Reklama

Bierz z talerza, nie z apteki

Niedobory witamin mogą doprowadzić do zaburzeń przebiegu procesów metabolicznych, powodując groźne dla zdrowia konsekwencje.

Publikacja: 18.12.2008 07:16

Cytryna to najlepsze źródło witaminy C

Cytryna to najlepsze źródło witaminy C

Foto: Fotorzepa, Seweryn Sołtys

Szczególnie na brak witamin narażeni są palacze, osoby spożywające znaczne ilości alkoholu, jedzące zbyt mało owoców i warzyw, a także kobiety w ciąży i młodzież.

– Witaminy to związki organiczne, które nie dostarczają nam energii, a które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu – mówi Marzena Grobelna, inż. żywienia człowieka i konsumpcji, specjalizacja dietetyk, współpracująca z Centrum Medycznym Puławska. Podstawowym źródłem witamin i minerałów powinna być dieta. Im większe urozmaicenie w diecie, tym większa szansa, że uda się dostarczyć organizmowi wszystkich potrzebnych składników. – Starajmy się wybierać świeże, jak najmniej przetworzone produkty, owoce i warzywa niech będą różnokolorowe – tłumaczy dietetyczka. – Suplementy powinny jedynie uzupełniać powstałe niedobory, np. przy zwiększonym wysiłku fizycznym lub przemęczeniu. Nie powinno się stosować ich przez cały czas – dodaje Marzena Grobelna.

[srodtytul]Groźne choroby[/srodtytul]

Niedobory witamin mogą być spowodowane wadami genetycznymi. Ten rodzaj niedoborów nazywany jest pierwotnym i bywa dziedziczny. Konieczne jest wówczas przyjmowanie tabletek witaminowych o dawkach wielokrotnie większych, niż wynosi zapotrzebowanie organizmu.

Awitaminoza wtórna jest spowodowana zbyt małą ilością witamin w żywności albo zaburzeniami trawienia i wchłaniania. W tym przypadku decydujące znaczenie ma odpowiednio skomponowana dieta. – Objawem awitaminozy może być znużenie, brak apetytu, jak również zmiany skórne – opisuje dietetyczka. Najczęściej występuje niedobór witamin C, z grupy B, A i D. Witamina C uczestniczy w ogromnej ilości procesów metabolicznych w organizmie i jest niezbędna do jego prawidłowego funkcjonowania. Zwalcza m.in. infekcje bakteryjne i wirusowe. – Długotrwałe niedobory witaminy C sprzyjają rozwojowi miażdżycy, mogą wpływać na ciśnienie krwi, obniżają odporność organizmu – mówi specjalistka. Aby nie dopuścić do tej awitaminozy, należy jeść pomidory, paprykę, owoce cytrusowe, natkę pietruszki.

Reklama
Reklama

– Niedobory witamin z grupy B mogą doprowadzić do zmian w układzie nerwowym i zaburzeń w układzie krwiotwórczym i sercowo–naczyniowym – ostrzega Marzena Grobelna. Objawy to brak apetytu, przemęczenie i osłabienie. Na niedobory tej witaminy narażone są zwłaszcza osoby spożywające głównie produkty wysoko przetworzone, ludzie stosujący długotrwałe diety odchudzające i alkoholicy. Witamina występuje w warzywach strączkowych, pełnoziarnistych produktach, w wieprzowinie i kapuście. – Witaminę B2 znajdziemy w mleku i jego przetworach i w produktach zbożowych – mówi dietetyczka.

Osoby nadużywające alkoholu, młodzież w okresie dojrzewania, palacze oraz osoby ze schorzeniami wątroby – u tych osób może wystąpić niedobór witaminy A. Uchronić przed nim mogą sery żółte, przetwory mleczne, wątroba. Z kolei witamina D ma duży wpływ na proces tworzenia tkanki kostnej, a jej niedostatek może się przyczyniać do powstawania krzywicy u dzieci i osteoporozy u dorosłych. Źródłem tego związku są ryby, masło, wątroba, jaja i tran.

[srodtytul]Nadmiar bywa szkodliwy [/srodtytul]

Witaminy mają dobroczynny wpływ na organizm, ale należy pamiętać o umiarze w ich przyjmowaniu. – Do wielu produktów spożywczych dodawane są witaminy, by podnieść ich wartość odżywczą. Często nie zdajemy sobie sprawy, że jemy żywność bogatą w witaminy i dodatkowo łykamy suplementy. A nadmiar witamin może oddziaływać toksycznie – mówi Grobelna. Zbytnia ilość witamin u ciężarnych może nawet prowadzić do uszkodzenia płodu. Hiperwitaminoza witaminy A powoduje ociężałość, utratę apetytu, łysienie, dysfunkcje serca i nerek. Przedawkowanie witaminy C u osób szczególnie na nią wrażliwych może prowadzić do krystalizacji szczawianów i moczanów w nerkach. Bardzo duże dawki, 2000 – 3000 mg dziennie, mogą także wywoływać zaburzenia w przewodzie pokarmowym.

Patronat Rzeczpospolitej
„Biały Kruk” – trwa nabór do konkursu dla dziennikarzy mediów lokalnych
Kultura
Unikatowa kolekcja oraz sposoby jej widzenia
Patronat Rzeczpospolitej
Trwa nabór do konkursu Dobry Wzór 2025
Kultura
Żywioły Billa Violi na niezwykłej wystawie w Toruniu
Kultura
Po publikacji „Rzeczpospolitej” znalazły się pieniądze na wydanie listów Chopina
Materiał Promocyjny
Nie tylko okna. VELUX Polska inwestuje w ludzi, wspólnotę i przyszłość
Reklama
Reklama