W listopadzie 2016 r. Annie S. (dane zmienione) doręczono decyzję wójta gminy Wilczęta w woj. warmińsko-mazurskim. Na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 ustawy z 2003 r. o świadczeniach rodzinnych wójt przyznał matce bliźniaków zasiłki rodzinne na dwójkę synów oraz dodatek do zasiłków w wysokości 400 zł na oboje dzieci.

11 maja 2017 r. ten punkt decyzji zaskarżył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego prokurator rejonowy w Braniewie, zarzucając naruszenie wspomnianego przepisu ustawy o świadczeniach rodzinnych. Zdaniem prokuratora wójt bezpodstawnie uznał, że w przypadku opieki nad dwojgiem dzieci urodzonych podczas jednego porodu w okresie korzystania z urlopu wychowawczego przysługuje dodatek do zasiłku rodzinnego w jednokrotnej wysokości 400 zł. Powołując się na uchwałę siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego, prokurator uznał, że w takiej sytuacji dodatek przysługuje na każde z bliźniąt.

Skarga prokuratora trafiła na wokandę WSA w drugiej połowie grudnia 2017 r. Podczas rozprawy wójt przekonywał, że racja jest po jego stronie. Art. 10 ust. 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych przewiduje, że osobie, która opiekuje się dzieckiem w okresie urlopu wychowawczego, przysługuje tylko jeden dodatek, w wysokości 400 zł miesięcznie, niezależnie od liczby dzieci pozostającej pod jej opieką.

WSA przyznał jednak rację prokuratorowi i uchylił punkt decyzji, dotyczący przyznania jednego tylko dodatku do zasiłku rodzinnego w kwocie 400 zł. Powołał się m.in. na uchwałę NSA z 2014 r. w składzie siedmiu sędziów, w której wskazano, że dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, w przypadku sprawowania opieki nad więcej niż jednym dzieckiem, urodzonym podczas jednego porodu, przysługuje do zasiłku rodzinnego na każde z tych dzieci. Uchwała siedmiu sędziów NSA jest dla sądów administracyjnych wiążąca.

Rozwiązanie okazało się proste. Tkwi ono w zmianach stanu prawnego.

O tym, czy wspomniany dodatek należał się na każde dziecko, czy też przysługuje tylko jeden dodatek niezależnie od liczby dzieci, rozstrzyga po prostu data wydania decyzji. Prokurator zdążył zaskarżyć decyzję wójta, gdyż w maju 2017 r. obowiązywał jeszcze art. 10 ust. 2 w jego poprzednim brzmieniu. Trafny był zatem również wyrok sądu, który odnosił się do stanu prawnego, obowiązującego w dniu wydania decyzji przez wójta, czyli przed zmianą art. 10 ust. 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych.

Nowela z 7 lipca 2017 r. związana z systemem wsparcia rodzin, zmieniająca treść art. 10 ust. 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych, obowiązuje od 1 sierpnia 2017 r.

Sygnatura akt: II SA/Ol 907/17