Dane o sposobach inwigilacji są niejawne

?Centralne Biuro Antykorupcyjne mogło odmówić informacji o swoich technicznych możliwościach śledzenia połączeń telefonicznych i komunikacji w internecie.

Aktualizacja: 18.08.2015 19:43 Publikacja: 18.08.2015 18:43

Dane o sposobach inwigilacji są niejawne

Foto: 123RF

O takie dane, jako o informację publiczną, zwróciła się do CBA Helsińska Fundacja Praw Człowieka.

– We wniosku o ich udostępnienie domagała się odpowiedzi na dwa pytania: czy CBA posiada techniczne możliwości śledzenia połączeń telefonicznych oraz komunikacji w internecie za pomocą słów kluczowych i czy CBA ma dostęp do programu XKeyscore, czyli specjalnego programu prowadzącego inwigilację na masową skalę w internecie. Umożliwia on m.in. śledzenie e-maili, czatów, zdjęć, nagrań i wszelkich innych kontaktów w sieci – wyjaśnia adw. Marek Niedużak, pełnomocnik Fundacji.

Szef CBA uznał żądane dane za informacje niejawne i odmówił ich udostępnienia. Stwierdził, że doprowadziłoby to do ujawnienia tajników działań operacyjno-rozpoznawczych. Informacja o technicznych możliwościach działania wskazuje na metody i kierunki pracy operacyjnej, stosowane przez funkcjonariuszy CBA. Taka informacja ma też niebagatelne znaczenie dla środowisk przestępczych, które mogą się zabezpieczyć przed działaniami służb.

– Znajomość rodzaju oprogramowania pozwala na ocenę działań służb specjalnych nakierowanych na zwalczanie przestępczości. Żeby były one skuteczne, informacja o nich musi być niejawna – mówił pełnomocnik CBA, radca prawny Paweł Mazur, podczas rozprawy w Naczelnym Sądzie Administracyjnym.

Ujawnienie tajników działań operacyjnych mogłoby zagrozić interesom państwa

Sąd kasacyjny rozpatrywał sprawę na skutek skargi kasacyjnej Fundacji. Kwestionowała wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, który zaakceptował stanowisko i argumenty szefa CBA. Fundacja zarzucała naruszenie Konstytucji RP oraz ustaw o ochronie informacji niejawnych i o dostępie do informacji publicznej. Wyjaśniła, że nie pytała o szczegółowe dane dotyczące organizacji, form i metod pracy operacyjnej CBA. Ogólne informacje, których się domagała, miały jedynie określić techniczne możliwości inwigilacji użytkowników internetu i sieci telefonicznych. W przekonaniu Fundacji mają oni prawo wiedzieć o takich działaniach. Nie były to zresztą informacje chronione jako niejawne, ponieważ nie miały nadanej klauzuli tajności.

Naczelny Sąd Administracyjny (sygn. akt OSK 1679/14) nie zgodził się z taką tezą. Sędzia Małgorzata Pocztarek powiedziała, że jeżeli nieuprawnione ujawnienie informacji mogłoby zaszkodzić lub być niekorzystne dla interesów RP, pozwala to uznać je za informacje niejawne niezależnie od klauzuli tajności. Kierować należy się bowiem nie tylko klauzulą tajności, ale też tym, czy dana informacja zawiera treści chronione z punktu widzenia interesów RP. W tej sprawie poznanie metod i środków technicznych, które może stosować CBA, zagrażałoby wykonaniu ustawowych zadań CBA jako służby specjalnej, nastawionej na walkę z korupcją i przestępczą działalnością gospodarczą, godzącą w interesy państwa.

NSA oddalił w tej części skargę kasacyjną Fundacji. Uchylił natomiast wyrok WSA w części dotyczącej programu XKeyscore i przekazał mu sprawę do ponownego rozpoznania. WSA, który rozpatrywał obie sprawy łącznie, nie odniósł się bowiem w ogóle do kwestii programu.

O takie dane, jako o informację publiczną, zwróciła się do CBA Helsińska Fundacja Praw Człowieka.

– We wniosku o ich udostępnienie domagała się odpowiedzi na dwa pytania: czy CBA posiada techniczne możliwości śledzenia połączeń telefonicznych oraz komunikacji w internecie za pomocą słów kluczowych i czy CBA ma dostęp do programu XKeyscore, czyli specjalnego programu prowadzącego inwigilację na masową skalę w internecie. Umożliwia on m.in. śledzenie e-maili, czatów, zdjęć, nagrań i wszelkich innych kontaktów w sieci – wyjaśnia adw. Marek Niedużak, pełnomocnik Fundacji.

Pozostało 80% artykułu
Prawo karne
Słynny artykuł o zniesławieniu ma zniknąć z kodeksu karnego
Prawo karne
Pierwszy raz pseudokibice w Polsce popełnili przestępstwo polityczne. W tle Rosjanie
Podatki
Kiedy ruszy KSeF? Ministerstwo Finansów podało odległy termin
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Podatki
Ministerstwo Finansów odkryło karty, będzie nowy podatek. Kto go zapłaci?
Materiał Promocyjny
Wsparcie dla beneficjentów dotacji unijnych, w tym środków z KPO