Reklama

Powiększenia Opola: TK zaprzeczył orzecznictwu TK - komentarz RPO

Podając przyczyny umorzenia postępowania przed TK ws. powiększenia Opola Trybunał zaprzeczył dotychczasowemu orzecznictwu TK zapadłego na gruncie kontroli rozporządzeń Rady Ministrów ws. zmian granic gmin - uważa Rzecznik Praw Obywatelskich

Aktualizacja: 12.02.2017 12:34 Publikacja: 11.02.2017 23:01

Od początku roku miasto powiększyło się o 12 sołectw i prawie 10 tys. mieszkańców. Większe Opole ma

Od początku roku miasto powiększyło się o 12 sołectw i prawie 10 tys. mieszkańców. Większe Opole ma zdaniem ratusza zatrzymać proces wyludniania się miasta i w efekcie utrzymać województwo z silną stolicą.

Foto: materiały prasowe

8 lutego 2017 r. Trybunał Konstytucyjny umorzył postępowanie o stwierdzenie niezgodności z Konstytucją rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 lipca 2016 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta oraz zmiany nazwy gminy (Dz. U. poz. 1134), w jakim rozstrzyga ono o zmianie granic gminy Miasto Opole (sygn. akt U 2/16).

Wniosek złożyły Rady Powiatu Opolskiego, Rady Gminy Dobrzeń Wielki, Rady Gminy Komprachcice, Rady Miejskiej w Prószkowie i Rady Gminy Dąbrowa. Rzecznik Praw Obywatelskich uczestniczył w tym postępowaniu, popierając stanowisko skarżących rad jednostek samorządu terytorialnego o przekroczeniu przez Radę Ministrów przy wydawaniu rozporządzenia w zaskarżonej części upoważnienia ustawowego.

W sentencji (rubrum) postanowienia jako członkowie składu orzekającego wymienione są trzy osoby: Lech Morawski – przewodniczący, Henryk Cioch oraz Mariusz Muszyński – sprawozdawca. Rzecznik zauważa, że zostały one wyznaczone do składu orzekającego 4 stycznia 2017 r. z powodu „wejścia w życie nowych podstaw prawnych dotyczących postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym, podjęciem obowiązków orzeczniczych przez trzech sędziów Trybunału Konstytucyjnego w  2 grudnia 2015 r. oraz objęciem urzędowania przez sędziego wybranego przez Sejm w związku z upływem kadencji sędziego Andrzeja Rzeplińskiego.

Pierwotnym przewodniczącym składu orzekającego był sędzia Trybunału Konstytucyjnego Stanisław Rymar. W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich, osoby wymienione jako członkowie składu orzekającego są osobami nieuprawnionymi do rozpoznawania spraw w Trybunale Konstytucyjnym (czytaj: "Wniosek o wyłączenie dwóch sędziów TK").

Jako podstawę umorzenia postępowania w sprawie rozporządzenia Rady Ministrów z 19 lipca 2016 r. wskazano niedopuszczalność wydania wyroku. Stwierdzono, że podtrzymuje się „stanowisko wyrażone w wyroku o sygn. K 37/06 oraz postanowieniu o sygn. U 9/07, że ocena poprawności, słuszności czy trafności konkretnych decyzji o zmianie granic samorządowych jednostek terytorialnych wymaga – przede wszystkim – uwzględnienia okoliczności faktycznych. Ocena zgodności przeprowadzona z perspektywy hierarchicznej struktury systemu norm, w niewielkim zakresie – poza oceną trybu dokonania zmian – dotyczyć może treści konkretnych postanowień o zmianie granic, zawartych w kwestionowanym rozporządzeniu czy w innych rozporządzeniach tego samego typu. Z tego powodu konieczne staje się umorzenie postępowania w niniejszej sprawie ze względu na niedopuszczalność wydania wyroku".

Reklama
Reklama

Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich w świetle wskazanych w skierowanych do Trybunału Konstytucyjnego wnioskach wzorców kontroli przedstawiony w postanowieniu z 8 lutego 2017 r. pogląd ten stanowi zaprzeczenie dotychczasowego orzecznictwa Trybunału zapadłego na gruncie kontroli rozporządzeń Rady Ministrów w przedmiocie zmian granic gmin (art. 4 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 4 ust. 2 i art. 4b ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, Dz.U. z 2016 r. poz. 446, z późn. zm. – dalej także jako „u.s.g." - a także art. 92 ust. 1 zd. pierwsze Konstytucji).

- Zasadniczym motywem skierowania wniosków do Trybunału w sprawie poszerzenia granic Opola  było żądanie dokonania kontroli trybu wydania rozporządzenia w zaskarżonej części, w szczególności tego, czy w związku ze złożeniem wniosku o zmianę granic gminy Miasto Opole przez podmiot nieuprawniony – organ wykonawczy tej jednostki samorządu terytorialnego, Rada Ministrów była uprawniona do wydania rozporządzenia zmieniającego jej granice - przypomina RPO. - O ile możliwość kontroli zasadności dokonywania zmian granic w istocie była w dotychczasowym orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego różnie oceniana, o tyle możliwość badania trybu dokonywania tych zmian – zgodności rozporządzenia w sprawie zmiany granic z upoważnieniem ustawowym, nie budziła wątpliwości - dodaje.

Jego zdaniem świadczy o tym wyraźnie przytoczony w postanowieniu z 8 lutego 2017 r. (na poparcie postawionej w nim tezy o niedopuszczalności wydania wyroku) fragment uzasadnienia postanowienia Trybunału z 5 listopada 2009 r., sygn. akt U 9/07: „ocena zgodności [rozporządzenia w sprawie zmian granic gmin] przeprowadzona z perspektywy hierarchicznej struktury systemu norm, w niewielkim zakresie – poza oceną trybu dokonania zmian – dotyczyć może treści konkretnych postanowień, zawartych w kwestionowanym rozporządzeniu czy w innych rozporządzeniach tego samego typu".

Prawo karne
Prokurator krajowy o śledztwach ws. Ziobry, Romanowskiego i dywersji
Konsumenci
Nowy wyrok TSUE ws. frankowiczów. „Powinien mieć znaczenie dla tysięcy spraw”
Nieruchomości
To już pewne: dziedziczenia nieruchomości z prostszymi formalnościami
Praca, Emerytury i renty
O tym zasiłku mało kto wie. Wypłaca go MOPS niezależnie od dochodu
Nieruchomości
Co ze słupami na prywatnych działkach po wyroku TK? Prawnik wyjaśnia
Materiał Promocyjny
Lojalność, która naprawdę się opłaca. Skorzystaj z Circle K extra
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama