Absolutyzm był i jest nam obcy

Rok 1468 to najprawdopodobniej najwcześniejszy moment ukształtowania polskiego parlamentu, kiedy to pojawiła się na Sejmie Walnym pierwsza w pełni wybierana na sejmikach reprezentacja posłów. Polski parlamentaryzm należy więc do najstarszych w Europie. Choć od końca XVII w. ulegał rozkładowi, to przez dwieście lat był oryginalną i sprawną instytucją, kształtował republikański, wolnościowy kod kulturowy.

Publikacja: 21.10.2018 10:12

Absolutyzm był i jest nam obcy

Foto: Fotorzepa, Jerzy Dudek

Ze względu na odmienne warunki historyczne polski parlamentaryzm stawał się stopniowo w pełni szlachecki. Stan mieszczański nigdy nie utworzył osobnej izby. Rozbicie dzielnicowe znało zjazdy dzielnic z lokalnym władcą i elitą urzędniczą. Po zjednoczeniu Królestwa w XIV w. przyjęły one nazwę sejmików. Negocjowały z monarchą warunki uznania jego zwierzchności, uzyskując różnorakie przywileje. Sejmiki ziemskie współistniały po zjednoczeniu ze zjazdami prowincjonalnymi . obie instytucje zwoływane były równolegle i nieregularnie głównie w Małopolsce i Wielkopolsce. Po zjednoczeniu król zwoływał zjazdy ogólnopaństwowe elit urzędniczych i magnackich, na które z czasem wzywał przedstawicieli szlachty, miast królewskich i diecezji kościelnych. Zaczęto je nazywać sejmami walnymi, czyli zjazdami generalnymi, już pod koniec XIV w.

Pozostało 82% artykułu
„Rzeczpospolita” najbardziej opiniotwórczym medium października!
Rzetelne informacje, pogłębione analizy, komentarze i opinie. Treści, które inspirują do myślenia. Oglądaj, czytaj, słuchaj.

Czytaj za 9 zł miesięcznie!
Opinie Prawne
Wojciech Bochenek: Sankcja kredytu darmowego to kolejny koszmar sektora bankowego?
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Opinie Prawne
Tomasz Pietryga: Sędziowie 13 grudnia, krótka refleksja
Opinie Prawne
Rok rządu Donalda Tuska. "Zero sukcesów Adama Bodnara"
Opinie Prawne
Rok rządu Donalda Tuska. "Aktywni w pracy, zapominalscy w sprawach ZUS"
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Opinie Prawne
Rok rządu Donalda Tuska. "Podatkowe łady i niełady. Bez katastrofy i bez komfortu"