Co pozwoliło dinozaurom dominować? Nowe odkrycia naukowców z Polski

Badanie przeprowadzone przez paleontologów z Polski, Szwecji, Norwegii oraz Węgier uzupełniły lukę w wiedzy na temat pierwszych 30 milionów lat ewolucji dinozaurów w późnym triasie. Jak zaznaczają eksperci, ich odkrycia mogą dostarczyć istotnych spostrzeżeń na temat tego, jak życie dostosowuje się i rozwija w zmieniających się warunkach środowiskowych. To niezwykle ważne w świetle współczesnych wyzwań – między innymi masowego wymierania i zmian klimatycznych.

Publikacja: 28.11.2024 10:49

Artystyczna rekonstrukcja roślinożernych, paprociożernych zuropodomorfów we wczesnym ekosystemie jur

Artystyczna rekonstrukcja roślinożernych, paprociożernych zuropodomorfów we wczesnym ekosystemie jurajskim Sołtykowa.

Foto: Marcin Ambrozik

adm

W badaniu, które opublikowane zostało w czasopiśmie naukowym „Nature”, paleontolodzy z międzynarodowego zespołu z Polski, Szwecji, Norwegii oraz Węgier wykorzystali skamieniałe odchody – lub koprolity, czyli skamieniałe ekskrementy zwierząt – do zbadania ekologicznej roli dinozaurów na wczesnych etapach ich ewolucji. W celu szczegółowej wizualizacji wnętrza skamieniałości, naukowcy przebadali setki próbek, wykorzystując zaawansowaną metodę obrazowania synchrotronowego. Odkrycia ekspertów są niezwykle – zidentyfikowali oni niestrawione resztki pokarmu roślin i ofiar, co pozwoliło zrekonstruować interakcje w ekosystemach w okresie, w którym dinozaury zaczęły dominować.

Skamieniałe odchody gada naczelnego kruszącego kości z rodzaju Smok.

Skamieniałe odchody gada naczelnego kruszącego kości z rodzaju Smok.

Foto: Grzegorz Niedźwiedzki

Skamieniałe odchody ujawniają wskazówki dotyczące powstania dinozaurów. Co pozwoliło im osiągnąć supremację?

Badanie skupiło się na – wcześniej niedostatecznie zbadanym – regionie w północnych częściach Pangei, superkontynentu istniejącego na Ziemi w okresie pomiędzy 300 a 180 milionów lat temu. Zespół naukowców stworzył kompleksowy obraz ekosystemów przełomu triasu i jury, łącząc dane z koprolitów z kopalnymi śladami ugryzień, odciskami stóp i kośćmi. W połączeniu z danymi dotyczącymi roślin kopalnych i paleoklimatu, badacze mogli zrekonstruować wczesną ewolucję i różnicowanie się dinozaurów. Praca ekspertów dostarczyła bezcennych informacji na temat tego, co pozwoliło dinozaurom osiągnąć supremację. Innowacyjne badania, które prowadzono na materiale zbieranym przez 25 lat, pozwoliły zrozumieć biologię wczesnych dinozaurów z perspektywy ich preferencji żywieniowych. Po drodze dokonano wielu zaskakujących odkryć.

Czytaj więcej

Na Antarktydzie znaleziono pierwszy w historii bursztyn. Ma 90 milionów lat

Jak zauważają w badaniu naukowcy, koprolity zawierały szczątki ryb, owadów, kości i zęby większych zwierząt oraz niestrawione fragmenty roślin. Niektóre szczątki były doskonale zachowane, były to między innymi maleńkie chrząszcze i częściowo artykułowane ryby. Koprolity drapieżników zawierały zmiażdżone kości ofiar wskazujące na osteofagię – połykanie kości. Naukowców nieco zaskoczyła zawartość koprolitów pierwszych dużych dinozaurów roślinożernych, zauropodomorfów – zawierały one bowiem duże ilości paproci drzewiastych, ale także wiele innych rodzajów roślin oraz węgiel drzewny, który – jak sugerują paleontolodzy – spożywany był w celu detoksykacji zawartości żołądka, gdyż paprocie w dużych ilościach mogą być trujące dla roślinożerców.

Wnioski z badań wykraczają poza prehistorię. Mogą nam pomóc w świetle współczesnych wyzwań

Badania uzupełniły lukę w wiedzy na temat pierwszych 30 milionów lat ewolucji dinozaurów w późnym triasie. Podczas gdy wiele wiadomo o życiu i wyginięciu dinozaurów, ekologiczne i ewolucyjne procesy, które doprowadziły do ​​ich powstania, wciąż pozostają w dużej mierze niezbadane. Wynikiem badania jest pięcioetapowy model powstania dinozaurów, który według naukowców może wyjaśnić globalne wzorce.

Foto: Grzegorz Niedźwiedzki

Zespół naukowców podkreśla, że ​​zrozumienie, w jaki sposób pierwsze dinozaury sięgnęły po dominację na lądach, może dodać cenne dane na temat prehistorycznych ekosystemów i szerszych kwestii ewolucji. Odkrycia podkreślają także znaczenie odporności ekologicznej i elastyczności dietetycznej jako krytycznych cech przetrwania podczas zmian środowiskowych w późnym triasie.

Eksperci zauważają, że w świetle współczesnych wyzwań – takich jak masowe wymierania i zmiany klimatyczne – implikacje badań wykraczają poza głęboką prehistorię. Badając reakcje ekosystemów w przeszłości, uzyskujemy bowiem istotne spostrzeżenia na temat tego, w jaki sposób życie dostosowuje się i rozwija w zmieniających się warunkach środowiskowych. 

Wykopaliska w Lisowicach w Polsce w stanowisku z późnotriasową fauną. W trakcie prowadzenia prac pos

Wykopaliska w Lisowicach w Polsce w stanowisku z późnotriasową fauną. W trakcie prowadzenia prac poszukiwawczych w Lisowicach znaleziono dużą  liczbę koprolitów drapieżników i roślinożerców.

Foto: Grzegorz Niedźwiedzki

W badaniu, które opublikowane zostało w czasopiśmie naukowym „Nature”, paleontolodzy z międzynarodowego zespołu z Polski, Szwecji, Norwegii oraz Węgier wykorzystali skamieniałe odchody – lub koprolity, czyli skamieniałe ekskrementy zwierząt – do zbadania ekologicznej roli dinozaurów na wczesnych etapach ich ewolucji. W celu szczegółowej wizualizacji wnętrza skamieniałości, naukowcy przebadali setki próbek, wykorzystując zaawansowaną metodę obrazowania synchrotronowego. Odkrycia ekspertów są niezwykle – zidentyfikowali oni niestrawione resztki pokarmu roślin i ofiar, co pozwoliło zrekonstruować interakcje w ekosystemach w okresie, w którym dinozaury zaczęły dominować.

Pozostało 86% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Paleontologia
Nowe odkrycie na temat dinozaurów. Było możliwe dzięki pomocy emerytowanego kamieniarza
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Paleontologia
Naukowcy się mylili? Nowe wyniki badań podważyły tezę o początkach dominacji dinozaurów
Paleontologia
Odkrycie w USA podważa dotychczasowe ustalenia paleontologów. Nowe wyniki badań
Paleontologia
Niezwykłe odkrycie dotyczące dinozaurów. Chińscy naukowcy opublikowali wyniki badań
Materiał Promocyjny
Do 300 zł na święta dla rodziców i dzieci od Banku Pekao
Paleontologia
Niezwykłe odkrycie rzuca nowe światło na sukces ewolucyjny dinozaurów