Odliczenie VAT przy autach firmowych jest ograniczone

18 marca 2011 r.  Naczelny Sąd Administracyjny (sygn. FSK 1471/09)

uwzględnił skargę kasacyjną dyrektora Izby Skarbowej w Krakowie w sprawie dotyczącej zakresu odliczania VAT od zakupu aut wykorzystywanych w działalności gospodarczej oraz paliwa do nich.

Jak wyjaśniła sędzia Małgorzata Niezgódka-Medek, nie można uznać, iż  nie ma żadnych ograniczeń w prawie do odliczania VAT. Z wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie Magoora (C 414/07) wynika jedynie, że Polska po wstąpieniu do UE nie mogła bardziej ograniczyć spornego odliczenia.

Kłopotliwa zmiana

Problemy skarżącej spółki, tak jak wielu innych podatników, pojawiły się w związku z  przystąpieniem Polski do UE i wejściem w życie nowej ustawy o VAT. Od 1 maja 2004 r.  zmieniły się m.in. zasady odliczania VAT związanego z nabyciem samochodów używanych w działalności gospodarczej i paliwa do nich. W efekcie części podatników ograniczono prawo do odliczenia VAT od niektórych aut, a inni je zyskali.

Szybko pojawiły się zarzuty, że Polska, zmieniając zasady odliczania VAT od firmowych aut,  naruszyła przepisy unijne. Sprawa trafiła do ETS, który 22 grudnia 2008 r. w sprawie Magoora potwierdził, że polskie przepisy naruszają tzw. klauzulę stałości.

Skarżąca spółka już w 2006 r. uznała, że polskie przepisy naruszają prawo unijne, i skorygowała swoje odliczenie VAT za grudzień 2004 i marzec 2005 r. Chodziło o paliwo do samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych oraz o podatek od aut kupionych w tym okresie. Fiskus odmówił uwzględnienia korekty. WSA w Krakowie uznał skargę spółki. Jego zdaniem wyrok ETS oznacza, że nie obowiązują żadne ograniczenia w odliczaniu VAT przy nabywaniu aut firmowych i paliwa do nich.

Organ podatkowy nie zgodził się z tak radykalnym stanowiskiem i sprawa trafiła do NSA. Fiskus uważał, że nawet po wyroku w sprawie Magoora są ograniczenia w odliczaniu VAT.

Podczas rozprawy pełnomocnik spółki przekonywał, że  jej sytuacja po 1 maja 2004 r.   ewidentnie  się   pogorszyła.

– Wykładnia, która sprowadza się  do  częściowego obowiązywania przepisów, jest sprzeczna z normami konstytucyjnymi – tłumaczył radca prawny Józef Trojak.

NSA: fiskus ma rację

Sąd kasacyjny nie zgodził się z kategorycznym poglądem WSA w Krakowie, że po wyroku w sprawie Magoora nie obowiązują żadne ograniczenia w odliczaniu VAT. ETS uznał jedynie, że państwo członkowskie nie mogło po akcesji  bardziej ograniczać tego  prawa.  Dlatego w ocenie NSA w razie spornego odliczenia punktem wyjścia musi być stan prawny obowiązujący 30 kwietnia 2004 r. i przepisy starej ustawy o VAT z 1993 r.  Sąd I instancji będzie musiał ocenić, czy i w jakim zakresie ograniczenie prawa do odliczenia zwiększyło się w stosunku do skarżącej.

Wyrok NSA ma znaczenie dla wszystkich firm, które w  działalności wykorzystują auta osobowe. Oznacza bowiem, że NSA będzie orzekać na ich korzyść tylko w zakresie, w jakim sytuacja firm   pogorszyła się po wejściu Polski do UE.

Opinia: Andrzej Nikończyk, doradca podatkowy, partner w Kancelarii KNDP Kolibski Nikończyk Dec & Partnerzy

Nie ma wątpliwości, że Polska mogła utrzymać ograniczenia w odliczaniu od samochodów osobowych, bo obowiązywały one przed wejściem w życie przepisów dyrektywy. Trybunał Sprawiedliwości w wyroku w sprawie Magoora wskazał, że sąd krajowy powinien powstrzymać się od stosowania niezgodnego z dyrektywą przepisu prawa krajowego, jeśli uzna to za konieczne. Wyrok NSA, który potwierdził możliwość stosowania ograniczeń w odliczaniu VAT przy autach osobowych i zakupie paliwa do nich, oznacza, że podatnicy, którzy zdecydowali się na odliczanie całego VAT, muszą brać pod uwagę konieczność jego zwrotu.

sygnatura akt: I FSK 1471/09

Czytaj też artykuły:

Czytaj więcej w serwisie o:

VAT od auta » Odliczenie VAT od samochodu, motocykla, paliwa » Leasing i najem

Przeczytaj również:

Wyjaśnienia Ministerstwa Finansów z 26 stycznia 2011 r. w sprawie odliczania VAT od paliwa

Komunikat Ministerstwa Finansów z 12 stycznia 2009 r. w sprawie skutków w podatku dochodowym wyroku ETS z 22 grudnia 2008 r. w sprawie C-414/07 Magoora