Pieniądze są dostępne głównie w programach regionalnych dla poszczególnych województw. Tymczasem rewitalizacja zniszczonych części miasta i przekształcenie ich w tętniące życiem estetyczne osiedla to cele, jakie stawiają sobie burmistrzowie i prezydenci wielu polskich miast. Pilnych prac remontowych wymagają zarówno zabytkowe, przedwojenne kamienice, jak i postpeerelowskie osiedla, zbudowane jeszcze w latach 60. lub 70.
Niszczejące budynki opuszczają bogatsi lokatorzy, przenosząc się do nowoczesnej zabudowy, a mieszkańcy, którzy pozostają, nie są w stanie inwestować w prowadzenie prac remontowych. Dodatkowo wielu z nich zalega z płatnościami czynszu, a to dodatkowo zubaża spółdzielnie mieszkaniowe. Dlatego jedynym ratunkiem dla niszczejących osiedli mogą okazać się fundusze unijne przeznaczone na ich rewitalizację.
Konkursy w lubuskim i warmińsko-mazurskim
Dofinansowania należy szukać głównie w regionalnych programach operacyjnych. Aktualnie trwają dwa takie nabory - dla województw lubuskiego i warmińsko-mazurskiego. W przypadku tego pierwszego pieniądze otrzymać można na kompleksową rewitalizację zdegradowanych obszarów, czyli takich, na których koncentrują się negatywne zjawiska społeczne - bezrobocie, ubóstwo, przestępczość, niski poziom edukacji, brak uczestnictwa w życiu publicznym i kulturalnym, w połączeniu z niszczejącą zabudową i negatywnymi zmianami gospodarczymi i technicznymi.
Jak przewiduje regulamin tego konkursu, obszar rewitalizacji nie może obejmować terenów większych niż 20 proc. powierzchni gminy. W ramach projektów zrealizować można m.in. remont budynków wraz z ich najbliższym otoczeniem, uporządkowanie i zagospodarowanie przestrzeni publicznej, poprzez dostosowanie jej do nowych funkcji. Nie mogą to być jednak prace polegające na tworzeniu terenów inwestycyjnych; są to bowiem dwa różne cele. Uprawnionymi o ubieganie się o dotacje w tym konkursie są m.in. samorządy terytorialne, ich związki, stowarzyszenia i porozumienia, jednostki administracji rządowej, kościoły, związki wyznaniowe, spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe oraz towarzystwa budownictwa społecznego.
Wnioski składać można do 20 grudnia. Kolejny, trwający właśnie nabór, obejmuje województwo warmińsko-mazurskie. W ramach tego konkursu finansowane będą przedsięwzięcia polegające na przebudowie lub adaptacji istniejących budynków, a także zagospodarowanie przestrzeni publicznej ukierunkowane na podniesienie atrakcyjności społecznej - w tym powstawanie skwerów, parków, ścieżek rowerowych, szlaków pieszych. Możliwe jest także sfinansowanie budowy dróg, ale tylko wewnętrznych, znajdujących się na obszarze rewitalizowanym. W tym programie wyklucza się budowę nowych obiektów - chyba że jest to konieczne dla odtworzenia historycznej zabudowy danej części miasta. Wnioski o dotacje składać mogą samorządy terytorialne, ich jednostki organizacyjne, kościoły i związki wyznaniowe, wspólnoty i spółdzielnie mieszkaniowe oraz organizacje pozarządowe. Nabór kończy się 8 sierpnia.
