Czy ZUS zbankrutuje i nie będzie emerytur? Po pierwsze, emerytury nie są finansowane z budżetu ZUS, tylko ze środków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Po drugie, FUS, a tym samym system emerytalny, nie jest zagrożony bankructwem.
Zgodnie z art. 67 Konstytucji RP każdy obywatel ma prawo do zabezpieczenia społecznego. Celem istnienia każdego systemu emerytalnego jest zabezpieczenie jego uczestnikom dochodów po zakończeniu aktywności zawodowej. Ochrona ubezpieczeniowa, czyli pewność otrzymania świadczenia, jest gwarantowana przez państwo.
Zostało to potwierdzone w art. 53 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Przepis ten stanowi, że w sytuacji, gdy przychody FUS oraz środki zgromadzone na funduszu rezerwowym nie zapewniają pełnej i terminowej wypłaty świadczeń, to następuje uzupełnienie środków na wypłaty świadczeń poprzez dotacje i pożyczki z budżetu państwa. Jednak w pierwszej kolejności FUS zasilany jest z bieżących wpłat. W długiej, ponad 80-letniej już historii ZUS nigdy się nie zdarzyło, aby nie wypłacił on emerytur. Zakład wypłacał świadczenia nawet w czasie wojny.
System emerytalny jest trwale niezbilansowany, czyli wydatki na świadczenia od lat przekraczają wpływy ze składek do FUS. Przeczy to powszechnej opinii, że składki są za wysokie, a świadczenia za niskie.
Przyczyny niedoboru
Z czego wynika ten trwały niedobór? Z kilku przyczyn: prawnych, demograficznych (starzejące się społeczeństwo), a także np. kosztów przejściowych, czyli konieczności refundowania składek, które ZUS przekazuje do OFE.