W dotychczasowej praktyce urzędnicy samorządowi, przedstawiciele organów nadzoru i zainteresowani mieszkańcy korzystali z możliwości przeznaczenia środków z funduszu sołeckiego na wkład własny do tzw. małych projektów prowadzonych z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007–2013 (PROW). Teraz taką praktykę zakwestionowało Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
– Z zaskoczeniem przyjęliśmy nową interpretację przedstawioną przez Ministerstwo Rolnictwa. Zgodnie z nią fundusz sołecki nie może być wykorzystany jako wkład własny – mówi Szymon Osowski, prezes Sieci Obywatelskiej Watchdog Polska. Organizacja ta zwróciła się do prezesa Rady Ministrów o przedstawienie jednolitego stanowiska w tej sprawie.
Zmiana stanowiska
Jak wyjaśnia Renata Zielińska, zastępca dyrektora Departamentu Rozwoju Obszarów Wiejskich w MRiRW, gmina otrzymuje z budżetu państwa w formie dotacji celowej zwrot części wydatków z funduszu sołeckiego. Tymczasem z rozporządzenia z 8 lipca 2008 r. w sprawie m.in. szczegółowych warunków przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju" objętego PROW wynika, że pomoc z tego programu jest udzielana pod warunkiem, że projekt nie będzie finansowany z innych środków publicznych niż dochody własne gminy czy subwencja ogólna. Tym samym resort zmienił dotychczasową interpetację przepisów. Jeszcze cztery lata temu MRiRW uważało, że fundusz sołecki może być przeznaczony na wkład własny w PROW 2007–2014.
RIO ma inne zdanie
Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych stoi jednak na stanowisku, że wykorzystanie funduszu jest zgodne z prawem, a zatem dopuszczalne. Pod warunkiem że prowadzony projekt będzie się mieścił w zadaniach własnych gminy, będzie realizował przyjętą przez samorząd strategię rozwoju i służył poprawie życia mieszkańców. Innymi słowy – jeśli spełnione zostaną przesłanki określone w art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o funduszu sołeckim.
Podobne stanowisko prezentowało w 2010 r. ówczesne Ministerstwo Rozwoju Regionalnego. W odpowiedzi na interpelację poseł Magdaleny Gąsior-Marek wiceminister Krzysztof Hetman wyjaśnił, że chociaż sołectwo nie ma odrębnej od gminy osobowości prawnej, to nie ma przeszkód, żeby wykorzystywać środku z funduszu sołeckiego jako wkład własny podczas ubiegania się o środki unijne.