Perełki architektury na kolei

Trwa przetarg na budowę nowego dworca kolejowego w Łodzi Fabrycznej. Obecny, zabytkowy, był budowany jako odnoga kolei warszawsko-wiedeńskiej. Czy nie lepiej byłoby go po prostu odrestaurować?

Tomasz Liszaj:

Zdecydowanie jestem za renowacją zabytkowych dworców. Wystarczy jedynie dostosować je do nowych standardów, np. obsługi niepełnosprawnych pasażerów. Tak zrobiono w Żyrardowie, gdzie zachowano architekturę dworku, a resztę dostosowano do wymagań współczesności. Lepiej odnawiać, niż burzyć. Pod koniec lat 70. w Częstochowie wyburzono dworzec budowany przez Henryka Marconiego. Jego zniszczenie to niepowetowana strata.

Był aż tak znaczącym zabytkiem?

Był to jeden z nielicznych dworców pierwszej klasy, który kształtem i całą architekturą przypominał lokomotywę. Takich perełek na kolei warszawsko-wiedeńskiej było więcej.

Mamy się czym pochwalić, jeśli chodzi o architekturę polskich dworców?

Oczywiście, że tak. Nasze zabytkowe dworce charakteryzują się różnorodnością stylów architektonicznych. W zaborze galicyjskim dworce budowano według ustalanego w Wiedniu wzorca. Stałym elementem była część główna i części boczne wraz z ozdobnikami. W zaborze rosyjskim dworce przyjmowały styl w zależności od tego, kto je projektował: czy to neogotycki, czy forma dworku polskiego. Z kolei na zachodzie Polski najstarsze dworce przypominają dworzec kolejowy w Berlinie czy Poczdamie.

Generalnie, jeśli chodzi o style architektoniczne polskich dworców, to przeważa styl neoromański i neogotycki.