W jaki sposób kosmos zmieni jednego z bliźniaków?

Obiekty badania są dwa: to Scott i Mark Kelly. Pierwszy przebywa jeszcze na orbicie, ma wrócić z Międzynarodowej Stacji Kosmicznej w przyszłym tygodniu, po spędzeniu niemal roku na jej pokładzie. Drugi również był astronautą NASA, ale pozostał na Ziemi – jako „wzorzec".

Teraz lekarze sprawdzą, w jaki sposób zmieniło się funkcjonowanie organizmu Scotta, który tak długo pozostawał w warunkach mikrograwitacji oraz bez tarczy atmosfery chroniącej przed promieniowaniem.

W eksperymencie, który zaprojektowali specjaliści amerykańskiej agencji kosmicznej oraz kilku czołowych uniwersytetów, chodzi o sprawdzenie odporności człowieka na warunki występujące podczas długich podróży kosmicznych. NASA mówi, że chodzi o lot m.in. na Marsa i na asteroidy.

Załogowa misja na Czerwoną Planetę według najczęściej przyjmowanych obliczeń potrwa około dwóch lat. Scott Kelly jest wprawdzie pierwszym Amerykaninem, który spędził tak dużo czasu w przestrzeni kosmicznej, ale to i tak krócej niż potrzeba, by dolecieć, pobyć i wrócić z innej planety.

Co sprawdzą lekarze? Zaczną od najprostszych badań – sprawdzania masy i objętości mięśni oraz budowy kości. Z wcześniejszych obserwacji wiadomo, że nieważkość powoduje zmiany w ich obrębie, ale teraz – dzięki „wzorcowemu" Markowi – będą mogli precyzyjnie te zmiany określić.

Sprawdzą też wzrok Scotta – astronauci skarżyli się na zaburzenia widzenia, inni twierdzili, że ich oczy zmieniły kształt. To prawdopodobnie wpływ niskiej grawitacji i napływu płynów (krwi) do głowy, co może uciskać gałki oczne, zmieniając ich kształt i powodując zaburzenia widzenia.

Badacze zajmą się też czymś, czego wcześniej nie robiono – aktywnością genów astronauty i jego ziemskiego brata.

– Byłoby dobrze, gdyby nie było żadnych różnic między stanem po pół roku i roku – mówi John Charles z NASA Human Research Program. – Ale mówiąc szczerze, spodziewamy się różnic. Takie badania wykonujemy jako pierwsi na świecie. Im dłużej taki człowiek jest w kosmosie, tym bardziej jest narażony na efekty działania stanu nieważkości i promieniowania.

John Charles zapowiada, że bracia Kelly będą obserwowani nawet przez rok od powrotu Scotta z orbity. To pozwoli na sprawdzenie, jak skuteczne okazały się stosowane podczas podróży kosmicznej zabezpieczenia.

– Te dane już z Ziemi są równie ważne, jak te zebrane na stacji. Pozwolą nam bezpiecznie wysłać ludzi na Marsa i przywieźć ich na Ziemię – mówi Charles.

Sam Scott Kelly najwyraźniej jest już znużony jedną z najdłuższych misji kosmicznych w ostatnich latach. Początkowo ekspedycja miała powrócić na Ziemię „najwcześniej w marcu". Termin przełożono później na 6 marca, a według ostatnich informacji Scott wyląduje już 1 lub 2 marca.