Cytaty z Piłsudskiego

Publikacja: 01.12.2017 14:00

Cytaty z Piłsudskiego

Foto: Wikimedia Commons, domena publiczna

O sobie:

Matka mnie do tej roli, jaka mnie wypadła, chowała.

Mógłbym nazwać swe dzieciństwo sielskim, anielskim. Mógłbym – gdyby nie zgrzyt jeden, który sępił czoło ojca, wyciskał łzę z oczu matki i głęboko się wrażał w mózgi dziecięce. Tym zgrzytem było świeże wspomnienie o klęsce narodowej 1863 roku.

Pragnę zbudować most między teraźniejszym pokoleniem a pokoleniem 1863. I sądzę, że gdybym miał przed sobą ludzi z tamtych czasów, to powiedzieliby mi tak, jak ja sobie nieraz sam mówię: „Zginęliśmy nie na darmo i nauka dla was ze śmieci naszej płynąć może".

W dzieciństwie moim ciągle mi szeptano w uszy tzw. mądre przysłowia: „Nie dmuchaj pod wiatr!", „Głową muru nie przebijesz!", „Nie porywaj się z motyką na słońce!". Doszedłem później do tego, że silna wola, energia, zapał mogą te właśnie zasady złamać. Kiedy stoimy wobec wielkich zadań dalszej budowy państwa polskiego, właśnie potrzeba nam ludzi, którzy potrafią tej starej mądrości tych przysłów się przeciwstawić.

Wyznaję całkowicie zasadę, którą wypowiedział największy człowiek na świecie – Napoleon: „Sztuką łamania przeszkód jest sztuka nieuważania tego lub owego za przeszkodę".

Całe życie walczyłem o znaczenie tego, co zowię imponderabilia, jak – honor, cnota, męstwo i w ogóle siły wewnętrzne człowieka, a nie dla starania się o korzyści własne czy swojego najbliższego otoczenia.

Ponieważ na własną, nie na obcą, liczę moc, nazywają mnie romantykiem i budowniczym zamków na lodzie te rodzime karły i podlce, którzy uważają, że jedynie realną pracą jest budowanie zamków na gnoju.

Choć nieraz mówię o „durnej Polsce", wymyślam na Polskę i Polaków, to przecież tylko Polsce służę.

O polityce i społeczeństwie:

Być zwyciężonym i nie ulec to zwycięstwo, zwyciężyć i spocząć na laurach to klęska.

Kto się boi Maciejowic, nie będzie miał Racławic.

Ten, kto nie szanuje i nie ceni swojej przeszłości, ten nie jest godzien szacunku teraźniejszości ani nie ma prawa do przyszłości.

Najgorszą rzeczą w polityce jest polityka zygzaków.

Dopóki społeczeństwo jest bierne, spodziewa się wszystkiego od wypadków, od innych, tylko nie od siebie – nic nie nastąpi.

U nas ludzie nie są przyzwyczajeni do ponoszenia konsekwencji swych czynów i słów.

Jeszcze złą konstytucję wytrzymać można, ale złych i znacznie gorszych niż zła konstytucja obyczajów i zwyczajów politycznych zaiste wytrzymać niepodobna.

Kompromis jest ściśle związany z istotą demokratyzmu.

Nie ma lepszej pożywki chorobotwórczej dla bakterii fałszu i legend jak strach przed prawdą i brak woli.

Każde nadużycie, każde łajdactwo było dobrym wtedy, gdy robił je członek partii własnej, złym zaś tylko wtedy, gdy robił je członek innej partii.

To, co jest najważniejsze, to moralność życia publicznego. Trzeba ogromnego wysiłku uczciwości po demoralizacji, którą zostawiły po sobie lata wojny i niewoli.

Czy bogaty, czy biedny, urodzony w chałupie czy w pałacu, każdy musi zapłacić dług ojczyźnie.

Idźcie swoją drogą, służąc jedynie Polsce, miłując tylko Polskę i nienawidząc tych, co służą obcym.

O Polakach:

Polacy mają w sobie instynkt wolności. Ten instynkt ma wartość i ja tę wartość cenię.

Polacy nie są zorganizowanym narodem, wobec czego znaczy u nich więcej nastrój aniżeli rozumowanie i argumenty; sztuką rządzenia Polakami jest zatem wzniecanie odpowiednich nastrojów.

Polacy pomiędzy sobą są, niestety, wrogami nieubłaganymi. Jest to dziwna strona psychiczna, która stała się naszą właściwością, naszą cechą organiczną.

Umiłowanym stanem Polaków jest niezdecydowanie.

Naszą największą siłą jest nasza wiara. Strzeżcie jej, wzmacniajcie ją.

Z książki „Józef Piłsudski. Maksymy" (zebrał i wydał Ryszard Świętek)

wybrał t.s.

PLUS MINUS

Prenumerata sobotniego wydania „Rzeczpospolitej”:

prenumerata.rp.pl/plusminus

tel. 800 12 01 95

O sobie:

Matka mnie do tej roli, jaka mnie wypadła, chowała.

Pozostało 98% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Plus Minus
Portugalska rewolucja goździków. "Spotkałam wiele osób zdziwionych tym, co się stało"
Plus Minus
Kataryna: Ministrowie w kolejce do kasy
Plus Minus
Decyzje Benjamina Netanjahu mogą spowodować upadek Izraela
Plus Minus
Prawdziwa natura bestii
Plus Minus
Śmieszny smutek trzydziestolatków