Dla każdego gestu inny aktorska

16 stycznia wystawa "Dla każdego gestu inny aktor" otworzy dziesiąty rok działalności Art Stations Foundation by Grażyna Kulczyk.

Aktualizacja: 10.01.2014 13:46 Publikacja: 10.01.2014 13:40

Tony Orrico, Penwald: 4: unison symmetry standing (Dance Theater Workshop, New York, NY) 2010. Fot.

Tony Orrico, Penwald: 4: unison symmetry standing (Dance Theater Workshop, New York, NY) 2010. Fot. Michael Hart

Foto: Art Stations Foundation by Grażyna Kulczyk

Trzon wystawy stanowią rysunki z Kolekcji Grażyny Kulczyk. Punktem wyjścia dla wyboru dzieł jest relacja pomiędzy gestem a rysunkiem. Koncepcja wystawy sięga poza tradycyjną definicję ujmującą go jako kompozycję linii na płaszczyźnie. Prezentowane prace na papierze, obiekty, fotografie i filmy czerpią znaczenia ze złożonych związków rysunku z ciałem. Linie na płaszczyznach i w przestrzeni stają się śladami gestów, zapisem ruchów, rejestracją fizycznych stanów. Wybrane prace osiemnastu artystów ujawniają performatywne właściwości medium, rolę scenariuszy i przypadków w procesie tworzenia.

Zobacz galerię zdjęć

W ujęciu Gety Brătescu czy Jarosława Kozłowskiego powstawanie rysunku jest trwającym w czasie aktem fizycznego, niemal teatralnego działania, równie istotnego jak ukończone dzieło. Odtworzone na wystawie historyczne prace Williama Anastasiego z rozlanej na ścianach emalii (Untitled [Bez tytułu], 1966) stanowią eksperymentalną próbę przekroczenia granic medium i jego podstawowych właściwości. Jednocześnie są śladem ekspresji i ulotnego gestu artysty. W jego rysunkach linia uwalnia się spod rygoru podłoża i akademickiej precyzji. Podobnie dzieje się w przypadku malarstwa gestu Tadeusza Kantora, reprezentowanego na wystawie poprzez wyjątkową dokumentację – odnaleziony niedawno film Uwaga!... malarstwo z 1957 roku, rejestrujący moment powstawania obrazu informel. Zestawiony z oniryczną wizją twórczego aktu film Pierra Bismutha "Following the Right Hand of Sigmund Freud" (Podążając za prawą ręką Zygmunta Freuda) z 2009 roku otwiera pole do rozważań nad rysunkiem jako manifestacją ego autora, wskazując na podświadomość jako źródło spontanicznego ruchu dłoni.

Niekontrolowany ruch i przypadek zdecydowały o formie prezentowanych rysunków Carol Ramy i Tima Knowlesa. Praca tego ostatniego powstała w wyniku swobodnego rozlewania się tuszu na kartce papieru podczas transportu do Kolekcji Grażyny Kulczyk. Najstarsze dzieło na wystawie, Akt Bruno Schulza z 1933 roku, a także wybór aktów Jerzego Nowosielskiego wprowadzają wątek reprezentacji ciała, dalej rozwinięty w krytycznym dialogu z twórczością artystek takich jak Alina Szapocznikow, Dora Maurer i Kate Davis. W filmie Davis i jej rysunkach składających się na pracę Disgrace (Hańba) z 2009 roku fragmenty ciała artystki odrysowane na reprodukcjach modernistycznych aktów Amadeo Modiglianiego kwestionują dominację męskiego spojrzenia w historii sztuki. Jednocześnie idealizowane szkice „wielkich mistrzów" silnie kontrastują z przedstawieniami tracących sprawność ciał w pracach Magdaleny Abakanowicz (Katarakta, 2002), Gety Brătescu (Wypadek, 1994) i Haliny Chrostowskiej (Ręce, 1974-1975), w których rysunek staje się poruszającym świadectwem fizycznej niemocy i sposobem na jej przekroczenie.

Poza wyborem prac historycznych i współczesnych w ramach wystawy powstaną też specjalne realizacje. Efemeryczna rzeźba Mirosława Bałki "Pisząc ciało/Writing the body/Koerper schreiben" będzie narastać w trakcie trwania wystawy jako zapis śladów pozostawionych w przestrzeni przez zwiedzających. Tony Orrico, były solista zespołu tańca Trishii Brown, odtworzy na ścianach galerii rysunki z serii Penawald Drawings, rejestrujące cykl symetrycznych ruchów powtarzanych przez wiele godzin w ciągu trzydniowej akcji. W czasie jego tygodniowego warsztatu dla choreografów zaprezentuje również performance "Wrists on Walks" (Nadgarstki na spacerach) połączony z performatywnym wykładem o wypracowanej przez siebie metodzie działania. Przestrzeń ekspozycji stanie się także sceną działań trzech młodych choreografek. Aleksandra Borys, Magdalena Ptasznik oraz Anna Steller odbędą podczas wystawy twórcze rezydencje w Art Stations Foundation. Ich czasowe interwencje w galerii odniosą się do zgromadzonych w niej prac i łączących je motywów: meandrujących linii, ulotnych gestów i trwałych znaków.

Wystawie towarzyszyć będą również prezentacje choreografów, którzy fascynację aktem rysowania przetłumaczyli na język tańca i przenieśli bezpośrednio na scenę. Rodrigo Sobarzo de Larraechea w swoim spektaklu "Harvest" (Żniwo) uczyni przeniesioną w trzeci wymiar linię narzędziem modelowania przestrzeni oraz determinantem działań performerów. Z kolei choreograf Jeremy Wade w ramach wykładu performatywnego w Studio Słodownia +3 opowie o swojej choreograficznej praktyce i odniesie się miedzy innymi do współpracy z artystką wizualną Moniką Grzymałą, która zaowocowała spektaklem „dark material" zderzającego ze sobą fizyczne działania tancerzy i tworzone ad hoc przez artystkę „rysunki w przestrzeni".

Dla każdego gestu inny aktor

17 stycznia – 4 maja 2014 r.

galeria Art Stations, Stary Browar, Poznań

wernisaż: 16 stycznia godz. 19:00

Artyści: Magdalena Abakanowicz, William Anastasi, Mirosław Bałka, Geta Brătescu, Pierre Bismuth, Halina Chrostowska, Kate Davis, Tadeusz Kantor, Tim Knowles, Jarosław Kozłowski, Edward Krasiński, Marcin Maciejowski, Dora Maurer, Jerzy Nowosielski, Tony Orrico, Carol Rama, Bruno Schulz, Alina Szapocznikow

Artyści programu performatywnego: Aleksandra Borys, Jeremy Wade, Tony Orrico, Magdalena Ptasznik, Rodrigo Sobarzo, Anna Steller, Jeremy Wade

Kuratorka wystawy: Kasia Redzisz

Kuratorka programu performatywnego: Joanna Leśnierowska

Trzon wystawy stanowią rysunki z Kolekcji Grażyny Kulczyk. Punktem wyjścia dla wyboru dzieł jest relacja pomiędzy gestem a rysunkiem. Koncepcja wystawy sięga poza tradycyjną definicję ujmującą go jako kompozycję linii na płaszczyźnie. Prezentowane prace na papierze, obiekty, fotografie i filmy czerpią znaczenia ze złożonych związków rysunku z ciałem. Linie na płaszczyznach i w przestrzeni stają się śladami gestów, zapisem ruchów, rejestracją fizycznych stanów. Wybrane prace osiemnastu artystów ujawniają performatywne właściwości medium, rolę scenariuszy i przypadków w procesie tworzenia.

Pozostało 88% artykułu
Sztuka
Omenaa Mensah i polskie artystki tworzą nowy rozdział Biennale na Malcie
Rzeźba
Rzeźby, które przeczą prawom grawitacji. Wystawa w Centrum Olimpijskim PKOl
Rzeźba
Trzy skradzione XVI-wieczne alabastrowe rzeźby powróciły do kościoła św. Marii Magdaleny we Wrocławiu
Rzeźba
Nagroda Europa Nostra 2023 za konserwację Ołtarza Wita Stwosza
Rzeźba
Tony Cragg, światowy wizjoner rzeźby, na dwóch wystawach w Polsce