Reklama

Cudów tym razem nie było. Z polskiego przemysłu powiało lekkim chłodem

Po październikowej dużej niespodziance w listopadzie produkcja przemysłowa w Polsce rozczarowała. Perspektywy pozostają jednak umiarkowanie dobre. Lekko pozytywnie zaskoczyły listopadowe dane z rynku pracy.

Publikacja: 20.12.2024 05:46

Cudów tym razem nie było. Z polskiego przemysłu powiało lekkim chłodem

Foto: Adobe Stock

Próżno szukać w czwartkowych danych GUS z polskiej gospodarki czegoś, co ewidentnie wywraca stolik – już prędzej potwierdza tendencje lub chłodzi rozgrzane głowy. Do tej drugiej kategorii można zaklasyfikować dane o produkcji przemysłowej. Ta w listopadzie spadła o 1,5 proc. rok do roku, poniżej prognoz ekonomistów (+0,3 proc. według ankiety „Rzeczpospolitej” i „Parkietu”). To mały kubeł zimnej wody po danych z poprzedniego miesiąca, gdy odnotowano wzrost aż o 4,6 proc. rok do roku (i tyleż samo miesiąc do miesiąca, po odsezonowaniu), powyżej jakichkolwiek prognoz. Tamte dane były tak zaskakująco dobre, że aż cieszył się z nich na platformie X premier Tusk.

Tym razem wpisu już nie było, bo – zresztą zgodnie z intuicją ekonomistów – w danych o produkcji przemysłowej zobaczyliśmy pewne odreagowanie. Jak zauważają ekonomiści Pekao, z październikowego wystrzału po listopadzie ostała się tylko jedna trzecia.

W szerszym horyzoncie sytuacja nie wygląda jednak najgorzej – ci sami analitycy zauważają, że przy założeniu braku zmian produkcji w grudniu średnia produkcja w kwartale wzrośnie o 2,2 proc. kwartał do kwartału, co byłoby najwyższym wynikiem od przełomu 2021 i 2022 r. Proces poprawy w przemyśle jest mozolny, bolączką pozostaje przede wszystkim słaby popyt z zagranicy, szczególnie z Niemiec, nie pomaga słaba dynamika dużych inwestycji w kraju. Ale są przesłanki ku temu, że generalnie pozytywny kierunek zmian zostanie utrzymany, to m.in. nadzieje na szybszy wzrost gospodarczy w UE w 2025 r. oraz spodziewane odbicie inwestycyjne w kraju.

Za jakiś sygnał poprawy w przemyśle – choć z kolei potencjalnie niekorzystny z punktu widzenia inflacji – można uznać zachowanie cen produkcji sprzedanej. Te spadły rok do roku „tylko” o 3,7 proc. Wprawdzie nadal, już od półtora roku, mamy do czynienia z deflacją, ale jest ona już jednak najpłytsza od ponad roku. Warto też zwrócić uwagę na momentum inflacji producenckiej. W listopadzie ceny urosły o 0,3 proc. względem października, gdy z kolei urosły o 0,5 proc. miesiąc do miesiąca. Ostatni raz dwa miesiące rosnących cen w przemyśle mieliśmy niemal dwa lata temu.

Foto: Paweł Krupecki

Reklama
Reklama

W inwestycyjnym dołku

Trochę mniejszy od oczekiwań, ale mimo wszystko silny dołek (-9,3 proc. rok do roku) wykazały też listopadowe dane o produkcji budowlano-montażowej. Jesteśmy w przejściowym okresie pomiędzy stymulacją środkami z UE. Dzisiejsze dynamiki produkcji są silnie ujemne, bo porównujemy je z boomem sprzed roku, gdy kończyły się inwestycje z poprzedniej perspektywy unijnej. Teraz tego nie ma, acz listopadowe dane mogą sugerować rozkręcanie się inwestycji publicznych.

Prognozy są jasne: budownictwo powinno znów silnie odbić w 2025 r. (acz niepewny pozostaje moment w przyszłym roku), gdy „rozruszają się” inwestycje współfinansowane z KPO i Funduszu Spójności. Obecnie średnia prognoz wskazuje na wzrost inwestycji w 2025 r. o ponad 7 proc. rok do roku, wobec dynamiki w okolicach 1,5 proc. w tym roku. Ekonomiści ING Banku Śląskiego szacują, że do finalnych beneficjentów środków z KPO i polityki spójności trafi w 2025 r. łącznie około 95 mld zł, w porównaniu z 40 mld zł w tym roku.

Czytaj więcej

Wojciech Trojanowski, członek zarządu Strabag Polska: Jest optymizm, ale i wiele wyzwań

Płace trzymają się mocno

Wyraźnych oznak hamowania nie wykazuje na razie dynamika wynagrodzeń w sektorze przedsiębiorstw. Urosły one o 10,5 proc. rok do roku, lekko powyżej średniej prognoz (10,1 proc.). Dwucyfrowe zwyżki trwają tu już od blisko trzech lat (z raptem jednym wyjątkiem 9,6 proc. w grudniu 2023 r.), a tendencja spadkowa jest powolna. Cały czas solidny wzrost odnotowywany jest też w ujęciu realnym, utrzymując się w drugiej połowie roku w okolicach 5–6,5 proc. (około 5,5 proc. w listopadzie).

Czytaj więcej

GUS: przeciętne wynagrodzenie w przedsiębiorstwach w górę, zatrudnienie w dół
Reklama
Reklama

„Przełomowym” momentem ma być początek 2025 r., gdy zniknie efekt 21,5-proc. podwyżki płacy minimalnej w tym roku. Styczniowy wzrost najniższej krajowej będzie o ponad połowę niższy (10 proc. rok do roku), co powinno w końcu zepchnąć dynamikę płac w firmach do poziomów jednocyfrowych. Spadająca rentowność firm oraz deklarowana w badaniach NBP mniejsza skłonność do podwyżek powinny oddziaływać w kierunku niższej dynamiki płac, „przeszkadzać” firmom będą w tym jednak czynniki strukturalne (demografia, niskie bezrobocie). Stąd zwykle prognozy na 2025 r. wskazują na około 7–8-proc. wzrost płac rok do roku. Dynamika płac w pierwszych miesiącach 2025 r. może być ważnym wyznacznikiem dla polityki pieniężnej NBP.

Akurat pracownicy sektora przedsiębiorstw i tak mają w tym roku „gorzej”, bo przeciętne wynagrodzenie w sferze budżetowej rośnie w tym roku w tempie ponad 20 proc. To jednak zmieni się w 2025 r., gdy płace w administracji urosną tylko o 5 proc.

Lekkim pozytywnym zaskoczeniem były czwartkowe dane o zatrudnieniu w sektorze przedsiębiorstw. Spadło ono wprawdzie o 0,5 proc. rok do roku (ponad 31 tys. etatów), ale spodziewano się nieco większego tąpnięcia. Widoczne są niewielkie, kilkutysięczne przetasowania (spadek zatrudnienia np. w handlu czy gastronomii i zakwaterowaniu, wzrost w administracji czy transporcie), ale największy wpływ ma tu sektor przetwórstwa przemysłowego, w którym rok do roku ubyło około 30,6 tys. etatów. Z drugiej strony ta skala spadku (1,3 proc.) przy wciąż ponad 2,3-mln zatrudnieniu w całej branży zdecydowanie nie sugerują, aby problem zwolnień albo zmniejszania wymiaru etatów miał powszechny charakter. W listopadzie ubyło w przemyśle „tylko” 400 etatów. Mimo zwolnień grupowych w niektórych branżach wydaje się, że obecnie większym wyzwaniem jest wciąż słaby popyt na pracę.

Dane gospodarcze
Amerykańska inflacja pozytywnie zaskoczyła inwestorów
Materiał Promocyjny
UltraGrip Performance 3 wyznacza nowy standard w swojej klasie
Dane gospodarcze
GUS: Stopa bezrobocia rejestrowanego we wrześniu jeszcze w górę
Dane gospodarcze
Sprzedaż detaliczna z solidnym wzrostem. Dane GUS za wrzesień zgodne z prognozami
Dane gospodarcze
Silne dane o produkcji przemysłowej. Wrzesień był wyraźnie lepszy od prognoz
Materiał Promocyjny
Manager w erze AI – strategia, narzędzia, kompetencje AI
Dane gospodarcze
Chiński PKB wzrósł o 4,8 proc., ale mocno spadły inwestycje
Materiał Promocyjny
Prawnik 4.0 – AI, LegalTech, dane w codziennej praktyce
Reklama
Reklama