Państwo buduje drogi kosztem wywłaszczonych

Modernizacja drogi krajowej E4 w Łańcucie w Podkarpackiem wywołuje ogromne emocje. Część mieszkańców nie jest z tego zadowolona, wśród nich Stanisław Koza, właściciel zadbanej 27-arowej działki budowlano-komercyjnej. Ma przez nią przebiegać droga krajowa.

Trzy lata temu chciał ją sprzedać. Biuro nieruchomości metr działki wyceniło na 100 złotych.

– Tymczasem pierwsza wycena wykupu pod modernizację drogi wyniosła 26 zł za metr – opowiada. Za kilka dni ma mieć rozprawę administracyjną w Rzeszowie. Chcą mu zaproponować ok. 50 zł za metr działki i uwzględnić wartość płotu i krzewów.

– Nie jestem przeciwny rozbudowie drogi, ale powinna być jakaś uczciwość – mówi właściciel. Skarży się, że na wywłaszczeniu straci podwójnie, bo pod drogę ma być wykupiona tylko jedna trzecia działki. – A kto kupi resztę w miejscu o takim natężeniu ruchu? – pyta. – Dlatego domagam się 50 tys. zł za utraconą wartość pozostałej części działki – mówi.

W takiej sytuacji jest wielu innych właścicieli działek.

Koza napisał skargę do rzecznika praw obywatelskich. Nie był jedyny.

– Na razie tych skarg wpłynęło kilkanaście. Wywłaszczani czują się skrzywdzeni, bo według nich wycena gruntu pod domem była zdecydowanie za niska – twierdzi Dariusz Chaciński, dyrektor Zespołu Prawa Cywilnego i Gospodarki Nieruchomościami. Tymczasem zarzuty te nie są – jego zdaniem – pozbawione racji.

Do takich wniosków prowadzi lektura rozporządzenia z 21 września 2004 r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzenia operatu szacunkowego, a konkretnie § 36 ust. 1.

Z przepisu wynika, że rzeczoznawca majątkowy, ustalając wartość rynkową zabudowanych działek, bierze pod uwagę ceny uzyskiwane przy sprzedaży gruntów przeznaczonych (lub zajętych) pod drogi publiczne.

– Są to ceny – dodaje Chaciński – znacznie niższe od tych, jakie można otrzymać za sprzedaż domu z działką. Może się więc zdarzyć odszkodowanie za dom tak niskie, że nie starczy na zakup podobnego domu w innym miejscu.

Tymczasem z dotychczasowego orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz Europejskiego Trybunału Praw Człowieka wynika, że wywłaszczenie nie może pogorszyć sytuacji byłego właściciela i powinno wystarczyć mu na zakup podobnej nieruchomości gdzie indziej.