Jak będzie wyglądała powojenna Ukraina? Reformy pod bombami

Do takich decyzji należy ustawa nr 7662, która na nowo określa porządek wyboru członków Sądu Konstytucyjnego (SK), którego reformowanie zaczęło się jeszcze po rewolucji na Majdanie w 2014 roku.

Prezydent Wołodymyr Zełenski ostatnio podpisał przegłosowaną przez Radę Najwyższą ustawę. Nie uwzględniono jednak ani opinii lokalnych niezależnych ekspertów, ani rekomendacji Komisji Weneckiej.

Reforma trwająca od ostatniego Majdanu

Komisja Europejska oczekuje, że władze w Kijowie całkowicie uwzględnią rekomendacje Komisji Weneckiej co do ustawy nr 7662. Mówiła o tym w czwartek ukraińskim mediom Anna Pisonero, rzeczniczka KE odpowiedzialna za politykę rozszerzenia. W świetle podpisanej przez prezydenta ustawy sędziów SK będzie wybierało sześciu członków Konsultacyjnej Grupy Ekspertów (KGE). W jej skład wejdzie trzech niezależnych ekspertów i po jednym wydelegują prezydent, Rada Najwyższa oraz Zjazd Sędziów (zrzesza sędziów wszystkich szczebli).

Czytaj więcej

Świat

Mychajło Podolak: Potrzebujemy broni, by jak najszybciej zakończyć wojnę

Pesymistyczny scenariusz zakłada, że Rosja jeszcze raz spróbuje zaatakować Ukrainę, na różnych fr...

Komisja Wenecka rekomendowała, by zasiadał tam też siódmy członek, wydelegowany przez niezależnych międzynarodowych ekspertów. To miałoby zapobiec sytuacji patowej, gdyż zgodnie z przeforsowaną ustawą żadna z kandydatur nie przejdzie bez zgody ludzi związanych z obozem władzy.

– Nie głosowałem za tym, gdyż od początku było wiadomo, że przyjęcie ustawy w takiej postaci postawi pod znakiem zapytania niezależność Sądu Konstytucyjnego – mówi „Rzeczpospolitej” Ołeksij Honczarenko, deputowany Rady Najwyższej z opozycyjnej Europejskiej Solidarności. Wskazuje zaś, że Komisja Wenecka zmieniła swoją rekomendację już po tym, jak projekt ustawy został przyjęty w pierwszym czytaniu. Dopiero przed drugim czytaniem rekomendowała prowadzenie do ustawy siódmego członka KGE.

Czytaj więcej

Konflikty zbrojne

Ambasador Polski w Kijowie: Ukraina potrzebuje solidarności nie mniej, niż broni

- Jest jednoznaczna opinia o historycznym charakterze wizyty. Porównuje się to do wystąpień Churc...

– Z formalnego punktu widzenia nie można więc powiedzieć, że Ukraina zignorowała opinię Komisji Weneckiej. Bo najpierw wydała jedną rekomendację, a później ją precyzowała. Władzom w Kijowie bardziej pasowała pierwsza wersja rekomendacji, każda władza chce mieć więcej wpływu niż mniej – dodaje.

Jeden z warunków Unii Europejskiej

Reforma Sądu Konstytucyjnego wraz z reformą antykorupcyjną znajdują się na liście siedmiu punktów Brukseli dla Kijowa. Wykonanie tych punktów jest warunkiem koniecznym dla rozpoczęcia rozmów o akcesji Ukrainy do UE. Prezydent Zełenski mógł więc zawetować ustawę, która nie uwzględniała ostatecznych rekomendacji Komisji Weneckiej. Dlaczego tego nie zrobił?

– Myślę, że chodzi o kontrolę nad sytuacją. Gdyby większość członków KGE była niezależna, doszłoby do rywalizacji i mogliby nie przepuścić któregoś z kandydatów partii rządzącej. A gdyby ten siódmy członek KGE miał poglądy opozycyjne, mógłby też blokować proces wybrania sędziów SK – mówi „Rzeczpospolitej” Wołodymyr Fesenko, czołowy ukraiński politolog.

– Krytycy twierdzą, że w ten sposób władze dążą do kontrolowania Sądu Konstytucyjnego. Na razie tego nie widać. Jesienią parlament wydelegował do Sądu Konstytucyjnego kilku szanowanych i niezależnych prawników – dodaje.