Obecnie tzw. ulga w ZUS obowiązuje przez pierwsze 24 miesiące od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej. Ulga jest spora, bo zamiast ok. 812,6 zł składka na ubezpieczenie emerytalno-rentowe wynosi 190 zł.
Ministerstwo Rodziny i Pracy zaproponowało, by preferencje dotyczyły także trzeciego roku działalności, choć miałby by być trochę mniejsze niż w dwóch pierwszych. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wynosić ma bowiem 30 proc. minimalnego wynagrodzenia w pierwszym i drugim roku prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej oraz 60 proc. minimalnego wynagrodzenia w trzecim roku (w 2017 r. było by to ok. 380 zł). Po okresie 3 lat każdy miałby już zacząć opłacać składkę w pełnej wysokości, czyli od podstawy wymiaru wynoszącej co najmniej 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia. Według projektu ustawy, nowe rozwiązanie ma wejść w życie 1 stycznia 2018 r., ale ma ono dotyczyć osób rozpoczynających działalność po wejściu w życie projektowanej regulacji. Jeśli ktoś w dniu 1 stycznia 2018 r. korzysta już z preferencji przez rok, to nie będzie mógł „załapać" się trzyletnią ulgę.
Ulga na ZUS została wprowadzona po to, by ułatwić prowadzenia działalności gospodarczej w początkowym okresie poprzez ograniczenie kosztów związanych z wchodzeniem na rynek i rozwijaniem firmy.
Jak wynika z danych ZUS spośród 1,4 mln osób prowadzących pozarolniczą działalność ok. 263 tys. osób (18,3 proc.) opłacało preferencyjną składkę. Z tej grupy 75 tys. osób (30 proc.) rezygnuje z ulgi. Po zakończeniu 2-letniego preferencyjnego okresu, każdego miesiąca ok. 6 tys. osób kontynuuje prowadzenie pozarolniczej działalności, ok. 2 tys. wyrejestrowuje jej prowadzenie, a ok. 6 tys. rozpoczyna pracę inną niż prowadzenie działalności.
Z badania przeprowadzonego przez wywiadownię gospodarczą Cribis wynika, że kluczowym rokiem dla dalszego funkcjonowania firmy jest nie pierwszy, ale trzecii. Badania wskazują, że pomiędzy 25. a 36. miesiącem życia firmy najczęściej kończą działalność. Potwierdzają to również badania GUS – czytamy w uzasadnieniu do projektu ustawy. W pierwszym roku firma zazwyczaj dysponuje środkami finansowymi niezbędnymi na jej funkcjonowanie i stopniowo zdobywa klientów. Ale te, które nie zadbają odpowiednio wcześnie o bazę klientów i port folio produktów, zaczynają po pewnym czasie mieć problemy. Stąd też kluczowe znaczenie dla powodzenia biznesu ma plan działania.