Procenty modnie wystrojone

– Życzy pani tradycyjną, czy w żubranku?

Początkowo nie zrozumiałam pytania sprzedawcy w dziale z alkoholami. Dopiero gdy spojrzałam na półkę, pojęłam, w czym rzecz. Butelkę żubrówki otulała… ortalionowa kamizelka. Pikowana, z futrzanym kołnierzem. Zapinana na suwak. Żubranko!

Handlowcy zapewniają, że strój nie tylko ładnie wygląda, lecz jest funkcjonalny. Podobno działa na zasadzie termosu, dzięki niemu wysokoprocentowy płyn dłużej pozostaje schłodzony. Innowacja wprowadzona na nasz rynek przed zimowymi świętami. Czyżby trawka z Białowieży straciła promocyjną moc?

Koncern Absolut zaś swoją charakterystyczną przysadzistą butelkę spowił pokrowcem złożonym z tysiąca lustrzanych kwadracików. Limitowana seria disco, specjalnie na imprezy taneczne. Futerał można zdjąć, podwiesić pod sufitem, oświetlić. I już mamy w domu dyskotekę. Absolut disco nie jest dziełem któregoś ze słynnych projektantów. Tym razem nie chodzi o sztukę, lecz o chwyt marketingowy.

Bo na rynku spirytualiów zachodzą podobne procesy,jak np. w branży perfumeryjnej. Nie wystarczają walory produktu. Żeby zatrzymać klienta, trzeba go zaskakiwać zmianą opakowania.

Niektóre firmy postawiły na elegancję bądź tradycję. Wódka Belvedere w wysmukłej „oszronionej” butli, z ośnieżonymi gałązkami brzozy; Dębowa w prostym, pękatym szkle, w „drewnianym” futerale; Siwucha we flaszce z zielonkawego szkła gospodarczego, z zalakowanym korkiem; Gorzała z czerwoną kartką z etykietką przywołującą na pamięć socjalistyczny monopol.

Inni producenci zatrudnili – wzorem Absolutu – głośnych designerów. Przykładem z naszego poletka jest wyborowa w „skręconej” butelce autorstwa Franka O. Gehry’ego.

A oto kolejna nowalijka: brytyjska sieć sklepów Sainsbury ostatnio wprowadziła własne opakowania na wino. Wielobarwne butelki z tzw. PET – lekkiego, syntetycznego materiału, w 30 procentach pochodzącego z recyklingu, ulegające rozkładowi. Ładne i ekologiczne.

W branży spirytualiów nie brakuje również koncepcji głupich i kiczowatych. Tequila w sombrero, czysta w szkle o formie imitującej strzelbę, czerwona strażacka w gaśnicy, gorzałka we flaszce – granacie, whisky w gigantycznej butli – huśtawce.

W kategorii dziwactw pierwszą nagrodę przyznałabym producentowi wódki w drewnianej, staromodnej lasce. Z nakrętką – gałką, w której umieszczony został… kompas. Po odkręceniu gałki wyciąga się menzurkę z wódczaną zawartością.

Za szczyt absurdu uważam wódkę z sokiem (koktajl gotowy do konsumpcji) i ajerkoniak sprzedawane w metalowych tubkach. Wyglądają jak klej lub pasta do zębów.

Branża winiarska nie pozostaje w tyle za spirytusową. Hiszpanie wykorzystują narodowe atrybuty: proponują wino w szklanym byku z korkiem pod ogonem oraz w szklanej tancerce flamenco. Niemcy mają butelki – krasnale bądź figurki myśliwych.

Projektanci opakowań imają się nawet chwytów budzących moralne wątpliwości: włoski producent Alessandro Lunardelli wypuścił produkt adresowany do neofaszystów: wina Hitler, Mussolini, Stalin z podobiznami wodzów na etykietkach (przed laty w Polsce sprzedawano bełta o nazwie Krwawy Feliks).

Jest też międzynarodowa oferta dla intelektualnych snobów: skrzyneczki na wino w kształcie książek. Producent twierdzi, że są „efektowne i inspirujące”. Do lektury, czy do picia?

Butelka absolut vodka to jedyna marka, która zdobyła Effie i Kelly, dwie najwyższe nagrody w przemyśle reklamowym. Jest jedną z trzech marek (obok Coca-Coli i Nike) wprowadzonych do Hali Sław Amerykańskiego Stowarzyszenia Marketingu.Kształt butelki jest wariantem butelki aptecznej – w XVI i XVII w. w podobnych flakonach sprzedawano w Szwecji lekarstwo na wszelkie dolegliwości, od kolki do dżumy. Sztuka Absolut zaczęła się w 1985 ruku, kiedy Andy Warhol namalował obraz przedstawiający butelkę szwedzkiej wódki. Gwiazdor pop-artu polecił następnie Keitha Haringa, autora drugiego z kolei dzieła zamówionego przez Absolut Company.

Dziś seria liczy ponad 500 prac (wśród autorów są też Polacy, np. Mirosław Bałka), a na liście kandydatów znajdują się setki kolejnych twórców.

Powstały także projekty plenerowe – na przykład jedenastometrowa butla z lodu w Alpach szwajcarskich czy pole zboża w kształcie absolutu w stanie Kansas, widoczne tylko z lotu ptaka.