Strasburg ogłosi wyrok w sprawie skargi katyńskiej

Prawa człowieka. W poniedziałek Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu ogłosi wyrok w sprawie skargi katyńskiej.

Publikacja: 21.10.2013 09:45

Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu. Fot. frankartculinary

Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu. Fot. frankartculinary

Foto: Flickr

Trybunał orzeknie, czy zbrodnia w Katyniu była zbrodnią państwową Związku Radzieckiego i czy Rosja rzetelnie prowadzi śledztwo.

Sprawę wszczęło piętnaścioro krewnych ofiar zbrodni katyńskiej. Zarzucają oni władzom Rosji, że w prowadzonym przez Główną Prokuraturę Wojskową od 1990 r. śledztwie w sprawie zbrodni katyńskiej nie dokonały jej należytej kwalifikacji prawnej, nie ustaliły sprawców i okoliczności – nienależycie więc prowadziły śledztwo.

Przypomnijmy, że rosyjska prokuratura odmówiła skarżącym statusu pokrzywdzonych i wykluczyła ich ze śledztwa. W 2004 r. uznała, że zbrodnia katyńska była zwykłym przestępstwem służbowym, a nie zbrodnią prawa międzynarodowego, np. ludobójstwa lub wojenną. Nie ustaliła też sprawców mordu.

Trybunał w pełnym składzie 17 sędziów, w tym po jednym z Polski i Rosji, rozpatrywał odwołanie strony polskiej od wyroku  pierwszej instancji, czyli siedmioosobowego składu Trybunału, z 16 kwietnia 2012 r.

Pierwsza instancja uznała zbrodnię wykonaną przez sowiecki NKWD na polskich oficerach w 1940 r. za zbrodnię wojenną. Orzekła też, że Rosja naruszyła art. 3 europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (zakaz nieludzkiego traktowania) w odniesieniu do dziesięciu skarżących. Sędziowie uznali też, że nie wypełniła obowiązku współpracy z Trybunałem (art. 38), odmawiając ujawnienia postanowienia o umorzeniu śledztwa ws. Katynia z 2004 r. Trybunał orzekł jednak, że nie ma jurysdykcji do orzekania, czy władze Rosji przeprowadziły skuteczne śledztwo w sprawie zbrodni katyńskiej.

– To jest zasadnicza kwestia w tej sprawie – powiedział Roman Nowosielski, adwokat, jeden z pełnomocników skarżących Rosję w Strasburgu. – Jest to wręcz pytanie o istotę Trybunału, bo jaki byłby jego sens, gdyby państwo, które podpisało konwencję i poddało się kontroli Trybunału, mogło, powołując się na własne interesy, odmawiać ujawnienia akt śledztwa – podkreśla.

Rozprawa publiczna w drugiej instancji, czyli przed Wielką Izbą Trybunału liczącą 17 sędziów, którzy orzekają tylko w najważniejszych dla europejskiego porządku prawnego sprawach, odbyła się 13 lutego 2013 r. Wyrok zapadł 5 września. Poznamy go w poniedziałek i będzie on ostateczny.

Trybunał orzeknie, czy zbrodnia w Katyniu była zbrodnią państwową Związku Radzieckiego i czy Rosja rzetelnie prowadzi śledztwo.

Sprawę wszczęło piętnaścioro krewnych ofiar zbrodni katyńskiej. Zarzucają oni władzom Rosji, że w prowadzonym przez Główną Prokuraturę Wojskową od 1990 r. śledztwie w sprawie zbrodni katyńskiej nie dokonały jej należytej kwalifikacji prawnej, nie ustaliły sprawców i okoliczności – nienależycie więc prowadziły śledztwo.

Pozostało jeszcze 80% artykułu
Sądy i trybunały
Ważna opinia z TSUE ws. neosędziów. Nie spodoba się wielu polskim prawnikom
Sądy i trybunały
Będzie nowa ustawa o Sądzie Najwyższym. Ujawniamy plany reformy
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
ZUS
Kolejny pomysł zespołu Brzoski: ZUS rozliczy składki za przedsiębiorców
Materiał Promocyjny
Tech trendy to zmiana rynku pracy
Prawo w Polsce
Od 1 maja rusza nowy program bezpłatnych badań. Jak z niego skorzystać?
Materiał Partnera
Polska ma ogromny potencjał jeśli chodzi o samochody elektryczne