Czy w branży mobilnej rośnie bańka spekulacyjna?

Po tym, co wydarzyło się kilka tygodni temu w USA, ostatni uczestnicy i obserwatorzy rynku telekomunikacyjnego raczej pozbyli się wątpliwości co do tego, czy mobilne aplikacje o których tyle mówią producenci sprzętu i (choć z mniejszym zaangażowaniem) operatorzy, to poważny biznes.

Pod koniec marca firma Color, amerykański start-up, którego jedynym produktem jest aplikacja na systemy iPhone i Android pod tą samą nazwą, pozyskała od inwestorów 41 mln dol. w ramach pierwszej rundy finansowania. Aż 25 mln dol. z tej sumy wyłożył fundusz Sequoia Capital, który mniejszym zaufaniem niż Color obdarzył kiedyś np. Google, inwestując w firmę 12,5 mln dol.

DSL i światłowody są autostradą dla nowych usług

Color to aplikacja pozwalająca na dzielenie się zdjęciami z użytkownikami, którzy wykonali fotografie w tym samym miejscu i znajdują się w pobliżu. Użytkownicy usługi, nawet nie znając się osobiście, mogą utworzyć np. kolaż ze zdjęć z koncertu, na którym jednocześnie się znajdują. Przedstawiciele Sequoia Capital nazwali pomysł Billa Nguyena, założyciela start-upu, jednym z tych przedsięwzięć, które zdarzają się raz, góra dwa razy na dekadę.

Pozyskanie przez twórców aplikacji tak wysokiego finansowania jeszcze zanim ich produkt został udostępniony użytkownikom, wzbudziło wiele kontrowersji w branży technologicznej. Eksperci i komentatorzy odebrali to wydarzenie jako koronny przykład spekulacyjnej bańki, która powstaje na styku sektora mobilnego i Internetu jedenaście lat po pęknięciu pierwszej bańki „dotcomów" w 2000 r.

– Aplikacje i nowe usługi napędzają wzrost. Pojawiają się na coraz większej ilości urządzeń, nie tylko w smart fonach. Przyczynia się do tego coraz większa technologiczna dojrzałość sieci i upowszechnianie takich technologii jak DSL czy łącza światłowodowe oraz protokół IP. Następuje proliferacja urządzeń podłączonych do sieci, a wraz z nią wszyscy obecni w niej gracze szukają nowych źródeł przychodu – mówi rpkom.pl Ryan Koontz, główny analityk telekomunikacyjny firmy Inflection Research.

Fundusze venture capital lubią branżę telekomunikacyjną

Sektor mobilny, przynajmniej w USA, jest drugim po „Internecie konsumenckim" największym sektorem, w którym fundusze venture capital lokują swoje pieniądze. W 2010 r. (dane za pierwsze trzy kwartały), było to ok. 10 proc. z 9,2 mld dol. wydanych przez VC. – Sektor mobilny z całą pewnością nie będzie dotknięty kolejną spekulacyjną bańką – przekonywał niedawno w rozmowie z „Rzeczpospolitą" Brian Wilcove z funduszu Soffinova Ventures z kalifornijskiej Doliny Krzemowej.

– Inwestycja 41 mln dol. w mobilną aplikację to szalona historia. Mamy do czynienia z wczesnym stadium tworzenia się spekulacyjnej bańki na rynku mobilnym i internetowym – twierdzi z kolei Alex Farcet, dyrektor zarządzający Startupbootcamp, europejskiego „akceleratora startupów", inwestor.

Wyceny firm a ich przychody. Bywało gorzej.

W wyrobieniu sobie własnej opinii na ten temat pomagają liczby. W 2000 r., przed internetowym krachem na giełdzie, Cisco, gigant produkcji sprzętu telekomunikacyjnego, był wyceniany przez giełdy na 27-krotność własnych rocznych przychodów. W tym samym okresie Akamai, firma zarządzająca ruchem sieciowym była warta – według inwestorów – ponad 7,3 tys. razy więcej niż przychody.

Dziś Cisco warte jest ok. 96 mld dol., tylko nieco ponad 2 razy więcej niż przychody (40 mld dol. w 2010 r.). Także sytuacja Nokii, największego na świecie producenta telefonów komórkowych, zdaje się zaprzeczać pogłoskom o spekulacyjnym zagrożeniu: inwestorzy wyceniają ją na 33 mld dol., podczas gdy jej przychody w ubiegłym roku wyniosły 42 mld dol. Co więcej, nawet Apple, od kilku lat kroczące od sukcesu do sukcesu w sektorze mobilnym, może pochwalić się kapitalizacją rzędu 300 mln dol., niewiele niż trzy razy większą od obrotów firmy.

Dostawcy usług mobilnych w centrum spekulacji

Wątpliwości mogą natomiast budzić wyceny dostawców usług „over the top", nie związanych w żaden sposób z operatorami, ale nie mogący się obejść bez komponentu mobilnego. Koronnym przykładem jest Facebook, coraz częściej spotykany w ofertach telekomów w ramach usługi stałego dostępu do społeczności, jest wart około 75 mld dol.

Pieniądze inwestorów płyną jednak także do mniejszych, nie znanych jeszcze po tej stronie Atlantyku spółek: Apperian (9,5 mln dol.), Appia (10 mln dol.), Bubble Motion (10 mln dol.), Newsy (1,5 mln dol.), Sundrop Mobile (900 tys. dol.).