IPO oraz ESG motorem wzrostu rynku audytorskiego

Opinia partnera

W ciągu ostatnich dwóch lat praktycznie nie było debiutów na warszawskim parkiecie. Pierwszą firmą był Murapol z debiutem w grudniu 2023. W pierwszym kwartale 2024 r. na rynku głównym Giełdy Papierów Wartościowych zadebiutowały jedynie trzy spółki, które przeszły z rynku NewConnect. Wszystko wskazuje jednak na to, że zainteresowanie debiutami będzie rosnąć.

Sytuacja na rynku globalnym – gdzie po kilku latach posuchy liczba IPO systematycznie się zwiększa – tylko utwierdza w przekonaniu, że lepszy czas powinien nadejść również dla giełdy warszawskiej. O sporym prawdopodobieństwie spełnienia się pozytywnego scenariusza świadczy m.in. zauważalny powrót do Polski inwestorów zagranicznych. Odzwierciedleniem tego trendu jest choćby złoty umacniający się od dłuższego czasu wobec głównych walut.

Trendy historyczne wskazują, że rosnące zainteresowanie polskim rynkiem ze strony zagranicznych i polskich funduszy wcześniej czy później pozytywnie wpłynie na rynek IPO. Relatywnie niskie wyceny spółek wciąż pozwalają na znalezienie okazji inwestycyjnych w różnych sektorach, szczególnie nowych technologii. Analitycy liczą na zwiększenie obrotów na warszawskiej giełdzie i ich powrót do poziomów sprzed pandemii Covid-19. W ślad za poprawą sytuacji na „dużym parkiecie” ożywienie może przyjść także na NewConnect.

Trendy globalne

Jak wynika z raportu „EY Global IPO Trends Q1 2024”, firmy z regionu EMEIA (Europa, Bliski Wschód, Indie i Afryka) coraz chętniej decydują się na debiut giełdowy jako sposób pozyskania kapitału na rozwój. Dane obrazują wyraźny wzrost zarówno liczby IPO, jak i ich wartości. W pierwszym kwartale 2024 r. w regionie EMEIA miało miejsce 116 ofert publicznych o łącznej wartości 9,5 mld dol., co oznacza wzrost o 40 proc. rok do roku pod względem liczby debiutów oraz o 58 proc. rok do roku pod względem wartości transakcji. Entuzjazm wynikający z dyskontowania przez rynki oczekiwanych obniżek stóp procentowych przez banki centralne oraz perspektywa szybkiego zwrotu niewątpliwie tworzą przyjazny klimat dla giełdowych debiutów.

Foto: mat. pras.

Wskazane liczby i prognozy to ważny sygnał dla firm poszukujących kapitału. Giełda odzyskująca opinię atrakcyjnego miejsca lokowania oszczędności jest nadzieją dla rynku IPO. Jednocześnie w czasach dużej niepewności, spowodowanej trudnymi doświadczeniami ostatnich lat – na czele z pandemią i rosyjską agresją na Ukrainę – właściwa ocena ryzyka związanego z wejściem na giełdę jest jeszcze trudniejsza niż do tej pory. W takiej sytuacji rośnie rola i znaczenie profesjonalnych i zaufanych partnerów, w postaci międzynarodowych firm audytorskich. Posiadają one globalne doświadczenie, wszechstronną wiedzę oraz niezbędne narzędzia i zespoły o szerokich kompetencjach pozwalających na badanie dużych grup kapitałowych.

Nowe wymogi ESG

W kontekście rozwoju rynku kapitałowego istotne jest również podkreślenie rosnącej roli audytorów w weryfikacji prawidłowego raportowania ESG i wdrażania regulacji unijnych, mających na celu mobilizować biznes do zapobiegania negatywnym zmianom klimatycznym. Spodziewane przyjęcie procedowanej obecnie przez Parlament Europejski unijnej dyrektywy w sprawie należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSDDD – Corporate Sustainability Due Diligence Directive) przyniesie istotne zmiany w zakresie wymogów raportowania o aspektach środowiskowych, społecznych i zarządczych. Regulacja, na której ostateczny kształt wciąż czekamy, nałoży na firmy obowiązek sporządzania raportów zintegrowanych, uwzględniających zarówno informacje finansowe, jak i pozafinansowe. Zwiększy to znaczenie pracy audytorów przy zapewnieniu wiarygodności tych danych. Choć regulacja może zacząć obowiązywać dopiero za kilka lat, spółki już dziś powinny zacząć przygotowywać się do nowych standardów raportowania.

CSDDD to kolejna regulacja skłaniająca biznes do większej aktywności na polu ESG. Przyjęta już dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady UE w sprawie sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSRD – Corporate Sustainability Reporting Directive) wprowadziła np. nowe wymogi dotyczące raportowania spółek o kwestiach z obszarów E, S oraz G. Dokument ma na celu zwiększenie przejrzystości i wiarygodności informacji dotyczących aspektów środowiskowych, społecznych oraz zarządzania korporacyjnego przekazywanych przez przedsiębiorstwa. Ma to umożliwić lepszą ocenę ich wpływu na społeczeństwo i środowisko, a tym samym ułatwić podejmowanie bardziej świadomych decyzji inwestycyjnych.

Dyrektywa CSRD obowiązuje od stycznia 2023 r. i powinna zostać zaimplementowana do polskiego porządku prawnego, w tym do ustawy o rachunkowości i ustawy o biegłych rewidentach, do 6 lipca 2024 r. Oznacza to spore zmiany. W Polsce około trzech tysięcy spółek będzie miało obowiązek raportowania zgodnie z dyrektywą CSRD. Proces raportowania może być poważnym wyzwaniem dla firm, w tym największym z pewnością dla organizacji, które dotychczas nie przygotowywały sprawozdań niefinansowych. W przeciwieństwie do CSDDD dyrektywa CSRD to wyzwanie, na które trzeba odpowiedzieć tu i teraz. Co ważne, CSRD poza samym znacznie rozszerzonym obowiązkiem raportowania zgodnie z nowymi standardami ESRS wprowadziła również obowiązek atestacji raportu na temat zrównoważonego rozwoju przez audytorów.

Szansa dla gospodarki

Warto pamiętać, że regulacje unijne będą wymagać od przedsiębiorstw przyjęcia i wdrożenia planu transformacji klimatycznej. Firmy, które umiejętnie dostosują się do wprowadzanych regulacji, będą w stanie elastyczniej reagować na procesy decyzyjne zachodzące w sektorze publicznym i z pewnością ułatwią sobie dostęp do finansowania na bardziej korzystnych warunkach aniżeli podmioty o gorszych wskaźnikach ESG. Wysoce prawdopodobne, że dobrej jakości raport zgodny z CSRD atestowany przez biegłego rewidenta zredukuje konieczność wypełniania przez spółki niezliczonych ankiet dla partnerów biznesowych w łańcuchu dostaw. Najbliższe lata pokażą, czy dla przejrzyście raportujących spółek o dobrych strategiach i wynikach ESG nie pojawi się szersza lista potencjalnych korzyści, takich jak dotacje czy zwolnienia podatkowe dostępne w procesie realizowania strategii ESG.