnej – zaznaczył sąd.

Żaden przepis ustawy nie daje natomiast gminie prawa do odbierania oświadczeń, których zażądała.

Sąd stwierdził nieważność uchwały w kwestionowanej części i orzekł, że nie może być ona wykonana.

Praca, Emerytury i renty
Nie wszyscy uprawnieni dostaną 13. emeryturę w tej samej wysokości. Od czego zależy kwota?
Prawo karne
Rośnie przestępczość obcokrajowców. Potrzebna nowa strategia
Zawody prawnicze
Państwo nie chce już płacić milionów komornikom za przymusową emeryturę
Sądy i trybunały
Prawnicy kojarzeni z poprzednią władzą jednoczą siły. Inicjatywa wyszła z TK
Konsumenci
Jest pierwszy „polski” wyrok dotyczący sankcji kredytu darmowego