Bierz z talerza, nie z apteki

Niedobory witamin mogą doprowadzić do zaburzeń przebiegu procesów metabolicznych, powodując groźne dla zdrowia konsekwencje.

Publikacja: 18.12.2008 07:16

Cytryna to najlepsze źródło witaminy C

Cytryna to najlepsze źródło witaminy C

Foto: Fotorzepa, Seweryn Sołtys

Szczególnie na brak witamin narażeni są palacze, osoby spożywające znaczne ilości alkoholu, jedzące zbyt mało owoców i warzyw, a także kobiety w ciąży i młodzież.

– Witaminy to związki organiczne, które nie dostarczają nam energii, a które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu – mówi Marzena Grobelna, inż. żywienia człowieka i konsumpcji, specjalizacja dietetyk, współpracująca z Centrum Medycznym Puławska. Podstawowym źródłem witamin i minerałów powinna być dieta. Im większe urozmaicenie w diecie, tym większa szansa, że uda się dostarczyć organizmowi wszystkich potrzebnych składników. – Starajmy się wybierać świeże, jak najmniej przetworzone produkty, owoce i warzywa niech będą różnokolorowe – tłumaczy dietetyczka. – Suplementy powinny jedynie uzupełniać powstałe niedobory, np. przy zwiększonym wysiłku fizycznym lub przemęczeniu. Nie powinno się stosować ich przez cały czas – dodaje Marzena Grobelna.

[srodtytul]Groźne choroby[/srodtytul]

Niedobory witamin mogą być spowodowane wadami genetycznymi. Ten rodzaj niedoborów nazywany jest pierwotnym i bywa dziedziczny. Konieczne jest wówczas przyjmowanie tabletek witaminowych o dawkach wielokrotnie większych, niż wynosi zapotrzebowanie organizmu.

Awitaminoza wtórna jest spowodowana zbyt małą ilością witamin w żywności albo zaburzeniami trawienia i wchłaniania. W tym przypadku decydujące znaczenie ma odpowiednio skomponowana dieta. – Objawem awitaminozy może być znużenie, brak apetytu, jak również zmiany skórne – opisuje dietetyczka. Najczęściej występuje niedobór witamin C, z grupy B, A i D. Witamina C uczestniczy w ogromnej ilości procesów metabolicznych w organizmie i jest niezbędna do jego prawidłowego funkcjonowania. Zwalcza m.in. infekcje bakteryjne i wirusowe. – Długotrwałe niedobory witaminy C sprzyjają rozwojowi miażdżycy, mogą wpływać na ciśnienie krwi, obniżają odporność organizmu – mówi specjalistka. Aby nie dopuścić do tej awitaminozy, należy jeść pomidory, paprykę, owoce cytrusowe, natkę pietruszki.

– Niedobory witamin z grupy B mogą doprowadzić do zmian w układzie nerwowym i zaburzeń w układzie krwiotwórczym i sercowo–naczyniowym – ostrzega Marzena Grobelna. Objawy to brak apetytu, przemęczenie i osłabienie. Na niedobory tej witaminy narażone są zwłaszcza osoby spożywające głównie produkty wysoko przetworzone, ludzie stosujący długotrwałe diety odchudzające i alkoholicy. Witamina występuje w warzywach strączkowych, pełnoziarnistych produktach, w wieprzowinie i kapuście. – Witaminę B2 znajdziemy w mleku i jego przetworach i w produktach zbożowych – mówi dietetyczka.

Osoby nadużywające alkoholu, młodzież w okresie dojrzewania, palacze oraz osoby ze schorzeniami wątroby – u tych osób może wystąpić niedobór witaminy A. Uchronić przed nim mogą sery żółte, przetwory mleczne, wątroba. Z kolei witamina D ma duży wpływ na proces tworzenia tkanki kostnej, a jej niedostatek może się przyczyniać do powstawania krzywicy u dzieci i osteoporozy u dorosłych. Źródłem tego związku są ryby, masło, wątroba, jaja i tran.

[srodtytul]Nadmiar bywa szkodliwy [/srodtytul]

Witaminy mają dobroczynny wpływ na organizm, ale należy pamiętać o umiarze w ich przyjmowaniu. – Do wielu produktów spożywczych dodawane są witaminy, by podnieść ich wartość odżywczą. Często nie zdajemy sobie sprawy, że jemy żywność bogatą w witaminy i dodatkowo łykamy suplementy. A nadmiar witamin może oddziaływać toksycznie – mówi Grobelna. Zbytnia ilość witamin u ciężarnych może nawet prowadzić do uszkodzenia płodu. Hiperwitaminoza witaminy A powoduje ociężałość, utratę apetytu, łysienie, dysfunkcje serca i nerek. Przedawkowanie witaminy C u osób szczególnie na nią wrażliwych może prowadzić do krystalizacji szczawianów i moczanów w nerkach. Bardzo duże dawki, 2000 – 3000 mg dziennie, mogą także wywoływać zaburzenia w przewodzie pokarmowym.

Szczególnie na brak witamin narażeni są palacze, osoby spożywające znaczne ilości alkoholu, jedzące zbyt mało owoców i warzyw, a także kobiety w ciąży i młodzież.

– Witaminy to związki organiczne, które nie dostarczają nam energii, a które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu – mówi Marzena Grobelna, inż. żywienia człowieka i konsumpcji, specjalizacja dietetyk, współpracująca z Centrum Medycznym Puławska. Podstawowym źródłem witamin i minerałów powinna być dieta. Im większe urozmaicenie w diecie, tym większa szansa, że uda się dostarczyć organizmowi wszystkich potrzebnych składników. – Starajmy się wybierać świeże, jak najmniej przetworzone produkty, owoce i warzywa niech będą różnokolorowe – tłumaczy dietetyczka. – Suplementy powinny jedynie uzupełniać powstałe niedobory, np. przy zwiększonym wysiłku fizycznym lub przemęczeniu. Nie powinno się stosować ich przez cały czas – dodaje Marzena Grobelna.

Kultura
Arcydzieła z muzeum w Kijowie po raz pierwszy w Polsce
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Kultura
Podcast „Komisja Kultury”: Seriale roku, rok seriali
Kultura
Laury dla laureatek Nobla
Kultura
Nie żyje Stanisław Tym, świat bez niego będzie smutniejszy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Kultura
Żegnają Stanisława Tyma. "Najlepszy prezes naszego klubu"