Perełki architektury na kolei

Tomasz Liszaj autor książki „Zabytkowe dworce w Polsce"

Publikacja: 19.04.2011 03:41

Dworzec w Żyrardowie

Dworzec w Żyrardowie

Foto: EAST NEWS

Trwa przetarg na budowę nowego dworca kolejowego w Łodzi Fabrycznej. Obecny, zabytkowy, był budowany jako odnoga kolei warszawsko-wiedeńskiej. Czy nie lepiej byłoby go po prostu odrestaurować?

Tomasz Liszaj:

Zdecydowanie jestem za renowacją zabytkowych dworców. Wystarczy jedynie dostosować je do nowych standardów, np. obsługi niepełnosprawnych pasażerów. Tak zrobiono w Żyrardowie, gdzie zachowano architekturę dworku, a resztę dostosowano do wymagań współczesności. Lepiej odnawiać, niż burzyć. Pod koniec lat 70. w Częstochowie wyburzono dworzec budowany przez Henryka Marconiego. Jego zniszczenie to niepowetowana strata.

Był aż tak znaczącym zabytkiem?

Był to jeden z nielicznych dworców pierwszej klasy, który kształtem i całą architekturą przypominał lokomotywę. Takich perełek na kolei warszawsko-wiedeńskiej było więcej.

Mamy się czym pochwalić, jeśli chodzi o architekturę polskich dworców?

Oczywiście, że tak. Nasze zabytkowe dworce charakteryzują się różnorodnością stylów architektonicznych. W zaborze galicyjskim dworce budowano według ustalanego w Wiedniu wzorca. Stałym elementem była część główna i części boczne wraz z ozdobnikami. W zaborze rosyjskim dworce przyjmowały styl w zależności od tego, kto je projektował: czy to neogotycki, czy forma dworku polskiego. Z kolei na zachodzie Polski najstarsze dworce przypominają dworzec kolejowy w Berlinie czy Poczdamie.

Generalnie, jeśli chodzi o style architektoniczne polskich dworców, to przeważa styl neoromański i neogotycki.

Który dworzec kolejowy w Polsce jest najstarszy?

Oczywiście dworzec wrocławski. Najstarszą linią kolejową w obecnych granicach Polski jest odcinek Wrocław – Oława, przedłużony później do Brzegu i Opola. Właśnie w tym regionie w okresie od 1840 do 1880 roku powstawały pierwsze dworce. Budowano je nie tylko z myślą o funkcjonalności, ale również zwracano uwagę na wykończenie i detale architektoniczne. Wypalano nawet specjalny rodzaj cegły do budowy łuków ozdobnych. Do budowy wykorzystywano też ciosy kamienne. Niestety później masowo budowano dworce w kształcie klocków, o dużej kubaturze, ale one już nie dorównują tym zabytkowym.

 

Trwa przetarg na budowę nowego dworca kolejowego w Łodzi Fabrycznej. Obecny, zabytkowy, był budowany jako odnoga kolei warszawsko-wiedeńskiej. Czy nie lepiej byłoby go po prostu odrestaurować?

Tomasz Liszaj:

Pozostało 91% artykułu
Biznes
Ministerstwo obrony wyda ponad 100 mln euro na modernizację samolotów transportowych
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Biznes
CD Projekt odsłania karty. Wiemy, o czym będzie czwarty „Wiedźmin”
Biznes
Jest porozumienie płacowe w Poczcie Polskiej. Pracownicy dostaną podwyżki
Biznes
Podcast „Twój Biznes”: Rok nowego rządu – sukcesy i porażki w ocenie biznesu
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Biznes
Umowa na polsko-koreańską fabrykę amunicji rakietowej do końca lipca