Podatkowe zmiany do tzw. Polskiego Ładu wprowadzają istotne modyfikacje w dwóch preferencyjnych sposobach rozliczenia PIT, tj. przewidzianym dla małżonków oraz osób samotnie wychowujących dzieci. Część z nich pozwoli na szersze korzystanie z preferencji, ale niektóre je ograniczą.
Istotne ograniczenie
Jedna z najistotniejszych zmian, która niekorzystnie wpłynie na sytuację podatników, dotyczy osób samotnie wychowujących dzieci. Z ustawy o PIT ma jasno wynikać, że prawo do preferencyjnego rozliczenia posłuży tylko jednemu rodzicowi czy opiekunowi prawnemu samotnie wychowującemu pociechy.
Uzasadnienie projektu podkreśla, że chodzi o wyeliminowania wątpliwości interpretacyjnych, jakie pojawiły się po wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 5 kwietnia 2017 r. (sygn. akt II FSK 573/15), i które w ocenie jego autorów prowadzą do nadużyć w stosowaniu tej preferencji. Warto jednak przypomnieć, że zdaniem NSA treść obecnie obowiązujących regulacji wskazuje, iż to ustawodawca zrezygnował z wcześniejszego zapisu uznającego za osobę samotnie wychowującą dzieci tylko „jednego z rodziców". Tym samym NSA przyjął, że zamierzony zabieg ustawodawcy doprowadził do takiego stanu prawnego, w którym status osoby „samotnie wychowującej dzieci" od 1 stycznia 2011 r. może mieć każde z rodziców spełniających pozostałe kryteria ustawowe. W konsekwencji w świetle najnowszego orzecznictwa w obecnym stanie prawnym możliwość skorzystania z preferencji mają rodzice, którzy po rozwodzie zgodnie sprawują naprzemienną opiekę nad wspólnymi dziećmi. Po nowelizacji nie będzie to już możliwe.
Proponuje się też zmianę dotyczącą warunków skorzystania z preferencji na dorosłe uczące się czy studiujące dzieci. Jej celem ma być utrzymanie kryterium dochodowego na obecnym poziomie, czyli w kwocie 3089 zł. Autorzy projektu zapewniają, że korzyść osoby samotnie wychowującej dzieci będzie wynikała ze wzrostu kwoty zmniejszającej podatek, która wzrasta blisko dziesięciokrotnie.
Jeden PIT już po ślubie
Z kolei ustawodawca proponuje zmianę preferencyjnego wspólnego rozliczenia małżeńskiego, która pozytywnie przełoży się na sytuację wielu podatników. Konkretnie na sytuację świeżo upieczonych małżonków. Obecnie co do zasady prawo do wspólnego rozliczenia rocznego dotyczy małżonków, między którymi istnieje przez cały rok podatkowa wspólność majątkowa i którzy pozostają w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy. Wyjątek stanowią wdowcy, którzy nie tracą prawa do preferencji, gdy współmałżonek zmarł w roku podatkowym albo po jego upływie, ale przed złożeniem zeznania za rok ubiegły. Po zmianie przepisów przyznanie prawa do złożenia wniosku o wspólne opodatkowanie dochodów małżonków ma być dopuszczalne również za rok, w którym został zawarty związek małżeński, czyli za pierwszy niepełny rok ślubu. Będzie jednak jeden warunek: małżeństwo i wspólność majątkowa muszą trwać do końca roku podatkowego.
