Przeszczep szpiku lekiem na HIV

Pacjent po transplantacji szpiku kostnego sam zwalczył HIV. Lekarze uważają, że to krok w stronę genowej terapii wirusa.

Publikacja: 14.11.2008 01:06

Sceptycy nazywają to szczęśliwym trafem, inni widzą w tym szansę medycyny na stworzenie pierwszej skutecznej broni przeciw wirusowi HIV – terapii genowej. Faktem pozostaje, że 42-latek cierpiący na wywołany przez HIV zespół nabytego niedoboru odporności (AIDS) po przeszczepie szpiku kostnego zdołał zwalczyć chorobę bez pomocy leków. To nie pierwszy taki przypadek w historii, choć prawdziwą nowością jest świadome zaplanowanie kuracji. Terapia – choć skrajnie ryzykowna – na szczęście się powiodła.

Mieszkającego w Berlinie Amerykanina (prasie nie ujawniono jego tożsamości) dotknęły dwie śmiertelne choroby: HIV i białaczka. HIV (Human Immunodeficiency Virus, czyli ludzki wirus niedoboru odporności) niszczy układ odpornościowy, atakując limfocyty T – białe krwinki chroniące organizm przed atakami obcych komórek. W swoim końcowym stadium infekcja HIV wywołuje AIDS, czyli zespół nabytego niedoboru odporności. Białaczka również atakuje białe krwinki, wywołując w nich patologiczne zmiany nowotworowe.

Leczenie tych dwóch chorób w wielu punktach wzajemnie się wyklucza. Amerykanin trafił jednak pod opiekę hematologa dr. Gero Hüttera z Universitätsmedizin Charité w Berlinie, który podjął się wykonać transplantację szpiku niezbędną do zwalczenia białaczki.

[wyimek]Jedni nazywają to szczęśliwym trafem, inni widzą wreszcie szansę na pokonanie HIV[/wyimek]

Przygotowując się do zabiegu, lekarz uświadomił sobie, że jedna na tysiąc osób rasy kaukaskiej jest nosicielem mutacji genetycznej dającej odporność na HIV. Drobna zmiana w genotypie, zwana Delta 32, blokuje receptory o nazwie CCR5 odpowiedzialne za dopuszczenie wirusa do wnętrza komórki. Właściwie czemu by nie odszukać dawcy szpiku do przeszczepu z taką właśnie mutacją?

Szczęśliwie dla pacjenta wśród 80 potencjalnych dawców o pasującym profilu antygenowym znalazł się jeden nosiciel pożądanej mutacji.

Potem dr Hütter zagrał va banque. Przed operacją musiał radioterapią i chemioterapią zniszczyć dotknięty białaczką szpik chorego. Aż 20 – 30 proc. pacjentów nie przeżywa tego etapu terapii. Co więcej, trzeba było odstawić silne leki przeciwwirusowe powstrzymujące postępy AIDS, lekarze obawiali się bowiem, że te preparaty mogą zagrozić przyjęciu się przeszczepionego szpiku. Ryzyko ekspansji wirusa było ogromne, jednak dr Hütter całą nadzieję pokładał w nowych komórkach szpikowych, które miały się samodzielnie uporać z tą groźną infekcją.

Tak też się stało. Po 20 miesiącach od operacji analizy szpiku kostnego, krwi i tkanek innych organów nie wykazały jakichkolwiek śladów HIV. Oznacza to, że przeszczepiony szpik z mutacją Delta 32 rzeczywiście zwalczył wirusa.

Wokół tej odważnej terapii od razu powstało sporo kontrowersji. Po pierwsze wyleczono w ten sposób tylko jednego pacjenta (u dwóch innych zaobserwowano podobny efekt w latach 90. XX wieku). Po drugie i najważniejsze – obserwatorzy podkreślają, że użyte przez dr. Hüttera procedury były zbyt ryzykowne dla chorego, a ponadto na tyle kosztowne, że nie mogłyby być zastosowane jako terapia pierwszego rzutu.

Ten sposób zwalczenia choroby pokazuje, że naprawdę skutecznym sposobem leczenia HIV mogłaby się okazać wciąż odległa terapia genowa blokująca wirusowi drogę do wnętrza komórki. Na taki przełom w medycynie oczekują 33 miliony ludzi zakażonych HIV.

[i]Masz pytanie, wyślij e-mail do autora:

[link=mailto:a.stanislawska@rp.pl]a.stanislawska@rp.pl[/link][/i]

Sceptycy nazywają to szczęśliwym trafem, inni widzą w tym szansę medycyny na stworzenie pierwszej skutecznej broni przeciw wirusowi HIV – terapii genowej. Faktem pozostaje, że 42-latek cierpiący na wywołany przez HIV zespół nabytego niedoboru odporności (AIDS) po przeszczepie szpiku kostnego zdołał zwalczyć chorobę bez pomocy leków. To nie pierwszy taki przypadek w historii, choć prawdziwą nowością jest świadome zaplanowanie kuracji. Terapia – choć skrajnie ryzykowna – na szczęście się powiodła.

Pozostało 86% artykułu
Nauka
Pełnia Księżyca w grudniu. Zimny Księżyc będzie wyjątkowy, bo trwa wielkie przesilenie księżycowe
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Nauka
W organizmach delfinów znaleziono uzależniający fentanyl
Nauka
Orki kontra „największa ryba świata”. Naukowcy ujawniają zabójczą taktykę polowania
Nauka
Radar NASA wychwycił „opuszczone miasto” na Grenlandii. Jego istnienie zagraża środowisku
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Nauka
Jak picie kawy wpływa na jelita? Nowe wyniki badań