Po dwóch dekadach gospodarki rynkowej wielu Polaków nadal szerokim łukiem omija instytucje finansowe. Aż 44 proc. przyznało, że w ciągu ostatnich 12 miesięcy nie korzystało z usług banku, towarzystwa ubezpieczeniowego czy funduszy inwestycyjnych, biura maklerskiego czy jakiejkolwiek instytucji finansowej. Takie dane wynikają z badania, jakie dla „Rz” przygotowała firma GfK Polonia.
– Zapytaliśmy m.in. o to, czy ktoś w ciągu ostatniego roku wpłacał, wypłacał pieniądze z banku, miał tam rachunek czy depozyt – tłumaczy Maciej Siejewicz, szef GFK Polonia. Zwraca uwagę, że najrzadziej z usług finansowych korzystają ludzie bardzo młodzi (wśród 18 – 19- latków to jedynie 19 proc.) oraz osoby starsze – połowa 60 – 65-latków oraz tylko 33 proc. osób jeszcze starszych. Potwierdzają to dane ZUS, z których wynika, że wciąż ponad 45 proc. świadczeń dostarczają w gotówce listonosze.
Ale też wśród osób aktywnych zawodowo, 30 – 50-latków, co trzecia przyznaje, że nie korzystała z żadnych usług finansowych. – Mamy nie tylko słabo rozwinięte usługi bankowe, ale też niewielką wiedzę ekonomiczną i finansową – mówi Maciej Bukowski, szef Instytutu Badań Strukturalnych. Przypomina, że w Polsce wciąż istnieje kult gotówki jako najlepszej formy obcowania z finansami oraz że tylko co trzecia rodzina ma jakiekolwiek oszczędności.
Z badania wynika, że korzystanie z usług finansowych zależy od wykształcenia i miejsca zamieszkania. Andrzej Sadowski, wiceprezydent Instytutu im. Adama Smitha, zwraca uwagę na to, że język, jakim posługują się instytucje finansowe, jest zbyt hermetyczny dla większości konsumentów. – Ale instytucje finansowe popełniają poważniejszy błąd, który skutkuje sporym wykluczeniem finansowym. Są zainteresowane tylko częścią potencjalnych klientów, głównie mieszkańcami miast – wyjaśnia. Jego zdaniem wciąż zaniedbani są mieszkańcy wsi, choć ci, którzy korzystają z unijnych dopłat, mają już osobiste rachunki bankowe.
Wyniki naszego sondażu zaskoczyły Małgorzatę Zaleską, członka zarządu NBP. – Z sondażu „Rz” wynikałoby, że część osób przestała korzystać z usług bankowych, a to wydaje się mało prawdopodobne – mówi. Według badania NBP z końca ubiegłego roku z usług bankowych nie korzysta ok. 22 proc. Polaków. Małgorzata Zaleska się zastanawia, czy respondenci dobrze zrozumieli pytania.
