Niezwykły gest marszanda

Nowa ekspozycja dojdzie do skutku dzięki Rafałowi Jablonce, należącemu do światowej czołówki marszandów sztuki właścicielowi berlińskiej Jablonka Galerie. Od nazwisk, które pokaże on w Krakowie, może zakręcić się w głowie: jest ikona pop-artu Andy Warhol i głośny fotograf skandalista David LaChapelle, jest wysmakowana konceptualistka Sherrie Levine, jeden z najbardziej znanych malarzy amerykańskich Eric Fischl, wreszcie japoński fotografik Nobuyoshi Araki, sławą dorównujący Warholowi.

– W sztuce interesuje mnie piękno – deklaruje w rozmowie z „Rz” Rafał Jablonka. – Wierzę, że istnieje piękno obiektywne, niezależne od pewnych trendów i mód. Cenię w sztuce te wartości, które wiążą się z kolorem. Do najważniejszych dla mnie artystów należą Goya, Manet i Matisse. W Krakowie chcę pokazać m.in. amerykańskiego artystę Erica Fischla, którego prace wywodzą się właśnie z tej tradycji – malarstwa figuratywnego, ale mocno związanego ze szkołą koloru.

Rafał Jablonka ukończył politechnikę w Krakowie, ale od lat mieszka i pracuje w Niemczech. Tam organizował wystawy, wspomagał „Solidarność”. W 1988 r. założył w Kolonii galerię, w 2006 r. przeniósł ją do Berlina.

– Już po wyjeździe do Niemiec, kiedy pracowałem w Monachium jako inżynier, moimi najbliższymi przyjaciółmi byli muzycy jazzowi – opowiada. – To było fantastyczne środowisko. Musiałem więc znaleźć taką pracę, która pozwalałaby mi na spędzanie nocy w jazzowych klubach. I tak zostałem marszandem...

Dziś galeria Jablonki jest istotnym miejscem na artystycznej mapie Niemiec. Odbyły się w niej wystawy takich sław, jak: Pablo Picasso, Andy Warhol, Francesco Clemente, Nobuyoshi Araki, Sherrie Levine, David LaChapelle, Andreas Slonimski, Mike Kelley, Richard Prince, Alex Katz, Eric Fischl, David Salle.

Bardzo ważne miejsce w działalności Jablonka Galerie zajmuje współczesna sztuka amerykańska.

– Pierwszymi artystami w niej byli właśnie Amerykanie – mówi Jablonka. – Jestem przekonany, że jednym z największych współczesnych twórców jest Andy Warhol. Udało mi się go poznać, dosłownie kilka tygodni przed jego śmiercią. Zresztą malarstwo Warhola też wywodzi się z tradycji Matisse’a.

Jablonka nie zawęża jednak zainteresowań do sztuki amerykańskiej. Niezwykle ważną dla niego postacią jest japoński fotografik Nobuyoshi Araki. 5 maja Jablonka otwiera w Berlinie kolejną wystawę Arakiego pt. „Kinbaku”, a w Krakowie pokaże jego słynny cykl „Sentimental Journey” z lat 1971 – 1991, w którym Araki towarzyszy z obiektywem swojej żonie, będąc także świadkiem jej cierpień związanych z chorobą nowotworową.

Jablonka rozważa przekazanie kolekcji krakowskiemu muzeum na własność. Nieprzypadkowy jest tytuł wystawy: „Pierwszy krok... w stronę kolekcji zachodniej sztuki współczesnej”. Na razie zbiory umieszczone zostaną w muzeum w formie depozytu, a umowę podpisano na 18 miesięcy.

– Muzea, szczególnie w naszej rzeczywistości, istnieją dzięki kolekcjonerom – podkreśla Zofia Gołubiew, dyrektor Muzeum Narodowego. – Od czasu założenia muzeum otrzymaliśmy w darze wiele wspaniałych kolekcji. Mogę zdradzić, że Jablonka bierze pod uwagę przekazanie części swoich zbiorów do Krakowa na stałe.

Kraków jest ważnym miejscem dla Jablonki. – Jeśli oboje z żoną potrzebujemy kontaktu z polskim językiem i kulturą, zawsze wybieramy Kraków, mamy z tym miastem także więzi rodzinne – podkreśla. – Oczywiście mam świadomość, że Kraków jest miastem uważanym za konserwatywne, raczej zwróconym ku przeszłości. Ale ja uważam, że mogę coś zrobić dla przyszłości Krakowa.