Reklama

Prezes TSUE ostrzega przed „nadużywaniem” konstytucji

W wywiadzie dla "Sueddeutsche Zeitung" prezes Trybunału Sprawiedliwości UE - Koen Lenaerts - podkreśla, że suwerenność narodowa nie uzasadnia wyjątku od zobowiązania traktatowego.

Publikacja: 02.11.2021 16:16

TSUE

TSUE

Foto: Adobe Stock

mat

Wypowiedzi z wtorkowego wywiadu dla dziennika "Sueddeutsche Zeitung" cytuje Monika Sieradzka w Deutsche Welle.

W rozmowie Koen Lenaerts wielokrotnie podkreśla, że nie może i nie chce komentować bezpośrednio sporu Polski z UE o praworządność, jak również niedawnego wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie nadrzędności polskiej konstytucji nad prawem europejskim. Odnosi się jednak do ogólnych kwestii, których ten spór dotyczy. Jego zdaniem „praworządność oznacza bardzo wiele w UE, właściwie wszystko”. „Państwa członkowskie ufają sobie nawzajem, że podzielają te wartości. Tylko w ten sposób może funkcjonować wspólna przestrzeń sądowa. Obejmuje to również ‘pierwszeństwo stosowania’ prawa Unii” – mówi Lenaerts.

Czytaj więcej

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że Konstytucja ma prymat nad prawem UE

Zdaniem Lenaertsa należałoby przestać przypisywać nadmierne znaczenie problemowi „tak zwanej” sprzeczności między prawem Unii a prawem krajowym. W UE nie ma bowiem hierarchii porządków prawnych – wyjaśnia i dodaje: „Czy naprawdę można sobie wyobrazić, że rdzeń krajowej konstytucji państwa członkowskiego UE jest sprzeczny z podstawowymi wartościami i Kartą Praw Podstawowych UE? Gdyby tak było, mielibyśmy duży problem w Europie" – ocenia.

Dalej ostrzega przed „nadużywaniem” konstytucji poszczególnych krajów członkowskich UE. „Na przykład, państwo członkowskie UE może ulec pokusie wpisania do swojej konstytucji absolutnego priorytetu bezpieczeństwa narodowego, aby zapobiec procesom sądowym dotyczącym praw podstawowych. Inne państwo członkowskie może nie chcieć przyjąć muzułmańskich uchodźców – i szybko chce to zapisać w swojej konstytucji, ponieważ uważa się za kraj chrześcijański. Byłoby to jednak nadużyciem konstytucji krajowych, gdyby wpisywano do nich rzeczy naruszające nasze podstawowe wartości europejskie – które, nawiasem mówiąc, są wspólnymi podstawowymi wartościami konstytucji krajowych” – zaznacza prezes TSUE.

Reklama
Reklama

Czytaj więcej

Kolejna kara dla Polski - milion euro za niezastosowanie się do wyroku TSUE

Pytany o słowa polskiego premiera, który w wyroku TSUE widzi „obronę suwerenności”, Koen Lenaerts odpowiada, nie odnosząc się wprost do Polski: „Ci, którzy zawierają traktaty z innymi państwami, ograniczają swoją suwerenność. Suwerenność narodowa jako taka nie uzasadnia wyjątku od zobowiązania traktatowego. Nie można zawrzeć traktatu, a potem powiedzieć: Nie, nie o to mi chodziło. Jest to suwerenna decyzja państwa o przystąpieniu lub opuszczeniu UE".

Odnosząc się do kwestii niezależności sądownictwa i wyboru sędziów, Lenaerts podkreśla, że z orzecznictwa TSUE wynika, iż „państwa członkowskie mają dużą swobodę w określaniu, w jaki sposób zapewniają niezawisłość swoich sądów". "To jest ich własna kompetencja. TSUE precyzuje pojęcie praworządności tylko w zakresie niezbędnym do ochrony istoty europejskiej wspólnoty. Wszystko inne zależy od państw członkowskich” - zastrzega. Według Lenaertsa TSUE nie patrzy zatem na poszczególne reguły dotyczące na przykład wybór sędziów, lecz na ogólną koncepcję systemu sądownictwa.

Belgijski prawnik mówi w wywiadzie również, że „jeśli państwo narusza gwarancje praworządności lub prawa podstawowe, to popełnia naruszenie prawne nie tylko wobec Unii, ale także wobec 26 innych państw członkowskich”. Dodaje, że „ludzie mają często tendencję do mówienia: to są ci źli. Nie ma dobrych i złych, wszędzie są pewne deficyty, a państwa członkowskie muszą się wzajemnie rozliczać”.

Praca, Emerytury i renty
Szef opublikował zdjęcie „chorej” pracownicy na weselu. Ekspert: „Nie zastanowił się”
Prawo rodzinne
Sąd Najwyższy wydał ważny wyrok dla konkubentów. Muszą się rozliczyć jak po rozwodzie
Podatki
Inspektor pracy zamieni samozatrudnienie na etat - co wtedy z PIT, VAT i ZUS?
Zawody prawnicze
Deregulowanie po kawałku, czyli zmiany w e-licytacjach komorniczych
Sądy i trybunały
Minister Waldemar Żurek nie posłuchał kolegiów. Są kolejne dymisje w sądach
Reklama
Reklama