Geopolityczne zawirowania nie zatrzymają zielonej transformacji

Rosyjska agresja na Ukrainę w krótkim terminie może spowolnić dekarbonizację europejskiej gospodarki. Natomiast w długim terminie może ją nawet przyspieszyć. Bez niej kryzys energetyczny i klimatyczny jeszcze się pogłębi.

Publikacja: 21.09.2022 09:00

Węgiel, gaz i ropa występują na świecie w ograniczonej ilości. Sama zmiana przyzwyczajeń w używaniu

Węgiel, gaz i ropa występują na świecie w ograniczonej ilości. Sama zmiana przyzwyczajeń w używaniu energii pozwala ograniczyć jej koszty od 5 do 15 proc. Fot. shutterstock

Foto: Shutterstock

W 2020 r. ponad połowa całej energii dostępnej w Unii pochodziła z importu, a głównym dostawcą paliw kopalnych była Rosja. Obecny kryzys energetyczny rodzi pytanie, co z realizacją celów europejskiego Zielonego Ładu. Unia Europejska deklaruje, że są aktualne.

Perspektywa krótko- i długoterminowa

Kryzys energetyczny spowodowany przez wojnę może spowolnić dekarbonizację europejskiej gospodarki w krótkim terminie, bo priorytetem dla rządów jest teraz bezpieczeństwo energetyczne i ograniczenie kosztów społecznych kryzysu.

– Może to być też ważne dla utrzymania poparcia społecznego dla kierunku europejskiej polityki klimatycznej w dłuższym terminie. Poza tym pogarszające się w wyniku kryzysu warunki ekonomiczne i groźba recesji nie sprzyjają inwestycjom w niskoemisyjne technologie – podkreśla Stanisław Stefaniak, analityk Fundacji Instrat. Zaznacza jednak, że długoterminowo obecny kryzys wzmocni, a nie osłabi, dążenia do odejścia od paliw kopalnych, osiągnięcia przez Europę niezależności energetycznej w oparciu o bezemisyjne źródła energii oraz zwiększenia efektywności energetycznej przemysłu. W pewnym stopniu może te dążenia nawet przyspieszyć. Drogi gaz już w tym roku skłonił gospodarstwa domowe we Włoszech czy Polsce do zmiany źródła ogrzewania na pompy ciepła w bezprecedensowym tempie, a wysokie ceny prądu wzmocniły zainteresowanie przemysłu energią z OZE. Obecna sytuacja zmusza też rządy i organy Unii do wdrażania eksperymentalnych polityk gospodarczych, takich jak interwencje na rynku energii czy programy zachęcające do ograniczania jej zużycia. – Kryzys uzmysłowił też ryzyko związane z brakiem dywersyfikacji w łańcuchach dostaw. Wyciągnięte stąd wnioski powinny być uwzględniane w przyszłości przy rozwoju odnawialnych źródeł energii – podkreśla ekspert.

Rozwój OZE, technologii wodorowej i jądrowej przekłada się na systematyczny spadek zapotrzebowania n

Rozwój OZE, technologii wodorowej i jądrowej przekłada się na systematyczny spadek zapotrzebowania na paliwa kopalne. Fot. shutterstock

Shutterstock

Zazielenianie się opłaca

Kryzys energetyczny pokazuje, że dotychczasowa polityka oparta w dużej mierze na uzależnieniu od paliw kopalnych to nie tylko ślepa uliczka, ale i ciągłe narażanie się na zawirowania geopolityczne.

– Pozytywnym sygnałem jest fakt, że wiele krajów UE – o czym informowały m.in. „Rzeczpospolita” i „Parkiet” – wprowadza różnego rodzaju zachęty i udziela wskazówek, które mają pomóc firmom i konsumentom ograniczyć ich zapotrzebowanie na energię – komentuje Miłosz Marchlewicz, menedżer promocji, komunikacji i projektów Forum Odpowiedzialnego Biznesu. Obecny kryzys dobitnie pokazuje, że „zazielenianie” nie może być dłużej traktowane w kategoriach sporu politycznego czy ideologicznego. Ma uzasadnienie biznesowe: zarówno finansowe, jak i w kontekście długofalowego myślenia o rozwoju i stabilności funkcjonowania przedsiębiorstw. – Potrzeba kolejnych bodźców, by bardziej motywować i wspierać firmy w dążeniach związanych z m.in. neutralnością klimatyczną czy ochroną bioróżnorodności. Ważne są przejrzyste regulacje i ambitne prawodawstwo, uwzględniające takie priorytety jak realizacja Europejskiego Zielonego Ładu, przy jednoczesnej dbałości o konkurencyjność przedsiębiorstw z UE i spójność społeczną – podsumowuje przedstawiciel FOB.

W 2020 r. ponad połowa całej energii dostępnej w Unii pochodziła z importu, a głównym dostawcą paliw kopalnych była Rosja. Obecny kryzys energetyczny rodzi pytanie, co z realizacją celów europejskiego Zielonego Ładu. Unia Europejska deklaruje, że są aktualne.

Perspektywa krótko- i długoterminowa

Pozostało 90% artykułu
Materiał partnera
2023 – rok ESG do potęgi trzeciej
Forum ESG
Biznes coraz bardziej zielony
Forum ESG
W trosce o przyszłość planety
Forum ESG
Co przyniesie nam COP28?
Materiał partnera
ESG to nie tylko nowy obowiązek, ale i szansa