Nowe wytyczne dotyczące leczenia cukrzycy

Polskie Towarzystwo Medycyny Rodzinnej informuje, że na cukrzycę choruje 2,5 mln Polaków, a 90 proc. przypadków to cukrzyca typu 2. Choroba ta to jedno z zaburzeń metabolicznych, określanych jako zespół metaboliczny, w którym oprócz cukrzycy występuje otyłość, dyslipidemia i nadciśnienie tętnicze.

"Chory z cukrzycą to często pacjent wielochorobowy, wymagający kompleksowej opieki, na którą składa się prawidłowe leczenie farmakologiczne i niefarmakologiczne, edukacja, regularne kontrole oraz współpraca ze specjalistami innych dziedzin" — piszą autorzy zaleceń: dr hab. Agnieszka Mastalerz-Migas, konsultant krajowy w dziedzinie medycyny rodzinnej oraz prof. dr hab. Krzysztof Strojek, konsultant krajowy w dziedzinie diabetologii.

Cukrzyca typu 2 przez wiele lat przebiega bezobjawowo i często jest wykrywana przypadkowo. Dlatego ważne jest regularne badanie poziomu glikemii w ramach badań profilaktycznych. Do rozpoznania cukrzycy konieczne jest badanie stężenia glukozy w osoczu krwi żylnej lub oznaczenie stężenia hemoglobiny glikowanej.

Czytaj więcej

Biznes

Polskie startupy walczą z cukrzycą. Stworzyli rewolucyjne urządzenie

Naukowcy z AGH stworzyli tzw. diabetomat, który – niczym alkomat – mierzy w wydychanym powietrzu poziom ciał ketonowych. Co ważne dla cukrzyków, robi to bezinwazyjnie.

Po rozpoznaniu cukrzycy należy rozpocząć leczenie pacjenta, zgodnie z aktualnymi wytycznymi. Jednak, jak podano w zaleceniach, "cukrzyca typu 2 może i powinna być diagnozowana i leczona w POZ. Nie ma uzasadnienia, poza ściśle określonymi sytuacjami, kierowanie pacjenta ze świeżo rozpoznaną cukrzycą typu 2 do poradni diabetologicznej".

Niedopuszczalne jest kierowanie pacjenta z podejrzeniem cukrzycy czy stanem przedcukrzycowym do poradni diabetologicznej, ponieważ diagnostyka oraz leczenie pacjenta, zgodnie z wytycznymi, powinno się odbywać w POZ.

Konsultanci informują, że objawy kliniczne hiperglikemii pojawiają się, gdy stężenie glukozy we krwi przekracza 250-300 mg/dl (13,8-16,6 mmol/l).

Najważniejsze objawy cukrzycy to:

- silne uczucie pragnienia

- wielomocz

- osłabienie

- spadek masy ciała

- zaburzenia widzenia

- senność.

Ponieważ cukrzyca typu 2 w początkowym okresie choroby może nie dawać żadnych objawów, specjaliści zaznaczają, że konieczne jest wykonywanie badań przesiewowych. "Każdy, kto ukończył 35 lat i nie ma rozpoznanej cukrzycy oraz choroby układu krążenia na podłożu miażdżycy, może skorzystać z finansowanego przez NFZ programu profilaktyki chorób układu krążenia (CHUK), raz na 5 lat, do ukończenia 65. roku życia, w swojej przychodni POZ".

W ramach profilaktyki wykonywane są badania glikemii oraz m.in. lipidogramu. Zgodnie z wytycznymi Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego, u osób powyżej 45 lat należy wykonywać oznaczenia stężenia glukozy w osoczu krwi żylnej co 3 lata, a w grupach ryzyka – co roku.

Grupy ryzyka wymagające oznaczenia glikemii raz w roku:

- osoby z nadwagą lub otyłością,

- osoby z dodatnim wywiadem rodzinnym w kierunku cukrzycy,

- osoby mało aktywne fizycznie,

- pacjenci ze stanem przedcukrzycowym,

- kobiety z przebytą cukrzycą ciążową,

- kobiety, które urodziły dziecko o masie powyżej 4 kg,

- pacjenci z nadciśnieniem tętniczym (powyżej 140/90 mm Hg),

- pacjenci z dyslipidemią,

- kobiety z zespołem policystycznych jajników,

- pacjenci z chorobą układu sercowo – naczyniowego.

Badaniem wskazującym na możliwość wystąpienia cukrzycy to poziom stężenia glukozy we krwi. Jeżeli na czczo badanie wykazuje wynik poniżej 100 mg/dl, oznacza to prawidłową wartość i dalsza diagnostyka nie jest konieczna.

Wyniki, które wskazują na cukrzycę:

- glikemia przygodna (w próbce krwi pobranej o dowolnej porze dnia, bez względu na to, jaki czas minął od ostatniego spożytego posiłku) — powyżej 200 mg/dl, przy występowaniu objawów klinicznych hiperglikemii,

- glikemia na czczo — powyżej 126 mg/dl (7 mmol/l), stwierdzona w dwóch pomiarach, w dwa różne dni,

- glikemia w 2. godzinie testu OGTT (doustny test tolerancji glukozy) — powyżej 200 mg/dl (11.1 mmol/l).