Przestępstwa gospodarcze: sędziowie i prokuratorzy zbyt mało wiedzą o biznesie

Prokuratorzy biorą udział w seminariach, szkoleniach, studiach podyplomowych z prawa gospodarczego, rynku kapitałowego czy instrumentów finansowych. To jednak, jak pokazują ostatnie dni i sprawa firmy Amber Gold, cały czas zbyt mało, by uniknąć błędów. W czym tkwi problem? Sami prokuratorzy przyznają, że zbyt mało jest szkoleń ukierunkowanych na ten rodzaj przestępczości.

2 tys. spraw gospodarczych wpłynęło do sądów w I kwartale 2012

– Nawet najbardziej skomplikowane postępowanie kryminalne jest łatwiejsze od najprostszego gospodarczego – twierdzi Jacek Skała, krakowski prokurator. I przekonuje, że to sprawy, w których szkodę ponosi nie tylko Skarb Państwa, ale – tak jak w przypadku piramid finansowych – także zwykli obywatele.

Uczą na odległość

Marek Jamrogowicz, zastępca prokuratora generalnego, twierdzi, że oferta Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury nie jest wystarczająca. Z tego powodu Prokuratura Generalna podpisała porozumienie z Komisją Nadzoru Finansowego i Związkiem Banków Polskich. Ich eksperci szkolą śledczych na telekonferencjach.

11 miesięcy średnio trwa proces gospodarczy w I instancji (sąd okręgowy)

– Najmniej doświadczeni w sprawach gospodarczych są prokuratorzy pierwszej linii: rejonowi. Ci w prokuraturach okręgowych już nie raz zetknęli się z dużymi sprawami gospodarczymi – dodaje Marek Jamrogowicz.

Dariusz Ślepokura, rzecznik warszawskiej Prokuratury Okręgowej, zapewnia, że wszystkie miejsca w różnych formach szkoleń przeznaczone dla prokuratorów są wykorzystywane.

Trzeba dodać, że zarówno prokuratorzy, jak i sędziowie mają obowiązek stale podnosić kwalifikacje.

Oferta szkoły

Informacje te potwierdza Greta Książkiewicz z Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury.

– Zainteresowanie szkoleniami wśród sędziów i prokuratorów jest duże. Bardzo rzadko pozostają niewykorzystane miejsca – zapewnia „Rz".

Szkoła uczy sama albo współpracuje z innymi instytucjami, np. KNF. Prezesi sądów apelacyjnych lub prokuratorzy apelacyjni otrzymują ofertę i rekrutują chętnych. Chodzi o naukę z funkcjonowania rynku kapitałowego, instrumentów finansowych, manipulacji. Szkoła prowadzi też studia podyplomowe z prawa karnego skarbowego i gospodarczego. W 2010 r. ukończyło je 78 sędziów i prokuratorów z całej Polski, rok później kolejnych 120. Ponad 500 prokuratorów i asesorów wzięło udział w szkoleniu z metodyki prowadzenia postępowań karnych w sprawach o przestępstwa gospodarcze. Dokształcanie odbywa się też z funduszy unijnych. Dzięki nim w latach 2009–2011 wiedzę o prawie gospodarczym poszerzało 894 sędziów i 784 prokuratorów. Najwyraźniej to jednak wciąż za mało. Widać to niestety na salach rozpraw. Dziś wprawdzie większość czynności w takich postępowaniach wykonuje biegły, ale kiedy prokurator ani sąd nie potrafią ich zweryfikować, to on ma decydujący głos.