KPMG zwycięzcą rankingu audytorów "Rz"

Po roku przerwy firma KPMG ponownie okazała się najlepsza w przygotowanym przez „Rz" rankingu audytorów. W 12. edycji zestawienia zdobyła 779,8 pkt, co umożliwiło jej awans z drugiego stopnia podium przed rokiem na pozycję lidera tegorocznego rankingu. Nad drugim w zestawieniu Ernst & Young zwycięzca miał przewagę nieco ponad trzech punktów. Bardziej emocjonująca walka stoczyła się o miano wicelidera. Ubiegłoroczny triumfator tylko o 0,5 pkt pokonał PwC, które podobnie jak przed rokiem zakończyło zmagania na trzecim miejscu. Bez zmian obyło się również tuż za podium – czwartą lokatę zajął Deloitte.

Podmioty wchodzące w skład tzw. wielkiej czwórki  przyzwyczaiły nas już do tego, że dzielą między siebie czołowe miejsca tego typu zestawień. Nadal utrzymują one stabilną przewagę nad pozostałymi firmami z branży. Różnica między czwartym a piątym miejscem sięgnęła blisko 42 pkt. Okazała się mniejsza niż przed rokiem, gdy wyniosła 50 pkt, ale znacznie wyższa niż notowane w poprzednich latach. Przed dwoma laty zdobywców czwartego i piątego miejsca dzieliło 28 oczek, a przed trzema 23,6 pkt.

Duże przetasowania

Na dalszych pozycjach zestawienia jak co roku nie zabrakło spektakularnych awansów i spadków. Najbardziej swą pozycję poprawiła firma RSM Poland KZWS, która podskoczyła o 26 oczek, na 16. lokatę. Tak znaczny skok to efekt postępującej konsolidacji branży – RSM Poland KZWS połączyła się z warszawską grupą Baltic Accountants and Consultants

O 24 oczka awansowała firma SAKS Audit, która zajęła 40. miejsce. O 21 miejsc podskoczyła natomiast spółka Biegli Rewidenci Kielce, która w najnowszej edycji zestawienia zajęła 17. pozycję. Z największym spadkiem musiał się pogodzić CGS-Audytor, który zajął 56. miejsce (przed rokiem był 26.).

Przetasowania na dalszych pozycjach zestawienia okazały się bardziej zauważalne, niż to miało miejsce w poprzednim rankingu. W minionym roku do uzyskania miana największego wzrostu wystarczył awans o 18 pozycji, w kategorii spadków było to natomiast 21 oczek. Najbardziej spektakularny debiut zaliczyła firma CSWP Audit & Advisory, która pojawiła się w naszym zestawieniu na 34. pozycji.

Ceny nadal spadają

Przedstawiciele branży, podobnie jak w poprzednich latach, zwracają uwagę na spadające ceny świadczonych przez nich usług. – Zmiany na polskim rynku  usług audytorskich przebiegają już od kilku lat. Niestety, nie są to zmiany pozytywne dla zawodu. Z jednej strony poddano naszą  działalność bardzo ścisłej regulacji prawnej, z drugiej nasi klienci, poszukując dalszych oszczędności, powodują obniżenie stawek za nasze usługi – mówi Maria Rzepnikowska, prezes Deloitte Audyt. – Poruszając się w granicach zawodu regulowanego, jednocześnie dbając o wysoką jakość badania sprawozdań finansowych, coraz częściej bardzo trudno jest nam sprostać wymaganiom rynku w zakresie oczekiwanego wynagrodzenia – dodaje. I zaznacza, że rynek czekają  następne zmiany  wynikające z dyskutowanych obecnie regulacji  43 dyrektywy UE. – Nowe regulacje mają na celu zwiększenie jakości badania sprawozdań finansowych.  Mam nadzieję, że zachwiana już równowaga między wymaganiami wobec audytora i poziomem cen za usługi nie zostanie dalej pogłębiona – mówi.

Uwagę na spadające ceny zwraca też Marcin Hauff, wiceprezes 4Audyt. – Nadal ceny usług audytorskich obniżają się, wynagrodzenie za świadczone usługi obniżają nie tylko firmy małe i średnie, ale również z pierwszej piątki rankingów. Klienci niestety w większości sytuacji kierują się ceną za audyt, a nie jakością świadczonych usług – mówi. – Audytorzy, aby sprostać konkurencji cenowej, ograniczają do minimum zakres procedur wymaganych przez krajowe standardy rewizji finansowej. Powstaje zatem pytanie, czy kierunek zmian na rynku audytorskim jest właściwy, czy oczekiwania cenowe rynku mają determinować zakres pracy wykonywanej przez biegłych rewidentów – dodaje.

Marcin Grzywacz, wiceprezes PKF Consult, przypomina, że stawki za usługi audytorskie zaczęły spadać wraz z wybuchem kryzysu finansowego. Jego zdaniem w ostatnim roku spadek wciąż postępował, ale był mniejszy niż w poprzednich latach.

– Na wysokość wynagrodzeń audytorów wpływa obecnie, poza pracochłonnością, kilka istotnych czynników, takich jak: trudność i skomplikowanie projektu, wymagany poziom wiedzy i doświadczenia ekspertów, którzy powinni być zaangażowani, oraz kryterium ryzyka. Ponadto rosną oczekiwania stawiane audytorom w odniesieniu do jakości oraz kontroli jakości świadczonych usług – mówi. – W związku z tym w kolejnych latach możemy się spodziewać wzrostu cen głównie w wyniku wyceny kryterium trudności i ryzyka oraz wzrostu pracochłonności związanej z oczekiwaniami jakościowymi – dodaje.

Jakość też jest ważna

Na kwestie związane z jakością uwagę zwraca też Lidia Boguszewska, kierownik działu organizacji badania sprawozdań finansowych w firmie Doradca ZDFK. – Na rynku usług audytorskich w dalszym ciągu trwa ostra konkurencja.  Konkurencja cenowa powoli jest wypierana przez konkurencję jakościową – firmy zlecające badania chcą mieć audytora o jak najwyższej pozycji na rynku, ale za jak najniższą cenę – mówi.  – Widać to wyraźnie w trakcie licytacji elektronicznych, do których zapraszane są podmioty spełniające bardzo wysokie kryteria jakościowe, natomiast cena zwycięzcy licytacji bardzo często jest zaniżona w stosunku do faktycznej wartości zamówienia – dodaje.

Magdalena Ludwiczak, partner w Rödl & Partner, uważa, że dalsze zaniżanie cen za badanie sprawozdań finansowych może mieć negatywny wpływ na jakość i zakres przeprowadzanych badań, czego należałoby uniknąć, gdyż dobry audyt to nie tylko sprawdzenie sprawozdania finansowego.

– Wbrew pozorom ten aspekt docenia wielu klientów, którzy przy wyborze audytora kierują się głównie jego doświadczeniem, a nie ceną usługi – zaznacza.

Małgorzata Godlewska, prokurent w Grupie Gumułka-Audyt, w najbliższym czasie spodziewa się zaś dalszego wzrostu znaczenia marki firmy audytorskiej przy dokonywaniu wyboru audytora przez rady nadzorcze firm. – Co prawda wszystkie firmy audytorskie pracują, opierając się na tych samych ustawach oraz tych samych normach zawodowych i etycznych, niemniej firmy, które mają „dobrą" markę oraz pozytywny wizerunek poparte wieloletnim doświadczeniem na polskim rynku, dobrą opinię klientów, które cieszą się zaufaniem otoczenia, mogą za to samo badanie sprawozdania uzyskać znacznie wyższe honorarium niż firmy, które nie mają takiej reputacji, doświadczenia lub też są małe – mówi.

Konsolidacja postępuje

Zdaniem Jana Letkiewicza, partnera zarządzającego audytem w Grant Thornton na rynku firm audytorskich, nie zaobserwowaliśmy spektakularnych fuzji czy przejęć. – Zmiany warunków biznesowych, w których działają audytorzy, oraz struktura firm działających na naszym rynku w najbliższym czasie takie zmiany wymuszą – zaznacza jednak.

Adam Krasoń, partner zarządzający w dziale audytu i usług doradczych PwC, ocenia, że konkurencja może skłaniać mniejsze podmioty do konsolidacji, zwłaszcza że samodzielna działalność będzie stawała się coraz trudniejsza i droższa. Zaznacza jednak, że to, czy ona nastąpi i jaki przybierze charakter, w dużej mierze będzie zależało od decyzji regulacyjnych UE i na szczeblu krajowym. – Na pewno będziemy jednak obserwować zarówno łączenie się mniejszych polskich firm, jak i przypadki przystępowania polskich podmiotów do międzynarodowych grup – mówi.

Piotr Woźniak, członek zarządu ECA Auxilium, uważa, że aby utrzymać przychody na odpowiednim poziomie i spełnić rosnące oczekiwania klientów, firmy audytorskie muszą poszerzać działalność, np. o doradztwo rachunkowe, gospodarcze, szkolenia. – W tym świetle można się spodziewać kolejnych fuzji nie tylko pomiędzy podmiotami specjalizującymi się w świadczeniu usług biegłych rewidentów, ale właśnie o uzupełniającej się ofercie – mówi.

Zdaniem Barbary Misterskiej-Dragan, prezes Misters Audytor Adviser, rozwiązaniem umożliwiającym sprostanie ostrej konkurencji jest na pewno konsolidacja sił, doświadczeń i wiedzy w rożnych formach. – Ale nadszedł  już taki moment, że powinniśmy zaoferować rynkowi  produkty i usługi, które zapewnią również wiarygodność informacji finansowej, ale będą adresowane do małych i średnich firm i będą znacznie tańsze niż audyt – mówi.

Wyjaśnienie

Z uwagi na pomyłkę w rankingu wynikłą z niedoprecyzowanych danych w tabeli prosimy o zweryfikowanie zamieszczonych danych: nasze przychody z audytu wynoszą 2,2 mln a nie 0,2 mln. Kwota przychodów 0,2 mln wynika z usług atestacyjnych.

POL-TAX sp. z o.o., Warszawa

Uwzględniając przychody z audytu na poziomie 2,2 mln zł firma zajmuje 24 pozycje W Rankingu Audytorów, oraz jest 26 firmą pod względem przychodów z audytu.

Opinia:

Marek Gajdziński, partner w departamencie audytu KPMG