Wystawa artystów z Bliskiego Wschodu w Muzeum Sztuki Nowoczesnej

Nie ma jednak na tej wystawie dosłownych obrazów wojny, brutalności i okropieństw, chociaż prezentowane dzieła sztuki mówią o różnych aspektach konfliktów: ambicjach emancypacyjnych, sytuacji opresji i wyzwolenia, jak i tragicznych skutkach zbrojnych starć: zniszczeniach, okaleczeniach, śmierci. I skłaniają do refleksji, co dzieje się z człowiekiem jako „politycznym ciałem", angażującym w zbiorowe wystąpienia. Jaki to ma skutek w wymiarze indywidualnym i kulturowym?

Min Jeong z Korei Południowej w instalacji pod wymownym tytułem „Resztki" z białymi porcelanowymi odlewami martwych ptaków, m.in. gołębi symbolizujących pokój, pokazuje krajobraz totalnego zniszczenia. Nikita Kadan z Ukrainy w dioramie z wypchanymi zwierzętami, ukrytymi za uliczną barykadą bezpośrednio nawiązuje do zniszczenia Muzeum Historii Naturalnej w Doniecku w czasie walk z separatystami oraz ewakuacji Narodowego Muzeum Sztuki w Kijowie, graniczącego z Majdanem.

Khali Rabah, pracujący w Palestynie i Londynie, przedstawia komputerowo przetworzony druk cyfrowy, zatytułowany „Biproduct" - z wielkim wojskowym lotniskowcem w kształcie Strefy Gazy. Jego pokład zamieniony został w zieloną farmę z plantacją pomidorów i truskawek. To aluzja do blokady Izraela produktów rolnych z Gazy i zakazu ich uprawy na tych terenach, jak i metafora utopijnej wizji rozwiązania dramatycznego zbrojnego konfliktu.

Kurator wystawy, aby opisać istotę współczesnych konfliktów, uwikłanie w nich jednostek i zbiorowości oraz trudności w ich rozwiązaniu, sięga do teologa sufickiego Ibn 'Arabiego, żyjącego na przełomie XII i XIII wieku, który używał terminu „barzakh" (dosłownie „przesmyk", „cieśnina" dzieląca dwa morza) dla określenia czegoś, co jednocześnie dzieli i łączy i jest przestrzenią pomiędzy życiem a śmiercią. To odwołanie pozwala nam lepiej zrozumieć tytuł wystawy „Gdyby dwa morza miały się spotkać".

Natomiast sami artyści , jak np. Abou-Rahme&Abbas w aranżacji przestrzennej „Przypadkowi rebelianci", dają nam do zrozumienia, że język polityczny kompletnie się już wyczerpał i nie oddaje istoty toczących się konfliktów. Pozostaje kwestią otwartą, czy współczesna sztuka jest w stanie go zastąpić?

Wystawa „Gdyby dwa morza miały się spotkać" czynna w MSN do 23 sierpnia