Andrzej Łomanowski: Rosja w pułapce

Prezydent Putin stał się zakładnikiem własnych mitów. Święto Zwycięstwa, czyli 9 maja, wymaga właśnie zwycięstwa, tymczasem wojna w Ukrainie jest jego wielką klęską.

Publikacja: 08.05.2022 11:27

Andrzej Łomanowski: Rosja w pułapce

Foto: AFP

To obecny rosyjski przywódca uczynił z 9 maja główne święto Rosji. Stalin skasował uroczyste obchody już w trzy lata po wojnie (choć pozostawił „dzień świąteczny pracujący”). Dopiero Leonid Breżniew zaczął czcić Dzień Zwycięstwa wielką paradą wojskową na placu Czerwonym. Prawda, zrobił to tylko raz, w 20. rocznicę zakończenia wojny, ale za to 9 maja stał się znów „dniem świątecznym niepracującym”.

Dopiero za rządów Putina wojsko co roku zaczęło paradować w centrum Moskwy. Uroczyste obchody były jednym z najważniejszych elementów nowej ideologii państwowej. Mieszaniny imperializmów i mesjanizmów – carskiego oraz sowieckiego. Co roku miały udowadniać, że Rosja jest wyjątkowym państwem, obdarzonym wyższością moralną nad całym światem – bo w 1945 roku Moskwa pokonała nazizm będący zagrożeniem dla całego świata. Stąd miały płynąć szczególne prawa, jakie Rosja posiada wobec wszystkich (a szczególnie sąsiadów), a które zaprowadziły jej armię na pola Ukrainy.

Czytaj więcej

Jerzy Haszczyński: Papież i Putin, obrońca chrześcijan

No i teraz, w Dniu Zwycięstwa Władimir Putin – który tę ideologię rozwijał przez dwie dekady – stoi w obliczu osobistej klęski. Na razie bowiem wszystkie dostępne mu posunięcia polityczne i militarne prowadzą do przegranej.

Części wojskowych i urzędników na Kremlu nadal wydaje się, że można wygrać wojnę z Ukrainą, ogłaszając powszechną mobilizację (by wzmocnić armię) lub atakując Ukraińców bronią atomową. W tym ostatnim wypadku Moskwa natknęła się na zdecydowaną zapowiedź Zachodu, że nie pozostanie on bezczynny. Powszechna mobilizacja też stoi pod znakiem zapytania. Większość Rosjan co prawda nadal popiera Putina, uważa, że ich kraj jest „oblężoną twierdzą” (rzecz jasna przez Zachód), ale nie wiadomo, jak zareagują, gdy prezydent wezwie ich (lub ich dzieci) do wojska.

Cóż więc pozostaje rosyjskiemu przywódcy w dniu jego najważniejszego święta? Oprócz armat są jeszcze dyplomaci. Kreml spróbuje pewnie doprowadzić do rozmów z Kijowem, by zamrozić konflikt (poprzez zawieszenie broni czy rozejm) na obecnie osiągniętych rubieżach.

Jeszcze w 2014 czy 2015 roku miałby wielkie szanse powodzenia. Ale dziś Putin ze zdumieniem odkrywa, że na Zachodzie nikt nie chce zostać pośrednikiem w rozmowach z Kijowem (jak kanclerz Merkel i prezydent Holland w Mińsku), nie daje się też podzielić, a jego przyjaciele (w rodzaju Gerharda Schrödera), którzy gwarantowali mu polityczne sukcesy nad Renem i Sekwaną, obecnie tracą wpływy. Szantaże atomowe, emocjonalne czy energetyczne przestały nagle działać. Ta lekcja, jakiej Zachód udzielił Kremlowi, jest równie ważna, jak ukraińska nieustępliwość w walce o wolność.

To obecny rosyjski przywódca uczynił z 9 maja główne święto Rosji. Stalin skasował uroczyste obchody już w trzy lata po wojnie (choć pozostawił „dzień świąteczny pracujący”). Dopiero Leonid Breżniew zaczął czcić Dzień Zwycięstwa wielką paradą wojskową na placu Czerwonym. Prawda, zrobił to tylko raz, w 20. rocznicę zakończenia wojny, ale za to 9 maja stał się znów „dniem świątecznym niepracującym”.

Dopiero za rządów Putina wojsko co roku zaczęło paradować w centrum Moskwy. Uroczyste obchody były jednym z najważniejszych elementów nowej ideologii państwowej. Mieszaniny imperializmów i mesjanizmów – carskiego oraz sowieckiego. Co roku miały udowadniać, że Rosja jest wyjątkowym państwem, obdarzonym wyższością moralną nad całym światem – bo w 1945 roku Moskwa pokonała nazizm będący zagrożeniem dla całego świata. Stąd miały płynąć szczególne prawa, jakie Rosja posiada wobec wszystkich (a szczególnie sąsiadów), a które zaprowadziły jej armię na pola Ukrainy.

Komentarze
Jędrzej Bielecki: Donald Trump zrobił PiS-owi przysługę. Niedźwiedzią
Komentarze
Donald Trump i Andrzej Duda zjedli kolację. I dobrze, to właśnie polityka
Komentarze
Michał Szułdrzyński: Polacy sceptyczni wobec Unii. To efekt oswajania z geopolityczną katastrofą
Komentarze
Jędrzej Bielecki: Starcie Trumpa z Bidenem będzie polskimi prawyborami. Ale cena tego będzie wysoka
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Komentarze
Artur Bartkiewicz: Dlaczego Donald Tusk otwarcie atakuje Donalda Trumpa?