W marcu, gdy emeryci i renciści dostaną świadczenia wyższe prawie o jedną siódmą (waloryzacja wyniesie 14,8 proc.), inflacja będzie wyższa. Ekonomiści szacują ją na ponad 17 proc. To oznacza, że świadczenia będą traciły na wartości.
W grudniu siła nabywcza przeciętnego świadczenia z ZUS, świadczeń mundurowych i sędziów oraz prokuratorów była o 4,7 proc. niższa niż przed rokiem. Świadczenia rolnicze straciły zaś 8,5 proc. w ciągu roku.
Czytaj więcej
Wiek emerytalny musi być równy dla obu płci i wyższy niż dziś – uważa większość ekonomistów.
Piotr Bartkiewicz, ekonomista Banku Pekao, szacuje, że inflacja w tym roku będzie się wyraźnie zmniejszała od lutego (szczyt ponad 19 proc.), tak by pod koniec roku wynieść 7 proc. Jego zdaniem świadczenia z ubezpieczenia społecznego powinny przestać tracić na wartości po sierpniu. Przypomina, że dokładnie dekadę temu była podobna sytuacja: waloryzacja była wysoka jako skutek wysokiej inflacji. Ta obniżyła się wyraźnie, a wartość realna świadczeń była wysoka.
– Waloryzacja odzwierciedla sytuację minioną, jest reaktywna – przypomina Tomasz Lasocki, ekspert zajmujący się zabezpieczeniem społecznym z Uniwersytetu Warszawskiego. – Jeśli inflacja przez dłuższy czas jest wysoka, to świadczenia tracą pomimo wysokiej waloryzacji. Możemy, ale nie chcemy sięgnąć po sprawdzone rozwiązania: czyli w latach wysokiej inflacji wprowadzić dwie waloryzacje, np. co pół roku – dodaje ekspert. Jego zdaniem koszty takiego rozwiązania mogłyby być porównywalne z kosztami wypłaty 13. i 14. emerytury.
Te wypłaty oraz waloryzacja w tym roku będą kosztowały ponad 70 mld zł. – Waloryzacja na poziomie 14,8 proc. i gwarancja podniesienia wysokości świadczeń o nie mniej niż 250 zł kosztować będzie ponad 43 mld zł, 13. emerytura – 14,5 mld zł, a 14. świadczenie – ok. 12 mld zł – szacuje Stanisław Szwed, wiceminister rodziny. Przyznaje, że kwestia częstszych niż roczne waloryzacji nie była rozpatrywana.
Czytaj więcej
Polski system emerytalny nie zbankrutuje – zapewnia kierownictwo Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. – Sytuacja Funduszu Ubezpieczeń Społecznych jest historycznie bardzo dobra – dodaje.
– Jeśli popatrzeć na dynamiki roczne emerytur, to zazwyczaj u nas są one ponad wskaźnikiem inflacji – zauważa Piotr Soroczyński, główny ekonomista Krajowej Izby Gospodarczej. – Jego zdaniem większa niż roczna częstotliwość waloryzacji złagodziłaby problem okresowego tracenia wartości realnej świadczeń, ale wymagałaby głębokiej ingerencji w organizację systemu emerytalnego na poziomie operacyjnym.
– Seniorzy są w lepszej sytuacji niż pracownicy sektora publicznego czy części firm – zauważa Maciej Albinowski, ekonomista z Instytutu Badań Strukturalnych. – Nie dostają regularnych, corocznych podwyżek zapewniających zachowanie wartości realnej wynagrodzeń.
Łukasz Kozłowski, główny ekonomista Federacji Przedsiębiorców Polskich, przypomina z kolei, że waloryzacja będzie faktycznie nieco wyższa, ponieważ najniższe świadczenia zostaną podniesione o co najmniej 250 zł. Także on zwraca uwagę na to, że gdy inflacja spada w kolejnym roku, wskaźnik wzrostu świadczeń okazuje się wyraźnie wyższy niż wzrost cen.
