A jeśli Rosjanie wrócą? Wyczekiwanie w ukraińskiej stolicy

– Jeżeliby jednak weszli do stolicy, ja bym już tu nie został – deklaruje profesor Wadym Wasiutynski z kijowskiego Instytutu Psychologii Społecznej i Politycznej. Rok temu był gotowy pozostać niezależnie od sytuacji. W pierwszych dniach inwazji, gdy nie było pewne, czy Rosjanom nie uda się błyskawiczny podbój, chodziliśmy razem po opustoszałych ulicach Kijowa. Prof. Wasiutynski nie przejmował się wówczas ostrzałami, nie szukał, jak wielu innych, schronienia w głębi stacji metra. Krążył między barykadami i posterunkami z pasją badacza.

– Potem się okazało, do czego Rosjanie są zdolni. Po okrucieństwach, których się dopuścili, nie czułbym się bezpiecznie. Zapewne jestem na jakiejś czarnej liście. Za wspieranie języka i kultury ukraińskiej. Za spory z tymi, którzy przedstawiali ukraiński jako małoruską gwarę. Nawet w naszym instytucie był jeden taki, co głosił, że nie ma narodu ukraińskiego, a mnie nazywał nazistą. I to był Ukrainiec, którego mama, dzwoniąc do niego do pracy, posługiwała się ukraińskim. W lecie zniknął z instytutu. Nie twierdzę, że czekał z kwiatami na rosyjskich żołnierzy, ale poglądy miał jak Putin, o wyższości kulturowej, zwierzchności Rosjan. I nie był jedyny, paru innych go po cichu popierało – opowiada Wasiutynski, z którym znowu chodzimy po kijowskich ulicach, zaczynając od centralnego placu, Majdanu.

Po zmroku ulice są puste i ciemne. W okolicach dworca prawie w ogóle nic się nie świeci, wysokie budynki wyglądają jak martwe. O 23.00 zaczyna się godzina policyjna, kończy o 5.00. W pierwszych dniach wielkiej wojny zdarzało się, że trwała na okrągło.

Nie zamarzliśmy

– Putin rzuci do boju więcej żołnierzy, a my będziemy musieli odpowiedzieć, czyli wysłać kolejne tysiące na front – przewiduje młody kijowianin. Chce pozostać anonimowy. Od przeszło tygodnia stara się nie wychodzić z domu – jak wielu innych mężczyzn. A zwłaszcza nie wpaść w oko jakimś patrolom. Z punktu kontroli na wyjazdowej drodze z miasta można bowiem, jak opowiada, trafić na front.

Kristina Berdynskych też spodziewa się, że Rosjanie rozszerzą front na wschodzie i południu. – Będą próbowali wywołać panikę. To ich stały plan. Wcześniej chcieli zostawić Ukraińców na zimę bez światła, ogrzewania i wody. Jednak zima się kończy, jeszcze w marcu może być chłodno. Ale wiadomo, że Ukraińcy to wytrzymają, szybko się przystosowują. Kupują generatory, oszczędzają, robią zapasy. Putin oczekiwał, że zamarzniemy, nie zamarzliśmy. Musi znaleźć coś innego – mówi dziennikarka.