Na jęczmienną nutę

Obok pszenicy jęczmień należał do głównych zbóż, które rosły na ziemiach Izraela, o czym przypominają odpowiednie wersety Tory. Nic więc dziwnego, że jęczmienna kasza, której w Rzeczypospolitej nie brakowało, stanowiła jeden z podstawowych składników wielu potraw kuchni żydowskiej.

Publikacja: 15.12.2008 08:09

Na jęczmienną nutę

Foto: stockfood

Szczególnie charakterystyczne dla kuchni pod mezuzą wydaje się łączenie kaszy z fasolą, zarówno w zupach, jak i potrawach zapiekanych. Podaję dziś przepisy na dwa różne krupniki, zwane szlajmzupe, w tym jeden całkowicie bezmięsny, oraz jeszcze jeden czulent, właśnie ciekawie łączący pęczak z białą fasolą. Obecność w tym ostatnim przepisie curry jest, wbrew pozorom, jak najbardziej charakterystyczna dla żydowskiej kulinarnej tradycji nad Wisłą.

[ramka]szlajmzupe

4 – 5 żołądków indyczych • 150 – 200 g białej fasoli • 50 g suszonych grzybów • 1 pietruszka • 1 marchewka • pół selera • 1 cebula • 3 ząbki czosnku • 100 g kaszy krakowskiej • 1 łyżka gęsiego smalcu (lub oleju) • 3 kulki ziela angielskiego • 2 liście laurowe • 1 łyżeczka pieprzu w kulkach • sól

Fasolę i grzyby namoczyć na noc (rzecz jasna, osobno).

Pietruszkę, marchew i selera obrać i pokroić na duże kawałki, wrzucić do garnka. Dodać cebulę w całości, czosnek, ziele angielskie, liść laurowy i pieprz. Zalać ok. 1,5 l wody, osolić i gotować, aż jarzyny będą miękkie. Odcedzić wywar.

Żołądki pokroić w cienkie plastry i podsmażyć na tłuszczu, dodać do wywaru. Grzyby pokroić w paski i razem z wodą, w której się moczyły, także dodać do wywaru. Gotować.

Po 30 minutach dodać fasolę i gotować dalej, aż mięso i fasola będą miękkie. Wtedy dodać dobrze przepłukaną kaszę i gotować jeszcze 25 minut. Jeśli zupa zrobi się zbyt gęsta, można ją rozcieńczyć wodą.Przed podaniem doprawić do smaku solą i pieprzem.[/ramka]

[ramka]krupnik wegetariański z cukinią

2 marchwie • 1 korzeń pietruszki • 1 mały seler • 1 por • 3 –4 ząbki czosnku • 2 łyżki oleju • 100 – 150 g kaszy perłowej • 1 mała cukinia • 2 łyżki posiekanej natki pietruszki • 1 łyżeczka startego świeżego imbiru • 1 łyżeczka żółtego curry • sól i świeżo zmielony pieprz

Marchew, pietruszkę, selera pokroić w kosteczkę. Białą część pora pokroić w cienkie paseczki. Dodać czosnek i wszystko razem podsmażyć do przeszklenia na średnio rozgrzanym oleju, często mieszając.

Kaszę opłukać i wrzucić do garnka. Dodać przesmażone jarzyny, razem z tłuszczem. Zalać 1,5 l wody. Osolić i gotować.Po 10 minutach dodać pokrojoną w kosteczkę cukinię, natkę pietruszki, imbir i curry. Gotować, aż wszystkie składniki będą miękkie.

Przed podaniem doprawić solą i pieprzem.[/ramka]

[ramka]czulent z pęczakiem

1 szklanka białej fasoli Jaś • 500 g tłustej wołowiny • 1 cebula • 4 łyżki oleju • 3/4 szklanki pęczaku • 1 główka czosnku • 1 łyżeczka mielonej słodkiej papryki • 1 łyżeczka mielonej ostrej papryki • 1 łyżeczka majeranku • 2 l dobrze osolonego wywaru jarzynowego. Fasolę namoczyć na noc.

Cebulę posiekać i przesmażyć na małym ogniu, tylko do przeszklenia. Dodać pokrojone w kostkę mięso, zwiększyć ogień i obsmażyć.

Na dno dużego, żeliwnego garnka lub brytfanny wsypać osączoną z wody fasolę. Posypać ją ostrą papryką. Na fasoli ułożyć mięso, razem z cebulą i tłuszczem. Posypać słodką papryką. Na mięso wsypać dobrze wypłukaną kaszę. Powtykać w nią obrane ząbki czosnku. Posypać majerankiem. Zalać wywarem jarzynowym i dusić pod przykryciem, na małym ogniu, ok. półtorej godziny.

Wstawić do słabo nagrzanego piekarnika (poniżej 100 stopni) na 9 – 12 godzin.[/ramka]

Szczególnie charakterystyczne dla kuchni pod mezuzą wydaje się łączenie kaszy z fasolą, zarówno w zupach, jak i potrawach zapiekanych. Podaję dziś przepisy na dwa różne krupniki, zwane szlajmzupe, w tym jeden całkowicie bezmięsny, oraz jeszcze jeden czulent, właśnie ciekawie łączący pęczak z białą fasolą. Obecność w tym ostatnim przepisie curry jest, wbrew pozorom, jak najbardziej charakterystyczna dla żydowskiej kulinarnej tradycji nad Wisłą.

[ramka]szlajmzupe

Pozostało 86% artykułu
Kultura
Arcydzieła z muzeum w Kijowie po raz pierwszy w Polsce
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Kultura
Podcast „Komisja Kultury”: Seriale roku, rok seriali
Kultura
Laury dla laureatek Nobla
Kultura
Nie żyje Stanisław Tym, świat bez niego będzie smutniejszy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Kultura
Żegnają Stanisława Tyma. "Najlepszy prezes naszego klubu"