O zaangażowaniu się Rosji w europejski projekt XFEL (X-Ray Free Electron Laser) poinformował pod koniec tygodnia Anatolij Czubajs, prezes państwowego koncernu Rosnano. W latach 2009 – 2016 Rosjanie wydadzą na budowę lasera
250 mln dolarów, czyli ok. jednej czwartej planowanych kosztów. Oprócz Rosji w projekcie uczestniczy 13 krajów: Niemcy, Wielka Brytania, Węgry, Grecja, Dania, Włochy, Hiszpania, Polska, Słowacja, Francja, Szwecja, Szwajcaria i Chiny.
[wyimek]1 mld euro ma kosztować wybudowanie systemu lasera XFEL w centrum DESY pod Hamburgiem[/wyimek]
Czubajs jest przekonany, że budowa lasera zrewolucjonizuje badania naukowe. Pozwoli na stworzenie nowych materiałów i nanostruktur. Dionis Gordina, dyrektor zarządzający Rosnano, dodaje, że „uczeni z krajów uczestniczących w tym programie uzyskają dostęp do urządzenia, jakiego nie ma na świecie”.
Tak uważają też polscy fizycy Ryszard Sobierajski i Krystyna Ławniczak-Jabłońska. W wydanej przez Instytut Fizyki PAN publikacji na temat XFEL Polacy dowodzą: „Unikalna kombinacja długości fali, czasu trwania impulsu oraz szczytowej jasności pozwoli na badanie procesów zachodzących jednocześnie w dwu skalach atomowych – czasu i przestrzeni. Stworzy to nowe możliwości badawcze w fizyce, chemii, biologii i naukach technicznych”.
