Czy możesz zostać rzecznikiem patentowym?
Zawód rzecznika patentowego - chociaż może poszczycić się niemal stuletnią historią - nie jest szeroko znaną profesją. By zostać rzecznikiem, trzeba mieć ukończone studia na kierunku technicznym, przyrodniczym lub na wydziale prawa oraz trzyletnią aplikację zawodową, a także znać języki obce. Ale gra jest warta świeczki. Pozytywny wynik egzaminu kończącego aplikację daje dożywotnie prawo wykonywania zawodu, niezłe zarobki, niezależność i możliwości ciągłego rozwoju.
Rzecznik patentowy to wolny zawód. Polega na świadczeniu pomocy w sprawach własności przemysłowej dotyczących ochrony prawnej wynalazków, wzorów użytkowych, znaków towarowych, wzorów przemysłowych, a także topografii układów scalonych. W wielu krajach europejskich rzecznicy wybierają, w której dziedzinie wolą się specjalizować – czy w ochronie patentów i wzorów użytkowych czy znaków towarowych i wzorów przemysłowych. W Polsce każdy rzecznik patentowy ma prawo występowania w imieniu klienta we wszystkich rodzajach spraw, ale w praktyce patentami chętniej zajmują się osoby z przygotowaniem technicznym, natomiast ochrona znaków towarowych i wzorów przemysłowych przyciąga rzeczników z wykształceniem prawniczym.
W Polsce potrzeba rzeczników
Młodym rzecznikom i aplikantom nie grozi bezrobocie. Są poszukiwani przez kancelarie rzeczniowskie, znajdują zatrudnienie w korporacjach i instytutach badawczych. Pomimo tego liczba rzeczników wciąż maleje. Od 2006 r. ilość osób wpisanych na listę rzeczników patentowych prowadzoną przez Polską Izbę Rzeczników Patentowych (PIRP) spadła z 990 do 913. Blisko połowa z nich to osoby będące na emeryturze. 344 osoby mają tytuł europejskiego rzecznika patentowego, czyli mogą prowadzić postępowania zgłoszeniowe przez Europejskim Urzędem Patentowym (European Patent Organization – EPO). Dla porównania w Niemczech europejskich rzeczników patentowych jest 3493, w Wielkiej Brytanii 1961, we Francji 920, a we Włoszech 456. Te dysproporcje świadczą o zróżnicowaniu Europy pod względem poziomu innowacyjności gospodarek poszczególnych krajów.
- W Polsce ochrona własności przemysłowej cały czas nie jest dostatecznie dobrze rozumiana przez przedsiębiorców – mówi mecenas Dorota Rzążewska, krajowy i europejski rzecznik patentowy, patron aplikantów rzecznikowskich. – Gdy przedsiębiorcy nie do końca wiedzą, co kryje się pod pojęciem praw własności przemysłowej i intelektualnej, to nie potrafią się poruszać w gąszczu najróżniejszych przepisów regulujących zasady uzyskiwania takich praw i wykorzystywania ich w strategii biznesowej swojej firmy. Siłą rzeczy nie zdają sobie sprawy, że istnieje zawód, który skupia osoby odpowiednio do tego szkolone. Myślę, że jest to jeden z powodów, dla których o zawodzie rzecznika patentowego niewiele się mówi.
Nabór na aplikację w 2012 r.
Pod koniec bieżącego roku grono rzeczników patentowych zasilą absolwenci aplikacji prowadzonej przez Izbę w latach 2009-2011. W 2012 r. PIRP ogłosi nowy nabór, przy czym preferowane są osoby z wykształceniem technicznym. Fundacja JWP Masz Pomysł? Masz Patent. Masz Zysk! przekonuje studentów politechnik do wyboru kariery rzecznika patentowego. 26 października rusza projekt Rzecznicy Talentów, w ramach którego studenci, absolwenci i doktoranci Politechniki Warszawskiej będą mogli uczestniczyć w bezpłatnych seminariach dotyczących ochrony własności intelektualnej i przemysłowej. Dla chętnych spoza Warszawy w późniejszym terminie będzie uruchomiony kurs on-line.
