Paweł Rożyński: Ta tarcza to parawan

Działając zdecydowanie i szybko, rząd chce przykryć katastrofę Polskiego Ładu. Tarcza 2.0 zapewne pozwoli obniżyć ceny paliw, choć już żywności niekoniecznie. Może też mieć pewien wizerunkowo kłopotliwy dla rządzących skutek.

Aktualizacja: 12.01.2022 11:05 Publikacja: 11.01.2022 21:00

Paweł Rożyński: Ta tarcza to parawan

Foto: PAP/Marcin Obara

Ujawniona we wtorek przez premiera Mateusza Morawieckiego tarcza 2.0 robi wrażenie i kwotą 15–20 mld zł, i szybkim tempem, w jakim ją przygotowano. Nie mogło być jednak inaczej w czasie, gdy wielka „solidarnościowa" reforma podatkowa pod hasłem Polskiego Ładu okazuje się bublem prawnym, a miliony Polaków, zamiast czekać na obiecane większe pieniądze, zastanawiają się, jak mają się rozliczać z fiskusem. Tę bolesną wpadkę trzeba było szybko czymś przykryć, wykazując, że rząd dba o kieszenie Polaków. I nie mogło to być byle co.

Wkrótce się okaże, czy ten parawan 2.0 spełnił zadanie polityczne. I czy wydatnie pomógł w walce z inflacją. W tym drugim przypadku można mieć sporo wątpliwości.

Tarcza może zadziałać w przypadku paliw, gdzie VAT obniżony zostanie od 1 lutego z 23 do 8 proc. Według premiera ceny na stacjach spadną o 50, a nawet 70 groszy. Tak może być pod warunkiem, że nie dojdzie do wzrostu cen ropy naftowej. Kontrolowany przez państwo Orlen naturalnie nie odważy się skorzystać z okazji i podnieść marż. Jego ceny więc spadną, a ponieważ dominuje na rynku hurtowym i w detalicznym (pod swoim logo ma 1800 stacji, a razem z wchłanianym Lotosem 2300, następna w kolejności sieć – niecałe 500), pozostali gracze zrobią to samo. Dostosują się, obniżając ceny, albo przegrają konkurencję.

Inaczej jest już z żywnością, która ostatnio drożała najszybciej i ten wzrost był dla Polaków najbardziej dokuczliwy. Tu obniżka podatku

VAT jest z konieczności bardziej symboliczna, z 5 do 0 proc. Nie dość, że gwałtownie rosnące ceny szybko ją skonsumują, to jeszcze producenci, handlowcy czy restauratorzy będą próbowali podnieść marże, by na chwilę złapać oddech lub odkuć się po gigantycznych stratach. Swoje dołożą też rosnące ceny energii, które dostawcy muszą przerzucać na klientów.

Premier Morawiecki ma na to sposób. Na konferencji prasowej poświęconej tarczy 2.0 gorąco wzywał Polaków do „pilnowania cen". Jeśli więc wzrosną, wiadomo, kto będzie winny. Zamiast o sklepikarzach będziemy pewnie słyszeć o „handlarzach" i „spekulantach", tak jak słyszeliśmy, że tylko „cwaniacy" stracą na Polskim Ładzie. Ze znajdywaniem winnych premier nie ma zwykle problemu. We wtorek niemal co trzecie jego słowo brzmiało: „Tusk", „Unia" albo „poprzednicy". Narzekając na politykę klimatyczną UE, taktownie nie wspomniał, że właśnie miliardami ze sprzedaży praw do emisji CO2 sfinansuje swoją tarczę 2.0.

Tarcza może mieć pewien zaskakujący skutek – pomoże Niemcom. Już po obniżeniu akcyzy w Polsce zachodni sąsiedzi zaczęli masowo tankować u nas na stacjach przygranicznych, oszczędzając przy tym krocie (niemiecki „Bild" wyraził wdzięczność tytułem „Tanke, Polen!", co jest grą słów dziękuję i tankuję). Teraz można się spodziewać prawdziwej inwazji zza Odry. Tarcza 2.0 kryzysową pomocą dla Niemiec? Tego by nawet Bareja nie wymyślił.

Czytaj więcej

Pomysł na naprawę Polskiego Ładu. Nie jest jeszcze za późno

Ujawniona we wtorek przez premiera Mateusza Morawieckiego tarcza 2.0 robi wrażenie i kwotą 15–20 mld zł, i szybkim tempem, w jakim ją przygotowano. Nie mogło być jednak inaczej w czasie, gdy wielka „solidarnościowa" reforma podatkowa pod hasłem Polskiego Ładu okazuje się bublem prawnym, a miliony Polaków, zamiast czekać na obiecane większe pieniądze, zastanawiają się, jak mają się rozliczać z fiskusem. Tę bolesną wpadkę trzeba było szybko czymś przykryć, wykazując, że rząd dba o kieszenie Polaków. I nie mogło to być byle co.

Pozostało 83% artykułu
1 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Opinie Ekonomiczne
Witold M. Orłowski: Gospodarka wciąż w strefie cienia
Opinie Ekonomiczne
Piotr Skwirowski: Nie czarne, ale już ciemne chmury nad kredytobiorcami
Ekonomia
Marek Ratajczak: Czy trzeba umoralnić człowieka ekonomicznego
Opinie Ekonomiczne
Krzysztof Adam Kowalczyk: Klęska władz monetarnych
Materiał Promocyjny
Dlaczego warto mieć AI w telewizorze
Opinie Ekonomiczne
Andrzej Sławiński: Przepis na stagnację